دیل
و ادبیات
تدبیرلری
ميانالى
عليرضا
آذربایجانین
ملی مدنیتینی
گئری لیکدن
خلاص ائتمک و
اونون ترقی
سینه نائیل اولماق
یولوندا
بیرینجی
نؤوبه ده
آذربایجان
ملی حکومتی
دیل مسئله سینه
دقت یئتیرمه
لی ایدی . ملی
مدنیتیمیزین
ترقی سینده قدرتلی
واسطه اولان
آنا دیلی ملی
حکومت طرفیندن
رسمی دولت
دیلی اعلان
ائدیلدی. محض
همین گوندن
اعتباراً
بوتون اداره
لر اؤز
ایشلرینی دوغما
آنا دیلینده
آپارماغا
باشلادیلار.
بونی
ایناملا دئمک
اولار کی ،"
ملی نهضتین پارلاق
نتیجه لری هر
یئردن آرتیق
اؤزونی خالق معارفی
نین چیچکلنمه
سینده و
آرتماسیندا گؤسته
ریر. واختی
ایله
مکتبلردن و اداره
لردن قووولموش
آنا
دیلی تام
حقوقلی بیر
وطنداش کیمی
اؤز وطنینه قایتمیشدی"{1}.
هله۱۹- جی
عصرین
آخیرلاریندا
گؤرکملی
معارف پرور قوجامان
معلم حاجی
میرزه حسن
رشدیه دئییردی
: بیزیم
دیلیمیز - آنا
دیلیمیز، "
وطن دیلی دیر!"
بو دیل قهرمان،
مبارز،
آزادیخواه بیرملتین
دیلی دیر{2}. بو
جهتدن دیر کی،
سید جعفر پیشه
وری آنا دیلینده
بیرینجی
درس کتابی نین-
وطن دیلی نین
مؤلفی میرزه
حسن رشدیه
حاقیندا یازیردی:
رشدیه بؤیوک،
تجربه لی
بیرمعلم ایدی.
او تعلیم و
تربیت
اصولونون
اساسی اولان
آنا دیلینی تبلیغ
ائدیردی.بئله
کی، او هر
شئیدن اول
آذربایجان
الفباسینی
آسانلاش دیرماق
فیکرینه
دوشموش و صوتی
اصول ایله آذربایجان
دیلینده درس
دئمک
تشبثونده
اولموشدور. بو
اصولون کؤمه
یی ایله
اوشاقلار،
اؤز آنا
دیللرینی 60
ساعاتلیق
تدریس
مدتینده
یازیب اوخوماغی
اؤیره نه بیلیرلر.
آذربایجان
دیلی نین
تدریسی اوچون
رشدیه نین
تالیف ائتدی یی
مشهورکتاب ، 40
ایل بوندان
قاباق تبریزده
چاپ و
نشراولموش"
وطن دیلی"
آدلی تدریس
کتابی دیر{3}.
سید جعفر
پیشه وری
باشقا بیر
یئرده ایسه
یازیردی : بو
دیلی ساده و قابا
تدبیرلرایله
عوض ائتمه یه
چالیشانلارین
اللرینده قانع
ائدیجی
دلیللری
یوخدور. آلتی،
یئدی یاشیندا تزه دیل
آچمیش اوشاغا یابانچی
بیردیلی
تحمیل ائتمک
جنایت دیر .
آنا دیلینده
یازیب
اوخوماغی
قدغن ائتمک
فرهنگ تکاملی
نین قاباغینی
آلماق
دئمکدیر{4}.
" یاد ائللی
دوشمنلر
آذربایجان
خالقینی
اوزون مدت
اسارت
آلتیندا
ساخلامیش و
اونون آلین
تری ایله وجودا گه
تیردی یی ثروتی
غارت
ائتمیشلر .
اونلار
بونونلا دا
کیفایتلنمه
ییب خالقیمیزین
بؤیوک
تاریخینی،
قدیم و زنگین
مدنیتینی،
شیرین
وآهنگدار دیلینی
و ملی وارلیغینی
انکار ائدیب آرادان
آپارماغا
چالیشمیشلار.
قولدوررضاخان
استبدادی
دؤورونده
فارس شوونیستلری
آذربایجان
خالقی علیهینه
شوم ملتچیلیک
تبلیغاتین
داها دا گوجلندیردیلر.
یاشاماغا
قادر اولوب ،
دیری و فعال
بیرخالق
اولدوغونی
اؤز مبارزه سی
واسطه سی ایله
دفعه لرله
ثبوتا یئتیرمیش
آذربایجان
خالقی اوچون دوغما
دیلینده یازیب
اوخوماق ،
کتاب و
روزنامه نشر
ائتمک ،
تیاترلاردا
تاماشالار
وئرمک ، اداره
و
مدرسه لرده و ائله
جه ده
محکمه ده آذربایجان
دیلینده نه
اینکی ایش
آپارماق ، حتی
رسمی صورتده
دانیشماق
بئله قطعی
صورتده قدغن
ائدیلمیشدی"{5}.
"آذربایجان"
روزنامه سی
اورمیه ده
کئچیریلن
بیرکنفرانس
حاقیندا یازیردی:
جمعه گونی مهر
آیی نین 11- ده (1324-
جی ایل)
اورمیه ده
شیر- خورشید
سالونوندا
آقای حسین
افشار طرفیندن
آذربایجان
دیلی
خصوصوندا
بؤیوک بیر کنفرانس
وئریلدی. بو کنفرانسدا
شهرین محترم
اهالی سیندن و
عموم طبقاتیندان
اشتراک ائدیردی.
سالن آغزینا
قدر جمعیتله
دولموشدی. آقای
افشار علمی
منطقلرله
آذربایجان
تاریخینی و اونون
کئچیردی یی
تاریخی
دؤورلرینی
شرح وئردی. آقای
افشار اؤز
نطقینده
علاوه ائتدی
کی، عموم
ایرانین
جمعیتی و حتی
ایران
زمامدارلاری
آذربایجان
ملتی نین
تاریخ
بویی گؤستردی
یی رشادت و
ایران
آزادلیغی
یولوندا
اولان فداکارلیغین
نتیجه سینده
هر واخت
آذربایجانی
ایرانین باشی
خطاب
ائتمیشلر.
یعنی ایران
بیر بدندن
عبارت و
آذربایجان
ایسه اونون
باشی دیر، -
دئییرلر.
- بیز
سوروشوروق
آیا دیلسیز
باش اولورمی؟
- دیلسیزده
ملت
اولورمی؟
بیر عدده مرتجمعلر
آذربایجانی
باش دئییب،
بیزی دیلسیز
قویماق،
بونونلادا بیزی
اؤزلرینه قول
و بیزدن هر جور
استفاده
ائتمک ایسته
ییرلر.هئچ بیر
واخت بیرباش
بدنین اؤزگه
حصّه لرینه،
مثلا - قارینا
و یا معده یه
تابع اولا
بیلمز. اونا
گؤره ده
بیز بیر ملت
اولدوغوموز اوچون
ایرانین باشی
اولدوغوموز
حالدا ، بو
باش دیلسیز
یاشایا بیلمز.
آذربایجان
خالقی نین
دانیشدیغی
دیل ده ان قدیم
دن ده
ده - بابا دیلی
دیر{6}.
آذربایجان
ملی حکومتی
ملی
مدنیتیمیزین
چیچکلنمه
سینه و اونون
سرعتلی
انکشافینا
الوئریشلی
شرایط
یاراتدی. محض
بونا
گؤره 21 آذر
نهضتیندن
سونرا ملی
حکومت
آذربایجان
دیلی نین رسمی
دولت دیلی
اولماسی
حاقیندا قرار
قبول ائتدی .
بوقرار تام بیر ایل
اؤلکه میزین
بوتون
یئرلرینده
موفقیتله
حیاتا کئچیریلدی
. بوتون اداره
لرده ، اوجمله
دن دولتی ،
تجاری و
اجتماعی
اداره لر اؤز
ایشلرینی آذربایجان
تورکجه
سینده آپاریردیلار.
دفعه لرله
رسمی دولت
دیلی اولان
آنا دیلی یئنه
اؤز حقوقی و
قانونی
اولدوغونی الده
ائتدی.
باخمایاراق
کی، شاه عباس
دؤورونده ،
شاه اسماعیل
ختائی نین
تشکیل ائتدی
یی آذربایجان
دولتی ایران
دولتی شکلینه
دوشور،لاکین،
شاه عباس
دؤورونده بیر چوخ
رسمی دولت
فرمانلاری
نین آنا
دیلینده یازیلدیغینی
گؤرن و اونی
اساس گؤتورن
ملی حکومت،
آنا
دیلیمیزین
تاریخینه
یئنی پارلاق
بیر صحیفه
علاوه ائدیب ،
اونی رسمی دولت دیلی سه و ییه
سینه یوکسلتدی.
آذربایجان
ملی حکومتی
نین دیل
حاقیندا قراری
آشاغیدا کی،
شه کیل ده وئریلمیشدی
:
قرار
خالقیمیزی
دولت
دستگاهینا
یاخینلاشدیرماق
و عمومین
احتیاجاتینی
ساده
بیر صورتده
آنلاماق و
همچنین ملی
دیلی و ملی
مدنیتیمیزین
ترقی و تکامل
یوللارینی
تمیزلمک
اوچون آذربایجان
ملی حکومتی
اؤزونون 16- دی
تاریخلی جلسه
سینده
آشاغیدا کی
قراری قبول
ائتمیشدیر:
1- بو گوندن
اعتباراً
آذربایجاندا
آذربایجان دیلی
رسمی دولت
دیلی حساب
اولونور.
دولتین قرارلاری
رسمی
اعلانلار،
همچنین خالق
قوشونلاری
حصّه لرینه
وئریلن
فرمانلار و
قانون لایحه
لری مطلقاً
آذربایجان
دیلینده
یازیلمالی
دیر.
2- بوتون اداره
لر(دولتی،
ملی، تجارتی و
اجتماعی) اؤز
ایشلرینی
آذربایجان
دیلینده
یازماغا
مجبوردورلار.
بو دیلده
یازیلمایان دفتر
و مدارک رسمی
حساب
اولونمایاجاقدیر.
3- محکمه لرده
ایشلرین
جریانی تمامی
ایله آذربایجان
دیلینده
آپاریلمالی ،
بو دیلی
بیلمه ینلراوچون
مترجم تعیین
اولونمالی
دیر.
4-
آذربایجانین
بوتون اداره ،
مؤسسه و
تجارتخانالاری
نین تابلو
لاری مطلقاً
آذربایجان دیلینده
یازیلمالی
دیر.
5- رسمی
اجلاسلار و
ییغینجاقلار
دا سخنرانلیق و
مذاکره لر
آذربایجان دیلینده
اولمالی دیر.
6-
آذربایجانلی
اولماییب
باشقا دیل
ایله
دانیشانلار و
عمومی دولتی اداره
لرده خدمت
ائدنلر
آذربایجان
دیلی ایله
یازیب -
اوخوماغی و
دانیشماغی
اؤیرنمه لی دیرلر.
7- معارف
وزارتی اداره
مأمورلارینی
آذربایجان
دیلی ایله
آشنا ائتمک
مقصدی ایله
آیری دیللردن
ساوادی
اولانلار
اوچون اداره
لرین جنبینده
بؤیوکلر
اوچون مخصوص
کلاسلار
آچمالی، بو
کلاسلاردا
حاضر
اولانلارین
ایش مدتی بیر
ساعات آز
اولمالیدیر.
8-
آذربایجاندا
یاشایان
باشقا ملتلر
اؤز ایشلرینی
اؤز آنا
دیللرینده
آپارماغا
حاقلیدیرلار.
لاکین ،
اونلار اؤز
رسمی
اعلانلاری
نین یازیلاریندا
اؤز ملی دیللری
ایله برابر
آذربایجان
دیلینی رسمی
دولتی
دیل
اولاراق
ایشلتمه لی
دیرلر.
9-
آذربایجاندا
یاشایان
خیردا
ملتلرین
خصوصی ملی
مکتبلرینده
کی تعلیم اؤز
آنا
دیللرینده اولدوغی
حالدا
آذربایجان
دیلی نین ده تدریسی
مجبوری دیر.
10- آذربایجان
ملی حکومتی
معارف وزیری
نین مکتبلرده
تدریس لرین
آذربایجان
دیلینده اولماسی
حاقینداکی
قرارینی
تصویب و تأیید
ائدیب مدرسه
لرین ملی دیله
کئچمه سینی
بوتون معلم و معلمه
لره
بیر ملی وظیفه کیمی
تاپشیریر{7}.
ملی حکومت
طرفیندن صادر اولونان
امر، ملی
حکومتین باش
ناظیری سید جعفر
پیشه وری نین
امضاسی ایله
آذربایجان
اهالی سینه
چاتدیریلمیشدیر.
محض همین
قرارین چیخاریلدیغی
گوندن
اعتباراَ
بوتون اداره
لر اؤز ایشلرینی
دوغما آنا
دیلینده
آپارماغا
باشلامیشلار.
بئله لیکله ده
شوونیست حاکم
دایره لر
طرفیندن
انکار ائدیلن
و
سیخیشدیریلان،
دائم تحقیر و
تهدید لره معروض
قالان آنا
دیلیمیز
ایشیقلی حیات
اوزی گؤرموش ،
اجتماعی
حیاتین بوتون
ساحه لرینه یول تاپمیشدی.
21
آذرحرکاتی
نین 15- جی
ایلدؤنومی
مناسبتی ایله
تشکیل
اولونان ییغینجاقدا
خالق شاعیری
بالاش
آذراوغلی اؤز معروضه
سینده
دئییردی: بیز
بشر
تاریخینده بیر
خالقین دیلی
نین باغلانما
سیندان،اونون
سیخیشدیریلیب
آرادان
چیخاریلماسی
جهدیندن دهشت لی
ظولم تصوّر
ائده بیلمه
ریک.ملی حکومت
بوحاقسیزلیغی
آرادان
قالدیردی.
مکتبلرین، اداره
لرین، نشریه
لرین قاپیسی
آذربایجان دیلی
نین اوزونه
آچیلدی. حکومت
و محکمه
قانونلاری
خالقین آنا دیلینده
صادر اولوندی{8}
.
صادق بادگان
ایسه 12 شهریور
مناسبتی ایله
تدبیرده
دئییردی:
تهران حکومتی
تام معناسی
ایله کؤک و ریشه
جه آیری اولان
، اصلا فارس
دیلینه هئچ ده
شباهتی
اولمایان آذربایجان
دیلینی فارس
دیلی ویاخود
اونون بیر
شعبه سی
گؤسترمک ایسته
ییر. بیر اوجی
همدان،
قزوین، زرند،
ساوه، بیر اوجی
اهر، اورمیه
ده
یاشایان 6
میلیوندان
آرتیق خالقین
هئچ بیریسی
سومویه
استخوان و
چؤره یه نان
دئمیر. آذربایجان
ملتی نین
اؤزونه مخصوص
چوخ آیدین و
چوخ دا روشن
کؤکلی، ریشه
لی صرف و نحوی ،
محکم آهنگی،
دوز دیلی و
گئنیش ادبیاتی
واردیر{9}.
آذربایجان
ملی حکومتی
یاراندیقدان
سونرا آذربایجانین
مادی و مدنی
حیاتیندا دؤنوش
عمله گلدی یی
کیمی،
ادبیاتیمیزدا
دا
بویوک
فرقلنمه
اؤزونی
گؤسترمه یه باشلادی.
آذربایجان
ملی حکومتی
دؤورونده
شاعیر و یازیچیلاریمیز
اؤز
یارادیجیلیقلارینی
هم صنعت،هم ده
ایدییا مضمون
نقطه -
نظریندن
داهادا
یئتگینلشدیرمه
یه باشلادیلار.
ملی حکومتدن
اؤنجه
ادبیاتین
ژانرلاریندان
اولان نثر
ضعیف و
حتی یوخ درجه
سینده
اولماسینا
باخمایاراق
ملی- دئموکراتیک
دؤورده اؤز
نماینده
لرینی تاپمیش اولدی.
ملی اؤندر
سیدجعفر پیشه
وری باشدا
اولماقلا فریدون
ابراهیمی،
فتحی
خشکنابی،
اسماعیل شمس ،
قهرمانزاده و
بیرسیرا دیگر
پازیچیلار بو عنعنه
نی داوام
ائتدیرمه یه باشلادیلار.
ملی-
دئموکراتیک
ادبیاتیمیزین
چیچکلنمه
دؤوری ایدییاجا
صاف و ساغلام
استقامتده انکشاف یولی کئچیرمه
یه باشلادی.
سووئت آذربایجان
یازیچیلاری
نین 2- جی
قورولتاییندا
21 آذر حرکاتی
نین
اشتراکچیسی،خالق
شاعیری بالاش
آذراوغلی
حرکاتین هله باشلانیش
دؤورونه
توخوناراق
ایضاح ائدیرکی،
تبریزی
محاصره یه
آلمیش فدائی
لرین گئجه لر
یاندیردیقلاری
تونقاللار
آداما عرب
اشغالچیلارینا
قارشی مبارزه
آپاران
بابکین
قهرمان لارینی
خاطیرلادیردی.
هر آخشام ایسه
، بیر
تونقالین
باشیندان
صدفلی سازینی سینه
سینه باسیب فدائی
لر اوچون کوراوغلودان
، ستارخاندان
داستانلار اوخویان
عاشیق حسین
جاوانین سسی
اوجالیردی{10}.
ملی حکومت
یاراندیقدان
سونرا کی ، دؤوره
گلدیکده دئمک
اولار کی ،" اگر
دونه نه قدر
انسانلاری قطعی دؤیوشلره
چاغیریش
، ادبیاتین
اساس وظیفه سی
حساب
اولونوردیسا ،
حاکمیت اله
آلیندیقدان
سونرا وظیفه
انقلابین
نائلیتلرینی
الده
ساخلاماق و
خالقی ملی حکومتین
تصرفات و
مدنیت ساحه
سینده حیاتا کئچیردی
یی تدبیرلر
اوغروندا
سفربر ائتمک ایشینه
یاردیم
گؤسترمکدن
عبارت ایدی...
تبریزدن
علاوه،
اردبیل،
اورمیه،
زنگان، میانا
و باشقا
شهرلرده دوغما
آنا دیلینده
اونلارلا
روزنامه و
مجله لرین چاپ
اولونماسی،
آذربایجانجا
درس کتابلاری
نین نشری، آنا
دیللی
ادبیاتین انکشافی
اوچون
یارانمیش
گئنیش میدان
ایدی. شبهه
سیزکی، بو ایسه
یئنی
استعدادلارین
میدانا
چیخماسینا سبب
اولوردی.
1326- جی ایلدن
سونرا،
یازیچی و
شاعیرلرین
قارشیسیندا
وظیفه لرین
معیاری خیلی ده
یشیلمیشدی؛
بئله کی،
تریبونال
کاراکترلی،
چاغیریش مضمونلی
اثرلرین
یئرینه
مبارزلیک
روحونی
ساخلاماق لا
سوژئتلی و صنعتکارلیق
جهتدن یئتگین
اثرلرین
یارانماسی
اورتایا
چیخمیشدی.
شعرده پوئما
ژانری نین انکشافی،
نثرده یئتگین
حکایه لرین ،
ادبی قطعه
لرین حتی
رومان
یارانماسی دا
طلباتا
اویغون
یارانماغا
باشلامیشدی"{11}.
غلام یحیی
دانشیان یازیردی
کی ، 21 آذر
نهضتی
خالقیمزین
اجتماعی ،
اقتصادی و
سیاسی حیاتی
نین بوتون
ساحه لرینده
اساسلی ده
ییشیکلیکلر عمله
گه تیردی یی کیمی ،
اونون معنوی و
بدیعی
تفکرعالمینده
ده یئنی دؤور آچدی.ادبیات
و اینجه
صنعتیمیزه
معنونی قیدا،
یئنی ایلهام،
قهرمانلیق
موضوعلاری و
تئماتیک
زنگینلیک بخش
ائتدی{12}.
بالاش
آذراوغلی
ایسه یازیر کی
، آذربایجان
ملی حکومتی
تشکیل
اولوناندان
سونرا بیر سیرا
اجتماعی- سیاسی
تشکیلاتلارین،
او جمله دن"
شاعیر
لرمجلسی"- نین
زمینینده "
آذربایجان
شاعیرلر و
یازیچیلار
جمعیتی"
یاراندی.
جمعیتین
آچیلیشیندا
باش وزیر پیشه
وری اشتراک
ائتدی. او،
ادبیات و
اونون وظیفه
لری، جمعیتده
کی موقعی
حاقدا چوخ
قیمتلی نطق
سؤیله دی.
سونرا، 15
نفردن عبارت اداره
هیئتی
سئچیلدی.
جمعیتین صدری
ابوالقاسم
کامل اولدی.
اداره هیئتی
طرفیندن
جمعیتین "
گونش" آدلی
اورقانی نین
نشری ده قرارا
آلیندی{13}.
" وطن یولوندا
" قزئتی بو اولایلاری
ایشیقلاندیراراق جمیتین
صدری
ابوالقاسم کاملین بو
حاقدا
یازیسینی چاپ ائتمیشدیر.
جمعیتین
صدری کامل
یازیردی: حال
حاضردا جمعیتده
جدّی
تشکیلاتی
ایشلر
آپاریلماقدادیر.
کئچن هفته
جمعیتین
نظامنامه و
اساسنامه سی
ترتیب و تصدیق
ائدیلمیشدیر.
بوندان باشقا
جمعیتین
اداره هیئتی
سئچیلمیش و
تزه عضولرین
قبولینه
باشلانمیشدیر.
واختی ایله "
شاعیرلر مجلسی"
جلسه لرینده
اشتراک ائتمه
ین بعضی
استعدادلی
شاعیرلر و
یازیچیلاردا
تشکیلاتا جلب
ائدیلمیش لر.جمعّیتین
جنبنده بیر
نئچه شعبه
تشکیل اولونموشدور.
بونلاردان
شاعیرلر،
یازیچیلار،
جاوان قلملر،
ارمنی یازیچی
و شاعیرلری ایشه
باشلامیشلار.
نظامنامه
نین گؤسته
ریشی ایله هله
لیک زنگان،
اردبیل،
میانا، خوی،
اورومیه ده "
شاعیرلر و
یازیچیلار
جمعیتی"
تشکلینه
باشلانیلمیشدیر.
گله جکده ایسه
آذربایجانین
دیگر شهر و
قصبه لرینده ده
یئرلی شعبه
لرین
تشکیلینه
شروع ائدیله جکدیر{14}.
ادبیاتشناس
عالم جعفر
خندان بو تاریخی
حادثه یه اساس
وئرن مقامی
بئله قلمه آلیر:"
وطن یولوندا " غزئته
سی نزدینده
تشکیل
اولونموش"
شاعیرلرمجلسی"
عضولری نین
جمعه گونی
یانوار آیی
نین 11- ده کئچیریلن
نؤوبتی جلسه
سی تاریخی بیر
جلسه ایدی. بو جلسه
یه 50 نفره
قدر عضو
توپلانمیشدی.
جلسه نی آچیق
اعلان ائدن مجلس
رئیسی آقای
اعتماد معارف
وزارتیندن
گؤنده ریلمیش
آشاغیدا کی
مکتوبی
اوخویور:
"وطن
یولوندا"
روزنامه سی
جنبینده
تشکیل تاپمیش
شاعیرلر-
مجلسینه!
آذربایجان
ملی حکومتی
نین
قورولماسینا
اساساَ مدنیت
و معارف
ایشلرینه
خصوصی ایله
توجه ائدیلیر.
اونا
گؤره ده
سیزدن تقاضا
اولونور
مذکور تاریخدن
معارف وزارتی
نین جنبینده
تشکیل تاپان
آذربایجان
یازیچیلار
جمعیتی
ترکبینه داخیل
اولاسینیز.
بو مکتوب "
شاعیر لر
مجلسی"
عضولری نین
سونسوز
سئوینجینه
سبب اولموشدور.
اؤز نطقی ایله
مجلسین
ایشلرینه
یئکون ووران
آقای اعتماد "
شاعیرلر
مجلسی"- نین
گؤردویی
ایشلردن،
اونون اؤز
وظیفه سینی شرفله
یئرینه
یئتیرمه
سیندن
دانیشمیشدیر{15}
.
شاعیر و
یازیچیلاریمیزین
جمعّیتیمیز
آراسیندا اوینادیقلاری
رول لاردان
بیرینه " وطن
یولوندا " قزئتی
توخوناراق "
بوستان "
کارخاناسی
فعله لریندن
ابراهیم ،
کاظم نیک فکر
و مجید
طرفیندن
یازیلمیش بیر تشکر
مکتوبونی چاپ
ائتمیشدیر . همین
تشکر
مکتوبوندا
وئریلمیشدی:
یانوارین 27 -
ده تبریزین
گؤرکملی
شاعیرلریندن
آقای اعتماد،
علی فطرت و
باشقلاری
بیزیم "
بوستان" کارخانامیزا گلیب
عمله لر اوچون
اؤز شعرلرینی
اوخودیلار .
عمله لر بو
گلیشدن و
شعرلردن چوخ
خوشحال
اولدیلار. بیز
اؤز ایستکلی
شاعیر
لریمیزه چوخ
متشکریک{16}.
" وطن
یولوندا" قزئتی
یازیردی:
سیراغا
گون "
آذربایجان
شاعیر و
ادیبلر
جمعیتی"
بناسیندا
تبریز شاعیر و
ادیبلری نین
بیرینجی
اجلاسی
کئچیریلدی.
طنطنه لی
اجلاسی آچیق
اعلان ائدن
معارف وزیری
محمد بی ریا "
وطن یولوندا"
روزنامه سی
نزدینده تشکیل
اولونموش "
شاعیرلر
مجلسی" نین
شاعیر و ادیبلر
جمعّیتینه
تبدیل
اولونماسی
مناسبتی ایله
تبریک نطقی
سؤیله میش و
اونلارلا
استعدادلی
شاعیرلرین
تشکیلات
آلتینا
آلینماسی
ایشینده تشبث
گؤسترمیش
اولان "
شاعیرلر
مجلسی" هیئتی
و" وطن
یولوندا "
روزنامه سی
ایشچیلرینه تشکر
اعلان
ائتمیشدیر.
محمد بی ریا
دان سونرا
شاعیر جعفر
خندان جمعّیت
تشکیلینی
تبریک ائده رک
سووئت
آذربایجانی
ایله ایران
آذربایجانی
شاعیر لرینین
مدنی و ادبی
رابطه سینده بو
جمعیتین
بؤیوک رول
اوینایاجا غینا
امیدلر بسله
دی یینی سؤیله
میشدیر. سونرا سؤز
آلان شاعیر
میرمهدی
اعتماد ،
شاعیرلر
مجلسی نین
فعالیتینی
قیسا صورتده
دانیشمیش و
جمعّیت
ایشلری نین
گله جکده ثمره
لی
آپاریلماسی
اوچون بیر سیرا
تکلیفلر
ائتمیشدیر.
داها سونرا
چیخیش ائدن هلال
ناصری
جمعّیتین
ادبیات
روزنامه سی و
بیر ادبی مجله
نشر ائتمه
سینی لازیم
بیلمیش و تکلیف
ائتمیشدیرکی،
بونون حیاتا
تطبیق ائدیلمه
سی آقای بی
ریا واسطه سی
ایله ملی
حکومتدن
خواهش
ائدیلسین.
طنطنه لی
اجلاسین رسمی حصّه
سینده شاعیرلردن
آقای علی فطرت
و آقای حسین
صحاف جمعیتین
تشکیلی مناسبتی
ایله
یازدیقلاری
تبریک
شعرلرینی اوخوموشلار.
رسمی حصّه دن
سونرا
شاعیرلردن
یحیی شیدا، فخرالدین
محزون،
ابراهیم
ذاکر، عاشیق
حسین(جاوان)،
کاشف، نجمی
تبریزی، حسن
وحیدی، صمد
عافیت و
باشقالاری
اؤز تزه
شعرلرینی اوخوموش
لار. اجلاسین
آخیریندا
جمعیتین
پروقرام و نظامنامه
سینی ترتیب
ائتمک اوچون
علی فطرت، میرمهدی
اعتماد، هلال
ناصری، کامل و
مظفر درفشی دن
عبارت بیر
کمسیون تشکیل
ائدیلیر.
کمسیون گلن
جمعه گونونه
کیمی پروقرام
و نظامنامه نی
ترتیب ائدیب
عمومی
اجلاسین
تصدیقینه
وئرمه لی دیر.
جمعیتین مشقه
له لری هر
جمعه گونی
گوندوز ساعات
3 تامام دا شاعیر و
ادیبلر
جمعیتی نین
بؤیوک سالونوندا
(تربیت
خیابانی)
اولاجاقدیر.
جمعیتین آیدا
بیر دفعه
نظرده
توتولموش
ادبی کئجه لری
فردوسی مکتبی
سالونوندا
کئچیریله جکدیر{17}."
ملی حکومتین
اقتصادی- مدنی
ساحه ده
یاراتدیغی
دئموکراتیک
رفورمالار آذربایجان
یازیچی لارینین
یارادیجیلیق
پروقرامینا
چئوریلمیشدی...
علم و مدنیت
ساحه سینده
اولدوغی کیمی
ادبیات ساحه
سینده ده قاباقجیل
قیزلاردان
آزادلیق نغمه
کارلاری گؤرونمه
یه باشلادی.
ادبیاتیمیزین
انکشافی
اوچون
یازیچیلاریمیزا
بوتون مادی و
معنوی واسطه
لردن استفاده
ائتمه یه
امکان
یارانمیشدی.
" شاعیرلر
مجلسی" آدلی
مجله نین
نشری، یازیچیلار
جمعّیتی نین "
گونش" آدلی
اورقانی نین، ادبیات
صحیفه سی نین
و بیر سیرا
باشقا بدیعی
ژورناللارین
تشکیلی، خصوصی
ایله "
آذربایجان"
روزنامه
سینده ادبی ماتریاللارا گئنیش یئر وئریلمه
سی شاعیر و
یازیچیلاریمیزین
بدیعی
یارادیجیلیغینا
بؤیوک تأثیر
گؤسترمیش دی"{18}."
وطنین طالعی
تهلوکه ده
اولان
گونلرده سؤز
استاد لاری ان گؤزه ل ، ان
زنگین ، ان
نادر
فیکیرلرینی وطن
حاقیندا
دئییردیلر.
بدیعی اثرلری
ناخیش- ناخیش
بزه ین الوان
فیکیرلر
تئزلیکله دیللرده
ازبرله
نیب آفوریزملره
چئوریلیردی.
بیر آخشام دا تبریز رادیوسونون
قیرمیزی
ایشیغی سؤنمک
بیلمیردی.
بوهمین
آخشاملاردان
ایدی کی،
دوشمنلر وطنیمیزین
سرحدلرینه
قوشون
توپلاییب
اوزه ریمیزه هیجوما کئچمه
یه
فرصت
آختاریردیلار...
سانکی
تبریز
رادیوسونون
کؤزه رن ایشیغی
دوغما شهرین
یانان اوره یی
تک آلیشیردی.
اؤز اودونی
او اوره یین
اودونا قاتیب
قارانلیق
افقلری آل-
بویاماغا ،
دوشمنلرین
سرحدده کی
عمللرینی فاش
ائله مه یه،
اهالینی
ساییق
اولماغا چاغیریردی"{19}.
بالاش
آذراوغلی،
ملی حکومت
دؤورونون
نائلیتلرینه،
گؤردویی چوخ
سایلی و ثمره
لی ایشلرینه
اشاره ائده رک
دؤورون
آپاریجی
مطبوعات
اورقانی"
آذربایجان"
روزنامه سینه
توخوناراق یازیر
کی، من ایستر
اردبیلده اولدوغوم
مدتده،
ایسترسه ده
تبریزده
ایشله دی ییم واختدا
هئچ زامان "
آذربایجان"
روزنامه
سیندن علاقه
می
کسمه دیم. ان
یاخشی اثریم
اونون صحیفه
لریندن حیاتا
قدم قویدی.
" آذربایجان"
روزنامه سی
انقلاب
دؤورونون ان یاخشی
شاعیر، ادیب و
ژورنالیستلر
نسلینی یئتیردی
. قوجا ذاکردن
باشلامیش
جاوان نیکناما
قدر هامیمیز
اونون صحیفه
لرینده دیل
آچدیق.
اونون دیلی
ایله وطن
اوغوللاری و
قیزلاری ایله
دانیشدیق. بیر
ایللیک آزاد
گونلریمیزین
سئوینج و
شادلیغینا
قوشدوغوموز
نغمه لر اونون
دوغما سینه
سینده ابدی
اولاراق ثبت
اولدی{20}.
ادبیات و
منبعلر
1- "
آذربایجان"
درگیسی 1945- جی
ایل. نمره - 9 . ص- 23.
آذربایجان
دئموکرات
فرقه سی نین
شانلی ایل اؤنومی.
*
عوض صادق.
2- " 21
آذر" درگیسی 2001-
جی ایل. نمره-11. ص-
10.
3- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1324-
جی ایل،16- مهر.
4- سئچیلمیش اثرلر.
ص- 30.
5- " آذربایجان
" روزنامه سی 1333-
جی ایل، نمره- 696.
21 آذر
نهضتی و ملی
مسئله نین
حلینه دایر.
*
انور ابلوچ .
6- "
آذربایجان"
روزنامه سی 1324-
جی ایل. 18- آبان.
7- "
آذربایجان"
روزنامه سی 1324-
جی ایل، نمره- 96.
8- باخ
یارانما
سببلرین ده 7-
یه.
9- باخ ملی
حکومت ده 37- یه.
10- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1333-
جی ایل، نمره- 632.
آذربایجان
یازیچیلاری
نین 2- جی
قورولتاییندا.
*
بالاش
آذراوغلی (
معروضه ).
11- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1349-
جی ایل، نمره- 1858.
* ا. صابر- ادبیاتیمیز
25 ایلده.
12- " آذربایجان
" روزنامه سی 1949-
جی ایل، نمره- 1853.
13- " 21 آذر"
درگیسی 1379- جی
ایل. نمره- 10. ص- 26.
14- " وطن
یولوندا" قزئتی 1946-
جی ایل، 7-
آپرئل.
15- " وطن
یولدندا" قزئتی 1946-
جی ایل، 13-
یانوار.
16- " وطن
یولوندا" قزئتی 1946-
جی ایل. 3-
فئورال.
17- باخ 16-
یا.
18- " آذربایجان
"روزنامه سی 1333-
جی ایل، نمره- 697.
21 آذر
نهضتی نین
ادبیاتیمیزدا
یاراتدیغی
دؤنوش.
*
اسماعیل
جعفرپور.
19-
گونشلی
باهارین
یارپاقلاری.
چاپ - باکی.چاپ
ایلی1969.
شاعیرعلی توده.
20- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1352-
جی ایل. نمره - 2000 .