ميلى
حؤکومتين
ايصلاحاتيندان
(١): آنا
دیلینده
تحصیل
عليرضا
ميانالى
حیات
صحنه سینده
یارانمیش
اولایلاری
باش وئردی یی
تاریخی شرایط
داخیلینده قیمتلندیریرلر.
25-1324- جی ایللرده
آذربایجاندا
باش وئرمیش
ملی آزادلیق و
دئموکراتیک
حرکاتی او زامان
کی، تاریخی
شرایط نقطه-
نظریندن
تحلیل ائدن
ده،
آیدینلیقلا
گؤرونور
کی،همین حرکات
ملتیمیزین
مبارزه
تاریخینین
پارلاق صحیفه
سی دیر.1324- جی
ایلده آلمان
فاشیزمی نین
مغلوب
اولماسی و
ایراندا
دیکتاتورانین
ضعیفله مه سی
نتیجه سینده
ملی-آزادلیق و
دئموکراتیا
اوغروندا
مبارزه
سرعتلنمه یه
باشلامیشدیر.
آذربایجان،
شرقله غربین
کئچید نقطه سی
اولدوغوندان
باشقا اؤلکه
لره نسبتده
سرعتلی
انکشاف یولونا
قدم قویموشدی
. بئله بیر
دورومدا چوخ طبیعی
اولاراق ملی-
آزاد لیق و
دئموکراتیا
طلبلری گونده
مه چیخمیشدی.
فعله لر مترقی
ایش قانونی،
کندلیلر
اوزون
ایللردن بری
ال ده
یمه میش
قالان
توروپاق
اصلاحاتی
اوغروندا
مبارزه ده
موفقّیت
الده
ائتمه یه
باشلامیشدیلار.
الده
اولونان
موفقّیتلر
ایسه ده ییشیک
اولایلاردان
کئچمیشدی .او
جمله دن
میتینگ و
نمایشلر
شهرلری، حتی
گئت- گئده کندلری
ده
بوروموشدی.
بعضی
حاللاردا هله
دولته قارشی
سیلاحلی
مقاومت گؤسته
رن لرده
اولوردی.
سراسرایرانی
بوروین
آجیلیق،
ایشسیز لیک
اؤلکه ده انقلابی
وضعیتی
داها دا
آرتیریردی. ملتیمیزین
بو دؤنمده
حرکاتا
باشلاماسی
بوتون
ایراندا
حرکاتی یئنی
مرحله یه
استقامتلندیریردی.ائل
آراسیندا
دیللرازبری
اولان: تبریز
باشلادیسا ،
دئمک ایش بیته
جکدیر!-
مفکوره سی
دوغرولماغا
باشلامیشدی.
1324-جی
ایلین
یاییندا
آذربایجان
دئموکرات فرقه
سینین
یارانماسی
،تاریخی
ضرورت کیمی
اورتایا
چیخمیشدی. آز
مدت ایچه
ریسینده
آذربایجاندا
ملی حکومت
یارانمیش،
اورتا و یاخین
شرق اؤلکه لری
تاریخینده
بیرینجی
خالق حاکمیتی
اولوب تکجه
ایرانا
دئییل، بوتون
یا خین و
اورتا شرق
اؤلکه لرینه
اؤز تاثیرینی
گؤسته رمیشدی.
بو
نائلیتلری
قورویوب
ساخلاماق
اوچون جمعیتی
ساوادلاندیرماق،
اونلارین
بیلیکلرینی
آرتیرماق
مسئله سی ان واجب
مسئله
اولاراق
اورتایا
چیخمیشدی . بو
جهتدن دیر کی
، تحصیل
سیستمینی یئنی
لشدیرمک بیرینجی
پیلانا
کئچمیشدی.
1324- جی
ایلده ایران
معارف وزیری
دکتر صدیق
اعلم ایران
معلملری نین
آغیر
وضعیتینی اعتراف
ائده رک
یازیرکی،
معلیمین
حقوقی اولدوقجا
آزدیر.اونلارین
معاشی
آیدا بیرنئچه
یوز ریالدان
آرتیق اولمور.
حال بوکی، بعضی
اداره
رئیسلری نین
شوفرلری نین
معاشی 1500 ریالدان
آرتیقدیر{1}.
بو
اعترافی
نظرده
آلدیقدا
تحصیل
سیستمینی یئنیلشدیرمه
یین چتینلی
یینی و
آذربایجاندا ایسه
وضعیتین هله
نه
قدرآجیناجاقلی
اولدوغونی دا
بونا علاوه
ائدن ده ،
آذربایجان
ملی حکومتی
نین
قارشیسیندا
گؤروله جک
ایشلرین
هانسی سه و
ییه ده
اولاجاغینی
گؤرمک چتین
دئییلدیر.
آذربایجان
ملی حکومتی
نین قایغیسی
نتیجه سینده
معلملره
اولان
مناسبت
کؤکلی
شه کیل ده ده
ییشدیریلدی. "
شه هر و
کندلرده
ابتدائی
مکتبلرین
سایینی
آرتیرماق و
شهرلرده ایسه
اورتا
مکتبلره
علاوه ائتمک ایشینه
باشلاندی.
1325- جی
ایلده تبریز
حوزه سینده 179-
ابتدائی و 59-
اورتا مکتب ،
زنگاندا 29-
ابتدائی و 8-
اورتا مکتب ،
اورمیه ده
ایسه 127-
ابتدائی و 15-
اورتا مکتب وار
ایدی .
بومکتبلرده 48972
نفر طلبه
اوخویوردی کی،
بونلاردان دا
9014 نفر
قیز و 39958 نفری اوغلان
ایدی . بونی دا
علاوه ائتمک
یئرینه دوشر
کی، گئجه
کورسلاریندا
3686 نفر
درس اوخویوردی"{2}.
ملی
حکومت
حاقیندا بیر
چوخ منفی
مناسبتلره جاواب
اولاراق
آذربایجان
مکتبلرینده طلبه
لرین سحر
دعاسینی بورادا قید
ائتمک یئرینه
دوشر:
مکتبلرین
سحر دعاسی
ای بیزی
یوخدان
یارادان
تانریمیز،
سن بیزه لطف
ائیله عنایت
ائله.
بیزلری
دوزگون یولا،
دوز ایشلره ،
قدرت-
ذاتینله
هدایت ائله.
وئر بیزه توفیق
کی، تحصیل
ائده ک،
علم
ادب له
بیزه
زینت ائله.
خدمت
ائده ک
بیز آنا
یوردونا،
سن ده اونی حفظ و
حمایت ائله.
پاک فیکیر،
آیدین اوره ک،
ساغ
بدن
بیزلره
شأنینله کرامت
ائله{3}.
آذربایجان
معارف وزیری
نین تحصیل
اوچون بیرینجی
امریّه سی
بئله
وئریلمیشدی:
آذربایجان
ملی کونقره سی
نین تصمیمی،
مجلس ملی نین
قراری و ملی
دولتین
برنامه سی
اوزره آذربایجان
خالقی نین
اراده سی
ایله
بالالاریمیزی
آنا
دیلیمیزده
تعلیم و تربیه
ائتمک اوچون
آشاغیدا کی
ماده لر نظره
آلینسین:
1- بوتون
ملی و دولتی
مدرسه لرده
آذربایجان دیلینده
تعلیم و
تربیه
ایشلرینی
قورماق اوچون
حاضرلیق
آپاریلسین.
2-
بیرینجی ماده
نین اجراسی
اوچون
آذربایجان معارف
وزارتی
جنبنده ملی
تدریس
کتابلاری
تهیه ائتمکدن
اؤتری درس کتابلاری
شعبه سی
یارادیلسین.
3- درس
کتابلارینی
تهیه ائدن
هیئت عالم و
مجرب دبیرلردن
تشکیل
وئریلسین.
4-
آذربایجان
دیلینده نشر
اولونان
بوتون درس کتابلارینا
همین هیئت
نظارت ائدیب
اؤز نظریه سینی
معارف
وزارتینه
بیلدیرسین.
5- درس
کتابلاری
شعبه سینده
ادبیات،
تاریخ، حساب،
فیزیک،
جغرافی و سایر
قسمتلره
عائید اولان
کتابلار
حاضرلانسین.
6- درس
کتابلاری
شعبه سی نین
ریاستینه
تجربه لی و
صاحب
معلومات بیر شخص
انتخاب ائدیلسین.
7-
درس
کتابلاری شعبه سی بئش
گونه
قدر شعبه
نین برنامه
و
بودجه سینی تعیین ائدیب تصویب
اوچون
معارف
وزارتینه
وئرسین .
8- درس
کتابلاری
شعبه سی نین
مسئوللاری
موظفدیرکی،
بیر آیدان گئج
اولماماق
شرطی ایله
بیرینجی
کلاسدان 4- جی
کلاسا
قدر بوتون
علمی و فنی
درس
کتابلارینی
آذربایجاندا
تهیه ائدیب
نشر
اولونماسینا انجام وئرسین.
9- بوتون
ملی و دولتی
مدرسه لرین
مدیرلرینه دستور
وئریلیرکی،
درس کتابلاری
چاپ اولونوب نشرائدیلدیکجه
هر
کلاساعائید
اولان کتابلاردان
استفاده
ائدیب
بلافاصله آنا
دیلینده تدریسه
باشلانسین.
10-
لازیمدیرکی ،
حؤرمتلی
مدرسه مدیر،
معلملری ،
معارف
ایشچیلری
ومعارفه
علاقه مند
اولان سایر
آقالاری دیلیمیزین
و ملی
مدنیتیمیزین
ترقی و توسعه
سینه اساس
عامل اولان
یوخاریدا کی
ماده لرین
اجراسینا
تئزلیکله اقدام ائتسینلر{4}.
" ملی
حکومتین
قایغیسی
نتیجه سینده
اؤلکه نین ان
اوجقار نقطه
لرینده، بو
واختا قدر
مکتبین نه اولدوغونی
بیلمه ین
یئرلرده بئله
مدنی- معارف اوجاقلاری
یاراندی. بیر
سیرا
چتینلیک و
مانعه لره
باخمایاراق
ادبی- بدیعی و
سیاسی کتابلارین
نشرینه
احتیاج
اولدوغونی
دویان ملی
حکومت نشریات
یارادیلماسی
ایشینده ده موفقیتلی
ایشلر گؤردی.
تبریز
شهرینده تشکیل
ائدیلمیش بیر
نئچه نشریات
قیسا بیر مدت
عرضینده 170 مین
نسخه یه قدر
درسلیک
کتابلاری نشر
ائدیب مکتبلرین
استفاده
سینه
وئردی.
بو
دؤورده
بوراخیلمیش
بوتون درس
کتابلاری نین
موضوعلاری
اساس اعتباری
ایله اوشاقلارین
سیاسی
مفکوره وی تربیه سینه
، اونلارین
وطنپرورلیک و
ملی افتخار
حسی روحوندا
تربیه
اولونما
لارینا
چوخ
بؤیوک
کمک
ائدیردی"{5}.
21 آذر
حرکاتی نین
اشتراکچیسی
کاوه غفار
حرکاتین
باشلانیش
مقاملارینی
اؤزونون
یاشادیغی منطقه
ده خاطره
یازیسیندا
بئله قلمه آلیر:
سنتیابر
گونلریندن
بیری دیر. موغان
چؤلی هله ده
اؤز ایستی
نفسینی
درمه میشدی .
بو گون باباش
کندی نین چیی
کرپیجدن
تیکیلمیش،
اوستی کولشله
اؤرتولموش
بالاجا
ائولرینده
بایرام ایدی.
پالتارلاری
نین جیریق و
یاماقلی اولماسیندان
یوخسوللوغی
معلوم اولان
کندلیلر بوائل
بایرامینی
هامیدان
قاباق
آلقیشلاماق اوچون
دسته- دسته حوزه بناسینا دوغری
گئدیردیلر.
من ده
جلد
آددیملاییردیم.
اوزاقدا یاغیش
سولاریندان
دولموش
کیچیک
دره ده
موغان
گونشی نین
آجی ایستی
سیندن
ده ریلری
قارالمیش
اوشاقلار
چیمیر و گون
آلتیندا
یاتیردیلار.
9
یاشلی گؤی
گؤزلی، ساری
به نیز غفوردا
اوشاقلارین
ایچینده ایدی.غفورالینی
جاماعاتا طرف
توتاراق اؤز کیچیک یولداشینا
دئییردی: منیم
ده آنام
اونلارین
ایچینده دی.
آنام منه دئدی
کی، اوغول،
سیزه بوندان
سونرا چوخلی
پالتار وئره
جکلر؛ سیزی
اوخوداجاقلار.
من
میتینگه تله
سیردیم.
بیرآزدان ییغینجاغا
چاتدیم. بو
زامان کندین
آغ ساققاللاریندان بیری دانیشیردی:
- من بو
گونی چوخدان
گؤزله ییردیم.
هله چوخ واخت
دا
دئییردیم
کی، بو گونی
من گؤره جه یم.
آنجاق او
واخت
منه
گولوب دئییر
دیلرکی، سن
یوخ، بلکه
سنین
نه وه لرین بو
گونی
گؤره جکلر.
کاوه
غفار خاطره
یازیسینین
سونونی ئبله
قورتاریر:
سونرالار من
بالاجا
غفورون
الینده " آنادیلی"
کتابی
توتاراق
مکتبه
گئتدی یینی
ده
گؤردوم{6}. قید
ائتمک یئرینه
دوشرکی، آنا
دیلینده
تحصیل
بیرینجی کره
دئییلدی کی،
ملی حکومت
دؤورونده
باشلامیشدی.
آذربایجاندا
تحصیلین
باشلاماسی بیر آز
اوزاقلارا گئدیر.
"
آخونداوفون
سس اصولی ایله
آنا دیلی
درسلی یی
یازماغا
باشلا ماسی
مسئله سی ایلک
دفعه 1840- جی
ایلده معلوم
اولموشدی. بو کشف آذربایجان
معارف تاریخی
نین اؤیره
نیلمه سی اوچون
اهمیته مالک
ایدی؛ چونکی
حاقیندا دانیشدیغیمیز
درسلیک علم
عالمینه
معلوم اولان یازیلی
منبعلرده
قیده آلینمیش
ایلک آنا دیلی
درسلی یی
دیر.فارس
منبعلریندن
معلوم
اولورکی،آخوندوفون
1839- جی ایلده
یازدیغی
درسلیک 1857- جی
ایلده مؤلف
طرفیندن
"الفبای
جدید" آدی
ایله یئنی دن
ایشلنمیش ، 1868-
جی ایلده "
الفبا " آدی
ایله تفلیس
شهرینده چاپ
اولموشدور.آخوندوف
درسلی یی نین"
الفبای جدید"
آدلی
واریانتینی ایران
مکتبلرینده
یوخلاماق
مقصدی ایله 1858-
جی ایلده
تبریزه
گؤندرمیش،
ائله جه ده اونی
نشر ائتمک
اوچون معارف وزیرلی
یی
قارشیسیندا
عملی تکلیفلر
ایره لی
سورموشدی.
ایلک
آنا دیلی
درسلی یی حساب
ائدیلن " وطن
دیلی" کتابی
نین مؤلفی
چئرنیایوسکی
سس اصولونی
آنجاق 1882- جی
ایلده آدینی
چکدی ییمیز
کتابدا تطبیق
ائتمیشدیر.
بورادان
آیدین
گؤرونورکی،
هله چرنیایوسکی
دن 43 ایل قاباق
آخوندوف
آذربایجان دیلی
نین آنا دیلی
کیمی تعلیم
ائدیلمه
سینده
سس
اصولوندان
استفاده ائده
رک بو
باره ده
الفبا
درسلی یی ترتیب ائتمیشدیر.
آخوندوفون
یازدیغی
الفبا درسلی یی
19- جی عصرده
آذربایجاندا،
تورکیه و
ایراندا بیر
سیرا پداگوژی
نائلیتلری ،
اوجمله دن سس اصولونی
یایان ایلک
درسلیکدیر"{7}.
شبهه
سیز کی ،
درسلیک مسئله
سیندن سؤز
گئتدی یی حال
دا ، مکتبلرین
آچیلیشیندان
دانیشماماق
اولماز." 19- جی
عصرین 9 - جی ایللریندن
باشلایاراق
تبریز شهری
مترقی معارف و
یئنی مکتب
حرکاتی
مرکزینه
چئوریلمکده ایدی
. مشروطه
انقلابیندان
قاباق ، داها
دوغروسی 19- جی
عصرین
آخیرلاری و 20-
عصرین
اوّللرینده
آذربایجانین میرزه
حسن رشدیه کیمی
اجتماعی
خادیملری و
مترقی معارف
پرورلری طرفیندن
تبریزده "
رشدیه " ، "
کمال" ، "
تربیت" ، "
لقمانیه "، "
رشد و قدس" و"
بصیرت" آدلی یئنی
اصولدا
مکتبلر
آچیلمیشدیر.
بو مکتب
بانیلری نین
هر طرفلی
فعالیتینه
باخمایاراق
استبداد و
مرتجع
قوّه لر
تبریزده
باشلانمیش یئنی
مکتب و معارف
اوغرونداکی،
حرکاتین انکشافینی
موقتی
اولسادا بیر مدت (
1906- 1904- جی ایللرده)
دایاندیرا
بیلمیشلر. مشروطه
حرکاتی
ایللرینده
آذربایجاندا
مترقی قوّه لر
مبارزه نین
اؤن
سیرالاریندا
حرکت ائتدیکلری
اوچون یئنی
اصول ایله
مکتب تأسیسینه
قارشی مرتج
روحانیلرین
بوتون عنادلی
مقاومتلرینه
باخمایاراق،
بوساحه ده بیر
سیرا ایره لی
لمه لره امکان
اولموشدور.
بئله کی، 19- جی
عصرین 4- جی
ربعیندن
اعتباراَ
تبریزده
یئنی مکتب و
معارف
اوغروندا
باشلانان
حرکات مشروطه
انقلابی
دؤورونده،
خصوصی ایله 1908-1907-
جی ایللرده و
قیسماَ 1909- جی
ایلده
یوکسک
انکشاف سه وییه
سینه چاتمیش و
آذربایجانین
اساس ماحللارینی
احاطه
ائتمیشدیر.
مشروطه
انقلابی ایللرینده
تبریزده یئنی
اصولدا
آچیلمیش خالق
مکتبلرینه
همین
مکتبلرین
مدیرلریندن
تشکیل تاپمیش
" معارف
انجمنی"
رهبرلیک
ائتمیشدیر.
تبریز
معارف انجمنی
هله 1913- جی ایله
قدر
آذربایجاندا
مؤوجود
اولمایان
آذربایجان
معارف اداره
سی نین وظیفه
سینی ایفا
ائدیردی.
"معارف
انجمنی" مکتبلرین
اداره
اولونماسینی،
تدریس
پروقراملارینی و
درسلیکلری مذاکره ائده
رک
یئنی
آچیلمیش
مکتبلره متودیک
یاردیم گؤسته
ریردی. مشروطه
انقلابی
ایللرینده
یئنی مکتب
ومعارف ساحه
سینده خیلی
نائلیتلرالده
ائدیلمیشدی.
همین ایللرده
آذربایجانین
شهر، قصبه و
کندلرینده 50-
دن چوخ یئنی
اصولدا مکتب
آچیلمیشدیر.همین
مکتبلرده میرزه
حسن رشدیه نین
تبلیغ ائتدی
یی" سس اصولی"-
ندان استفاده
اولونوردی. بونی
دا قید ائتمک
لازیمدیرکی،
تبریزده " رشدیه"
مکتبی
باغلاندیقدان
سونرا حاجی
میرزه حسن
تهرانا
گئدیر.او، 1897
میلادی
ایلینده بورادا
یئنی اصول
ایله بیرینجی
مکتبی تاسیس ائدیر.
1901
میلادی
ایلینده
رشدیه
ایراندان
خارجه تبعید
اولونور. دؤرد
ایلدن آرتیق
بیر سیرا غرب
اؤلکه
لرینده
یاشادیقدان
سونرا ایرانا
قاییدیر.او،
مشروچیلر
طرفیندن
گیزلی فعالیت
ائدن کمیته
لردن بیرینه
عضو سئچیلیر و
همین کمیته
نین منتشر
ائتدی یی"
لسان الغیب" ،
"غیرت" و
باشقا نشریه
لرین ایشینده
یاخیندان
فعالیت گؤسته
ریر. بونا
گؤره ده
محمد علی شاه
استبدادی
طرفیندن حبسه
آلینان
آزادیخواهلار
سیراسیندا
رشدیه ده"
کلات" قلعه
سینه سورگون
ائدیلیر.
مشروطه
حرکاتی نین
غلبه سی نتیجه
سینده آزاد اولونان
رشدیه یئنه ده
اؤز مقدس
ایشینی داوام
ائدیر.خالق
آرا سیندا"
معارفین
آتاسی" آدی ایله
مشهور اولان
رشدیه نین
تکجه آذربایجان
خالقی دئییل،
بوتون ایران
خالقلاری نین
معارفلنمه
سینده تقدیره
لایق خدمتی اولموشدور.
حاجی میرزه
حسن رشدیه نین
تدریس متودی،
الفبانین
اؤیره نیلمه
سی، درسلیک و
دیلچیلی یین
آیری- آیری
ساحه لری باره ده
اوتوزا یا خین
کتابی چاپ
اولموشدی"{8}.
"رضا
شاه تزه
معارف حرکاتی
دؤورونون (1911- 1897)
بوتون ثمره لی
محصولونی
اؤزآدینا
یازدیرماق
اوچون او
دؤورون معارف
خادیملرینی
بیر- بیری نین
آردینجا آرادان
آپاردی.
خالخال دا تزه
معارفین
بانیسی ابراهیم
ناصر روائی
(ناصر دفتر)
معارف
ایشیندن کنار
ائدیلدی.
ایران معارفی
نین" آتاسی"
آدلاندیریلان
میرزه حسن
رشدیه خانه نشین
اولوندی . 1924 - جی
ایلده جّبار
باغچه بان
طرفیندن
تبریزده تأسیس
اولونموش"
لال- کار"
مدرسه سینه،
دولت طرفیندن
وئریلن
پول
وسائطی 1928- جی
ایلده
که سیلدی و حسین
امیدین دئدی
یی کیمی"
آذربایجانین
فخری اولان" ،
" لال - کار"
مدرسه سی
تعطیل اولدی .
مترقی قّوه لر
طرفیندن
اساسی
قویولوب
یاشاماغا
مجبور اولان
مدرسه لرین
ایسه آدلاری
ده
ییشدیریلدی. 1916- جی
ایلده اورمیه
ده
تأسیس
اولونان " نوید
دانش"
مدرسه سی، "
پهلوی" دولت
مدرسه سی
آدلاندیریلدی.
ملی
حکومت
دؤورونه
گلدیکده
اؤلمز معارف
پرور میرزه
حسن رشدیه
نین" وطن دیلی"
کتابی
اساسیندا
حاضرلانمیش"
آنا دیلی"- نین
مکتبلریمیزده
موفقیتله تدریس
اولونماسی
بیر داها ثبوت
ائتدی کی،آنا دیلیمیزی"محلی
لهجه"
آدلاندیرماقلا
خالقیمیزین
وارلیغینی
انکار ائتمه یه
جهد ائدن
مرتجعلرین
ادعالاری نین
عکسینه
اولاراق
دوغما آنا
دیلیمیز یاشاییب انکشاف
ائتمه یه قادر
بیر دیلدیر.
اهالیسی
نین چوخی
ساوادسیز
اولان
و اوشاقلاری
مکتبدن
کناردا قالان
بیر اؤلکه ده اجباری
ابتدائی
تحصیلی حیاتا
کئچیرمک اوچون
آذربایجان
ملی حکومتی جدّی
آددیملار
آتدی.
آذربایجان
معارف
وزیرلی یی
نین قیسا بیر
مدت عرضینده
ابتدائی و
اورتا مکتبلر
اوچون یئنی
ایدئیا و
مضمونلی
درسلیکلر
حاضر لاییب
استفاده یه
بوراخماسی
تقدیره لایق
ایشلردن ایدی.
بئله
بیر فاکت
اولدوقجا
ماراقلیدیرکی،
ملی حکومت
خالقین
معارفلنمه
سینی نظره آلاراق
1325- جی تدریس ایلی
نین سون ربعی
اوچون
آییردیغی
بودجه ایران
دولتی نین او
زامان بوتون
معارف ساحه
سینه آییردیغی بودجه
دن
ایکی دفعه چوخ
ایدی.
ملی
حکومتین بیر
ایللیک
بودجه سینده تکجه
معارف
ساحه سینه 10
میلیون 620 مین 200
وسائط
آیریلمشیدیر"{9}.
ميلى
حؤکومتين
ايصلاحاتييندان
(٢): تبریز دارالفنونى
تحصیل
سیستمینین
یئنیلشدیریلمه
سینده شهبه سیز
تحصیل اوجاق لاری
نین عوضسیز
رولی اولموشدور
. بو
تحصیل
اوجاقلاری
سیراسیندا
تبریز دارالفنونونون
یارادیلماسی
چوخ بؤیوک اهمیته
مالک ایدی. آذربایجان
خالقی نین
اراده سینی
تمثیل ائدن ملی
مجلس1324- جی
ایلین دی آییندا
4 ماده دن
عبارت قرار
قبول ائده رک
تبریز دارالفنونونون
تشکیلینی
آذربایجان
ملی حکومتینه
تاپیشیردی.
اجرا
ائدیجی
اورقان اولان
آذربایجان
ملی حکومتی،قانون
و ئریجی
اورقان
آذربایجان
ملی مجلسی نین
تاپیشیریغی
اساسیندا
تبریزده
آذربایجان
دولت
دارالفنونی
تشکیلی حاقیندا
قرار قبول
ائتدی . قرار
آشاغیدا کی شه
کیل ده وئریلدی:
قرار
ملتیمیزین
آرزولارینی و
آذربایجان
ملی کونقره سی
نین قرار
لارینی نظره
آلیب ملی و
مدنی ترقیمیزی
تأمین ائتمک
اوچون
آذربایجان
ملی حکومتی
اوزوموزه گلن درس
ایلیندن وطنیمیزین
مرکزی تبریز
شهرینده
آذربایجان دولت
دارالفنونونون
تشکیلینی
ضروری سایدیغی
اوچون
آشاغیدا کی
قراری قبول
ائدیر:
1-
آذربایجان
معارف وزارتی
دارالفنونون
تشکیلی اوچون
لازیم اولان
بودجه نی
تنظیم ائدیب بیر
آیا قدر هیئت
دولته تقدیم
ائتسین.
2
-آذربایجان
دولت
دارالفنونی
هله لیک اوچ
فاکولته دن
عبارت اولمالی
دیر:
آ– طب
فاکولته سی؛
ب– فلاحت
فاکولته سی،
ت–
پداگوژی
فاکولته سی کی
بودا تاریخ و
دیل ، ادبیات
،
فلسفه،
حقوق، فیزیک،
ریاضیات،
طبیعیات شعبه
لریندن
تشکیل
تاپمالیدیر.
3-
معارف وزارتی
10 گونون
مدتینده
آذربایجان
دولت
دارالفنونی اوچون
لازیم اولان
بنانی سئچیب
هیئت دولته اطلاع
وئرملیدیر.
4-
آذربایجان
معارف وزارتی
ایندی دن
دارالفنونون
استادلار
هیئتینی
سئچمه یه و دارالفنون
اوچون
آذربایجان
دیلینده علمی
وسائط
حاضرلاماغا
باشلامالیدیر{1}.
" وطن
یولدندا "
قزئتی ایسه
اؤز صحیفه لری
نین بیرینده بو
معلوماتی چاپ
ائتمیشدیر: تبریزده
تشکیل
ائدیله جک
آذربایجان
دولت
دارالفنونی
سنتیابر آییندان
ایشه
باشلایاجاق و هله
لیک اوچ
فاکولته دن- طب
، فلاحت و
پداگوژی
فاکولته لریندن
عبارت
اولاجاقدیر{2}.
ملی
اؤندر سید جعفر
پیشه وری بو
حاقدا کفایت
قدر یئترلی
فیکیر ایره لی
سورور و
یازیر: گونده
لیک ایش ثابت
ائدیرکی،
ملّت اؤز حقیقی
حاکمیتینی
الده
ساخلاماق
اوچون ساوادلی
اولمالیدیر.
کئچمیش
سیاستدن
کفایت قدر بحث
اولونموش، ایندی
ایسه گله جک دن
دانیشماق
لازیمدیر . بیزده
فرهنگ ایشینه
چوخ آز اهمیت
وئریلیر. معارف
وزارتی گره ک
گلن تحصیل
ایلینده اؤز
پروقرا میندا
اساسلی
اصلاحاتا یول
وئرسین . ملی دارالفنون
باره سینده
جدی قدملر
گؤتورولموشدور.
بو بؤیوک آرزو
اگر عملی
اولارسا
ملتیمیزین
اوزونه ترقی
یوللاری
آچیلمیش
اولاجاقدیر.
بیز
مخصوصاَ
دارالفنوندا
پداگوژی شعبه
سی نین
تشکیلینه
اهمیّت
وئریریک؛
چونکی اساس معلملردیر.
معلم سیز
فرهنگ ترقی
ائده بیلمز{3}.
بو
پروبلئملرین
حلی یولوندا،
ستارخان بایراقلی
تبریز شه هر
کمیته سی نین 7-
جی حومه کمیته
سینده، ملی
اؤندرسید
جعفرپیشه وری
دئییردی :
گمرکلرین
عایداتی
دولتین دیر. آما
آذربایجان
گمرکلری نین
عایداتیندان یوزده 25-
ی آذربایجان
ملی
دارالفنونونا
وئریله جکدیر.بودا
آیدا
یوزمیندن
120مین تومنه
قدر تخمین اولونماقدادیر.
اؤزوموزده
ایلده
میلیون
یاریم تخصیص ائتمیشیک.
بودا
دارالفنونوموزون
دیپلوملاری
تهران
دارالفنونی
ایله رسما ً
بیر اولاجاغی
دئمکدیر.
گمرکلرین
یوزده بئشی
دارالتربیه
یه، یوزده بئشی
ده
شهریمیزین
اهالیسی نین
گردشگاهی و
سیاحت محلی
اولان شاه
گؤلی نین
آبادلیغی
اوچون وئریله
جکدیر.
بونلاردا قیرخ مین
تومن
میزانیندا
اولار. بو
پوللاردان علاوه
اؤزوموزده
آذربایجانین
تمام شهرلری
نین دارالتربیه
لرینه و
شهرلری نین
آبادچیلیغینا
بؤیوک پوللار
تخصیص
ائتمیشیک و ائده
جه ییک . دارالتربیه
لریمیز
اوروپا
دارالتربیه لری
کیمی تام
معناسی ایله
حقیقی
دالتربیه اولمالی
دیرلار{4}.
" آذربایجان
دارالفنونونون
آچیلیشی اولدوقجا
بؤیوک اهمیته
مالک ایدی.
بونه تک آذربایجاندا،
یا کی،
ایراندا، حتی
شرق عالمینده
علم و معارف ساحه
سینده چوخ بؤیوک
بیر حادثه
ایدی. آذربایجان
دارالفنونی
خالقین
ایستکلری اساسیندا
تشکیل
تاپمیش،
اونون احتیاج لارینی
تأمین
ائتمک اوچون
یارادیلمیشدی"{5}.
"آذربایجان"
روزنامه سی،
افتخار حسی
ایله یازیردی:
چهارشنبه
گونی خرداد
آیی نین 22- سی
آذربایجان
ملتی اوچون
تاریخی
بیرگون ایدی.
دئمک اولارکی ،
ایکینجی 21
آذرایدی{6}.
آشاغیدا
وئریلن سؤزلر
تاریخی سند
کیمی یازیلیب،
شوشه
داخیلینده
قویولوب
موملانمیش،21
آذر نهضتی نین
تشکیلاتچیسی
و رهبری سید جعفر
پیشه وری نین واسطه
سی ایله
تبریز
دارالفنونونون بینؤوره
سینه قویولموشدی:
آذربایجان
ملی نهضتی علم
و معرفت نهضتی
اولدوغی
اوچون
آذربایجان
ملی حکومتی
تشکیل تاپدیقدان
آز بیرزامان
سونرا کئچمیش
دؤورلرده ظولم
و استبداد
آلتیندا یاشایان
آذربایجان
خالقی نین
تمدن و
معارفدن گئری
قالماغینی
نظره آلاراق
علم و تمدنه دوغری
گئتمک و
خالقیمیزین
آمال و
آرزولارین حیاتا
کئچیرمک
مقصودی ایله
آذربایجان
ملی دارالفنونی
نین تأسیسینی
9 دی 1324 تاریخلی (9-
جی) اجلاسیندا
قرارا آلیب و
بوملی
دارالفنونون
تأسیس
مقدماتینی
فراهم
ائدیلمه سینی
معارف وزارتینه
تاپشیردی.
بوتون مدنی
ساحه لرده
بؤیوک قدملر
گؤتورمه یه موفق
اولدوغی کیمی خوشبختانه
ملی حکومت آز
بیر مدتده ملی
دارالفنونون
تأسیس
وسایلینی
فراهم ائتمه
یه نایل اولوب
چهارشنبه
گونی 1325- جی ایلین
خرداد آیی نین
22- ده بوعلمی
مؤسسه نین هیم
(بنا) داشی
آذربایجان
دئموکرات
فرقه سی نین
صدری و
آذربایجان
ملی حکومتی
نین باش وزیری
آقای پیشه وری
نین الی ایله
قویولدی.
بوملی
دارالفنون
واسطه سی ایله
آذربایجان
خالقی اؤز گله
جک نسیللرینی
متمدن و دیری
ملتلر کیمی
تربیت ائده جک
و بو وسیله
ایله ابدی
سعادته
یئتیشه جک
وبوعلم منبعیندن
آزادلیق نوری
همیشه لیک
ایشیقلاناجاقدیر{7}.
اونیورسیته
نین آچیلیشی
مناسبتی ایله
تشکیل تاپان
ییغینجاقدا
ملی حکومتین
باشی ناظیری
سید جعفرپیشه
وری
آذربایجان
اونیورسیته سی
تشکیلی نین
اهمیتیندن
دانیشاراق
قید ائدیردی
کی ، بیز کندلی
بالالارینی
کندلردن گه
تیریب بورادا
تعلیم و
تربیه ائده جه
ییک ؛ بوندان
سونرا اؤز کند
تصرفاتلارینی
معاصر و علمی
اصوللا
اداره ائده
بیلسینلر{8}.
ملی
اؤندر پیشه
وری
دارالفنونون
آچیلیشی
مناسبتی ایله یازیردی:
من فکرائدیره
م کی ، بوگون آچدیغیمیز
مؤسسه ائله
بیر مؤسسه
دیرکی ، اگر
بیز بیرایل
بوندان قاباق
بو باره ده بیر سؤز
دانیشسایدیق
تعجبلی نظره
گه لردی .
لاکین ، ایندی
خالقیمیزین
قدرتی سایه
سینده
بیز چوخ
بؤیوک ایشلری
انجام وئرمه
یه موفق
اولموشوق.
آچیق دئیک ،
ایندی
آذربایجان
خالقی افتخار
ائدیرکی ،
آسوده لیکله
خیابانلاری
آسفالت
ائدیر، دارالفنون
آچیر، لوله
کئشلیک واسطه
سی ایله شهره سو گه
تیریر.
بیر زاماندا کی
، ایرانین
باشقا نقطه
لرینده امنیت
یوخدور، اوغورلوق
و فساد حکم
سورور،
ایشسیزلیک و
آجلیق خالقین
حیاتین هده له
ییر، آذربایجان
خالقی ترقی یه
دوغری گئدیر.
دئموکراسی،
خالقین اؤز
مقدراتینا
حاکم اولماسی
و حقیقی
آزادلیق
شرایطینده
یاشاماسیندان
عبارتدیر.
بیزالده
ائتدی ییمیز
آزادلیغین
سایه سینده
ترقی و تکامل
مرحله لرینی
سرعتله
گئدیریک؛
بیز اؤلسک ده
آلدیقلاریمیزی
ساخلاییب و
نسلیمیز مدنی بیر
ملت کیمی
یاشایاجاقدیر.
بیز، بو
دارالفنونی
شهرت
اوچون
آچمامیشیق.
ایندی
کندلرده، قصبه
لرده اهالی
اوچون دکتر
یوخدور. بیزی
احتیاج وادار ائتمیشدیرکی،
بو
دارالفنونی
آچاق و لازیم
اولان موقعده
خالقین
ساغلاملیغینی
حفظ ائتمک
اوچون
بورادا
تحصیل
ائتمیش
دکترلردن
استفاده ائدیب
خالقین
ساغلاملیغینی
تأمین ائده ک {9}!
" آذربایجان
ملی
دارالفنونونون
آچیلیشی مناسبتی
ایله حرکاتیمیزین
جاوان قیزلار اوچون
یاراتدیغی
بؤیوک ترقی و
انکشاف امکان لارینی
خرداد آیی نین
22- سینده اولان
جشنده تبریز
قیزلاریندان
بیری ساده جمله
لرله ایفاده
ائده رک بئله
دئمیشدیر:
اوزون
ایللر بویی
خالقیمیزین
آرزو ائتدی یی
سعادتلی گون
گلیب چاتدی. آزادلیق
و سعادت گونشی
اؤلکه میزده پارلاییب
آذربایجان
خالقی نین
مدنیت و سعادته
دوغری گئتدیی
یوللاری
ایشیقلاندیر دی"{10}."
ملی حکومت
اونیورسیته
نین ابتدائی
مخارجینه ،
اونیورسیته
طلبه لرینی
پالتارلا تأمین
ائتمک
اوچون ایکی
میلیون تومن،
اونیورسیته
نین حاضرلیق
کورسلاری اوچون
9 میلیون تومن
اعتبار
وئرمیشدی.
اونیورسیته
نین 1325- جی ایل
تحصیل ایلی
اوچون طب
فاکولته سینه
60– نفر،
پداگوژی
فاکولته سینه-
120 نفر، فلاحت
فاکولته سینه-
60 نفر طلبه
قبول
ائدیلمیشدی.
طلبه لر
تقاعددن و مجانی
یاتاقخانادان
دا استفاده
ائدیردیلر"{11}.
غربی
بئرلین ده نشر
اولان "
وارهایت"
روزنامه سی
یازیردی:
ایران مدنیتی
تاریخینده
بیرینجی دفعه
اولاراق
ایران
آذربایجانی
نین پاییتختی
تبریز
شهرینده
دارالفنون
تشکیل اولوندی.
همین
دارالفنونا
آذربایجان
دئموکرات حکومتی
طرفیندن
بوراخیلمیش
بودجه نین
اوچده بیر
حصّه سی کهنه
شاه رژیمی نین
مدنی
ایشلراوچون
بوتون ایران
آذربایجانینا
آییردیغی
وسائطدن قات-
قات آرتیق
ایدی{12}.
ملی
حکومت
دؤورونده
آذربایجان
اونیورسیته سی
حقیقی علمی
بیر مؤسسه یه
چئوریلدی و هر
جوره علمی
وسائطله
تجهیز اولوندی.
بوعلمی مؤسسه
نین تشکیلی
آذربایجان و
ایران
خالقینا
بیرداها
گؤستردی کی ،
هر بیر ملت
اؤز مدنیتینی
زنگینلشدیرمک
و انکشاف
ائتدیرمک
اوچون
اؤزمقدراتینا
مالک اولمالیدیر.
آذربایجان
دارالفنونی
موقتی اولاراق
، اوّلکی
اوغلانلار
دانشسرا سیندا
یئرلشمیشدی .
ملی حکومت
یئنی
اونیورسیته
نین بناسینی
تیکمه یه
باشلادی .
واختی ایله
رضا خان
حکومتی
دؤورونده
آذربایجان
خالقی نین
قاباقجیل
آداملارینی و
آزادیخواهلاری
حبس ائتدیرمک
و خالقین
گؤزونی قورخوتماق
اوچون صاحب
دیوان
باغیندا بیر
زندان
تیکیلمکده
ایدی. بو
زندانین
تیکیلیشینه
آذربایجان
خالقیندان
آلینان وئرگی
دن 400 مین تومن
پول
خرجلنمیشدی.
ملی حکومت
همین یئرده
اونیورسیته
نین بناسینی
قویدی.
زندانین یئرینده
علم و معارف
اوجاغی
دوزه لدیلمه
یه باشلادی.
ملی حکومتین
گؤردویی بو ایش
کهنه ارتجاعی
قورولوشلا یئنی قورولوشون
، دئموکراتیک
قورولوشون
مختلف منظره
لریندن
بیرینی
گؤسته رن ایش
ایدی. بو، آذربایجان
ملتی نین
یاخین و اورتا
شرقده وجودا گه
تیردی یی مثلی گؤرونمه
میش بیر حادثه
ایدی. بو علم و
مدنیت اوجاغی
نین رهبرلی
یی، ملی حکومت
طرفیندن دکتر
نصرت الله
جاها
نشاهلویا حواله
اولونموشدی.
"
آذربایجان"
درگیسی تبریز
اونیورسیته
سی نین
رئکتوری دکتر
جاهانشاهلونون
مقاله سینی چاپ
ائتمیشدی.
مقاله ده او،
یازیردی:
آذربایجان
اؤلکه سی
قدیمدن بؤیوک
علم ومدنیت
اوجاغی
اولموشدور.
ماراغا
شهرینده بؤیوک
علمی فعالیت
گؤسته رن
خواجه
نصیرالدین
رصد خاناسی و بو رصد
خانانین
جنبنده اولان
عالی مکتب، تبریز
شهرینده خواجه
رشید الدین
محمد و غازان
خانین دستوری ایله
یارانمیش
عالی
مکتبلرین
شهرتی او
زامان
آذربایجاندان
چوخ
اوزاقلارا
گئدیب چیخمشیدی.
سلطانیه
شهرینده
اولجایتو آثاریندان
اولان بؤیوک
مکتبلرین و
علم اوجاقلاری
نین خرابه لری
بو گونه
قدر دورور.
آذربایجان
تورپاغیندا
یئتیشن شاعیر
و عالملرین
بیر چوخی دنیا
مدنیتی نین
فخری دیرلر. سون
اون ایل
عرضینده
ایراندا ایش
باشیندا اولان
مرتجع
دولت
آداملاری نین
هر جور ظولم و
فشاری مدنیت
قاپیلارینی
آذربایجان
خالقی نین
اوزینه باغلامیشدی
. آذربایجان
خالقی عالی
مکتبلرده
اوخوماق
کناردا دورسون،
اؤز آنا
دیلینده
ابتدائی و
اورتا تحصیل
آلماق
امکانیندان
دا محروم
اولموشدور.
ایران مرتجع
دولتلری نین
سوء نیتی
نتیجه سینده
او تاپدالانیب
ازیلمیش ، مدنیت
عالمی نین
فیضلریندن بی
بهره
قالمیشدیر .
علم و مدنیتین
هر بیر خالق
اوچون نه
قدراهمیتلی
اولدوغوندان
بحث ائتمه یه
احتیاج یوخدور.
حیات مبارزه
سینده
سعادتمند
اولماق اوچون خالقین،
ملتین، دیل و عنعنه
لرینی محافظه
ائتمک ،
کئچمیش
آنالارین،
بابالارین
گؤستردیکلری
فداکارلیقلاری
یادا
سالماقلا جاوان
نسلی اؤز
تاریخی ایله
تانیش ائدیب
اونلاردا همت
وغیرت
دوغورماق،
عینی زاماندا
دنیانین
مترقی
علملرینی
همان ملته
چاتدیرماق،
اونون مالی
ائتمک ان
ضروری شرط
لردندیر. بومقصده
ایسه آنجاق
معارف و
مکتبلر واسطه
سی ایله
چاتماق اولار.
هر بیر ملتین
مدنیتی عینی
زاماندا
اونون عالی
مکتبلری نین
مقداری ایله
اؤلچولور. ملی
حکومتین تشکیلینه
قدر ایران
آذربایجانیندا
هئچ بیر عالی
مکتبین
اولماماسی
البته تحمل
ائدیلمز بیرحال
ایدی. آنا
دیلینده
اولمایان
متوسطه مکتبلرینی
بیتیرنلرین
چوخی مادی
وسائط یوخلوغوندان
باشقا
شهرلرده گئدیب
اؤز تحصیللرینی
اکمال ائده بیلمیردیلر.
آذربایجاندا
اونیورسیته
ویاخود باشقا
بیرعلمی
مؤسسه
اولمادیغیندان
آذربایجان
ملّتی علم و
مدنیت ساحه
سینده هئچ بیر
جهتجه ترقی ائده
بیلمیر،
ملتین
اؤزعالملری
یئتیشمیردی.
ملی حکومت ایش
باشینا گلن کیمی
مکتب و معارف
قاپیلارینی
خالقین
اوزونه آچدی.
آنا دیلی
رسماَ دولت
دیلی کیمی
مکتبلره داخیل
اولدی. درسلر
دوغما
آذربایجان دیلینده کئچیریلمه
یه باشلادی.
آنا دیلینده
درس کتابلاری
نشراولوندی و آنا
دیلینده درس
وئرن معلملر
حاضرلاندی"{13}.
ملی
حکومت زامانی
دارالفنونون
یارادیلماسی
آذربایجان
داایکینجی
تجربه ایدی.
بیرینجی
تبریز
دارالفنونی"
1873- جی میلادی
ایلینده
آذربایجان
معارف پرورلری
نین فداکار
سعیلری و
آذربایجانین
او تاریخده کی
والیسی میرزا
فتحعلی خان
صاحب دیوانین معارفه
اولان رغبتی
نتیجه سینده تأسیس
ائدیلمیشدیر.
تبریز
دارالفنونی
تأسیس اولان
تاریخدن1891- جی
ایله قدر دولت
مدرسه سی و یا دارلفنون
آدلانمیشدیر.
1891- جی
ایلده مرتجع
روحانیلرین
تضییقی و حیله
گرلیکلری
نتیجه سینده
تبریز
دارالفنونی
موقتی
اولاراق
باغلانیر. بو
تعطیل اوزون
مدت داوام
ائتمه میش و
آذربایجان
خالقی نین
قاباقجیل
معارف
پرورلری نین عنادجیل
و قطعی مبارزه
سی نتیجه
سینده دارالفنون
یئنی دن
آچیلمشیدیر.
بو
آچیلیشدان
سونرا تبریز
دارالفنونی
ولیعهدین
آدی ایله
مظفری و یا
مظفریّه
مدرسه سی
آدلانماغا
باشلامیش و
باغلانیلان
تاریخه قدر همین
آدلا مشهور اولموشدور.
تبریز دارالفنونی
21 ایل آغیر
شرایطده
فعالیت گؤسته ره
بیلمیش دیر.
اگر1891- جی ایل
موقتی تعطیل
نظره
آلینمازسا
دئمک اولارکی،
همین مدتین 20
ایلینی چوخ
منتظم و فاصله
سیز اولاراق
ایشله میشدیر.
سون بیرایل
عرضینده
ایسه
بیر سیرا سببلردن
دارالفنون
اؤز فعالیتینی
داوام
ائتدیره بیلمیر و
نتیجه ده 1894- جی
ایلده تمامی
ایله
باغلانیر.
تاریخاَ
آز مدت
فعالیت گؤسته
رن تبریز
دارالفنونونون
بلاواسطه
تأثیری نتیجه
سینده
آذربایجانین
بوتون شهر و
قصبه لرینده
یئنی معارف
اوغروندا
کوتله وی
جانلانما
عمله گه لیر؛
نتیجه ده بیر
چوخ شهرلرده
او جمله دن
تبریزده:
رشدیه،
طالبیه،
لقمانیه، اردبیلده:
نصریه و
جعفریه،
اورمیه ده:
کمالییه و
اسلامیه،
مرندده: ملی و
مساوات،
ماراغادا: سعدیه
و شکوهی، خوی دا نوبر
ترقی، سلماس دا-
سعدیه،
آستارادا -
صادقیه و سایر
مدرسه لر
تأسیس
اولونور.آذربایجان
دارالفنونی 1894-
جی ایلده
باغلاندیقدان
سونرا ایران
حاکم دایره
لری طرفیندن
اونون
یئنی دن برپا
ائدیلمه سینه
اصلا دقت
وئریلمه
دی.آذربایجان
دارالفنونی
تقریباَ
یاریم عصر
سونرا ، یعنی
آذربایجان
ملی حکومتی
دؤورونده یئنی دن
تأسیس
ائدیلدی و
بونونلادا
خالقیمیزین
ایللردن بری
داوام ائدن
مدنی- معارف
عنعنه لری
یئنیدن داها
دا قوّتله
جانلانماغا
باشلادی. آذربایجان
ملی حکومتی
دؤورونده
تأسیس ائدیلن
دارالفنون
معاصر تیپلی
دارالفنون ایدی"
{14}.
تبریز
دارالفنونون
رئکتوری دکتر
نصرت الله
جاها نشاهلو
یازیردی
کی،آلتی آی
مدتنده آذربایجان
اونیورسیته
سی آچیلماسی
اوچون لازیم
اولان
حاضرلیق
ایشلری
گؤرولوب
قورتارمیش و
بو درس
ایلینده
اونیورسیته
ایشه باشلامیشدیر.اونیورسیته
اوچون معلملر
تاپیلمیش، درس
کتابلاری و
سایر لوازمات
تدریجله تهیه
اولونماقدادیر.
اونیورسیته
اوچون حکومت
بیرمیلیون
تومن پول
بوراخمیشدیر.
آذربایجان
گنجلری
اونیورسیته
نین آچیلیشینی
بؤیوک ملی بیر
بایرام کیمی
قیمتلندیره رک
اورایا بؤیوک سئوینجله
گلمیشلر.
اونیورسیته
یه جمعی 190 طلبه
قبول ائدیلمه
لی اولدوغی
حالدا داخیل
اولماق اوچون300
نفردن آرتیق
جاوان عریضه
وئرمیشدیر. طلبه
لر مسابقه
امتحانلاری
یولی ایله
گؤتورولموشدور.
اونیورسیته
یه داخیل
اولماق ایسته
ین طلبه لرین
بیر قسمنه یایدا
آچیلان
حاضرلیق
کورسلاریندا
یاردیم
ائدیلمیشدیر.
شهریورآیی
نین 20 - سینده
اونیورسیته
ده
درسلر
باشلانمیشدیر{15}.
" او واختا
قدر تهراندان
باشقا ایرانین
هئچ بیر
یئرینده علمی
مؤسسه و عالی
مکتب
یاراتماق
ایسته مه ین
تهران حکومتی
آذربایجاندا
اونیورسیته
یارادیلماسی
نین تاثیری
آلتیندا و
خالق کوتله
لری نین
تضییقی نتیجه
سینده مشهد،
شیراز و
اصفهاندا طب
فاکولته لری
آچماغا مجبور
اولور.
ملی
حکومتین
مغلوبیتیندن
سونرا ایران
مطبوعاتی نین
وئردی یی خبرلره گؤره ،
آذربایجانین
ابهر
ولایتینده ماما اولمادیغی
اوچون
دوغولان
اوشاقلارین
اکثریتی تلف
اولور. شبستر
ماحالی نین 50
مین اهالیسی
نین صحیه ایشلری
بیرنفر
فلدشیره تاپشیریلمیشدیر.
ساراب
شهری نین
حکیمی خسته له
نن زامان اونا
معالجه ائتمک
اوچون اورادا
ایکینجی بیرحکیم
تاپیلمامیشدیر
.آذربایجاندا
صحیه وضعیتی
بئله اولدوغی
حالدا ایران
حکومتی
تبریزاونیورسیته
سینین طب و
سایر مهم
فاکولته
لرینی
باغلایاراق،
بونون عوضینده
فارس دیلی و
ادبیاتی
فاکولته سینی
گئنیشلندیریر{16}.
ادبیات
و منبعلر١- «آنا
ديلينده
تحصيل»
1-
اصول
جدید(یئنی
اصول). چاپ
یئری- 1324- جی ایل.تهران.
*
ایران معارف
وزیری دکتر
صدیق اعلم.
2- "
آذربایجان
"روزنامه سی 1328-
جی ایل، نمره- 210.
ملی
حکومتین
معارف
ساحه سینده
حیاتا کئچیردییی
تدبیرلر.
*
جعفر مجیری.
3- "
آذربایجان"
روزنامه سی 1324-
جی ایل
*
مکتبلرین سحر
دعاسی.
4- "
آذربایجان"
روزنامه سی 1324-
جی ایل، نمره - 84.
5- "
آذربایجان "
روزنامه سی.1333-
جی ایل. نمره - 696
آذربایجان
خالقینین دیل
و مدنیتینی
آرادان
آپارماق
اولماز!
*
محمدرضا
عافیت .
6- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1334-
جی ایل، نمره- 773.
* کاوه
غفار- ائل
بایرامیندا.
7- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1350-
جی ایل، نمره- 1877.
* اسد
یعقوبی- ایلک
آنا دیلی
درسلی ییمیز.
8- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1343-
جی ایل، نمره- 1520.
* اسد یعقوبی-
یئنی مکتب
اوغروندا
مبارزه.
9- "
آذربایجان"
درگیسی 1355- جی
ایل.نمره- 8. ص- 23.
پهلوی
خاندانی ملی
معارفین
دوشمنی دیر.
* م.
شمسی.
ادبیات
و منبعلر٢-
تبريز
دارولفنونى
1- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1324-
جی ایل، نمره - 96.
2- "
وطن
یولدندا" قزئتی. 1946-
جی ایل، نمره- 5.
3- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1324-
جی ایل،
* سید
جعفر پیشه
وری- معارف و مدنیت
مسئله سی.
4- "
آذربایجان "
روزنامه سی 1325-
جی ایل، 10- تیر.
5- 21
آذر. چاپ یئری-
2005- جی ایل.
ونکووئر.
ملی
حکومتیمیزین
معارف ساحه
سینده- تدبیرلر.
*
جعفر مجیری.
6- "
آذربایجان"
روزنامه سی 1325-
جی ایل. نمره- 205.
7- "
آذربایجان"
روزنامه سی 1349-
جی ایل. نمره- 1849.
8- ملی
حکومتین
فدائی و
قیزیلباش
خالق قوشونلاری.
ص- 49.
9- "
آذربایجان"
روزنامه سی 1325-
جی ایل. 22- مهر.
10- 21
آذر. چاپ یئری-
2001- جی ایل.
ونکووئر. ص- 66.
جاوانلار
ملی حکومت
دورینده.
* غفار
کندلی.
11- "
آذربایجان"
روزنامه سی 1331-
جی ایل. نمره- 456.
12- باخ
گیریش ده 5- شه.
13- "
آذربایجان"
درگیسی 1946- جی
ایل. نمره- 9.
*
دکترجاهانشاهلو-
تبریز
اونیورسیته سی.
14- "
آذربایجان"
روزنامه سی 1340-
جی ایل. نمره- 1352.
تبریز
دارالفنونی
حاقیندا.
*
اسماعیل طریق
پیما.
15-
باخ 13- چه.
16- "
آذربایجان"روزنامه
سی 1334- جی ایل.
نمره- 826.
ایران
و
آذربایحاندا
عالی
مکتبلرین وضعیتی.
* م.
فخرزاده.