رفراندوم "استقلال" در اقلیم کردستان عراق

علی قره جه لو

وضعیت اقلیم کردستان در آستانه رفراندوم

مسعود بارزانی ادعا می کند که "استقلال کردستان تنها آلترناتیو است". در حالی که، اصرار وی در استقلال علی رغم مخالفت اعراب و ترکمان های اقلیم کردستان، و احزاب کردی خود اقلیم کردستان، علی رغم مخالفت دولت های منطقه، و نیز، همه کشورهای جهان، تدارک دیده شده است. در واقع این رفراندوم، نه رفراندوم خلق کرد، که رفراندوم بارزانی است. {1}

اسرائیل در فرصت های مختلف، از زبان رهبران دولت اسرائیل، آشکارا از تاسیس دولت بارزانی دفاع کرده است. آمریکا، ظاهرا برای بر نیانگیختن عکس العمل عراق و ترکیه، با رفراندوم مخالفت کرده و می گوید، رفراندوم باید به "تاخیر" افتد. در حالی که، نیرویی که پشت بارزانی است، و او را وادار به برگزاری رفراندوم می کند، آمریکاست. {2}

دوران قانونی حکومت مسعود بارزانی دو سالی است که پایان یافته است. ولی او هنوز رهبر حکومت اقلیم کردستان است. این وضعیت، هم مخالف قانون اساسی عراق، هم مخالف قانون اساسی اقلیم کردستان، و هم مخلف حقوق و قوانین بین المللی است. علاوه بر آن، بارزانی بمدت دوسال است که مانع تشکیل اجلاس مجلس اقلیم کردستان است. بارزانی این حکومت کیفی و خود سرانه را با حمایت و با تکیه به کدام نیرو انجام می دهد؟ البته که با تکیه و حمایت آمریکا- اسرائیل، آنهم در شرایطی که آمریکا - اسرائیل، از سازمان ترور و وحشت داعش برای بی ثبات کردن کشورهای منطقه و مشغول کردن دولت های منطقه بعنوان ابزار پیش برد طرح های خود استفاده می کنند. در این بلبشو، و گرد و خاکی که در منطقه حاکم است، بارزانی اصرار دارد که رفراندوم استقلال کردستان را برگزار خواهد کرد! و این کافی نبوده، او می خواهد شهر کرکوک را که تازه اشغال کرده است، داخل رفراندوم کرده، و از حکومت مرکزی عراق نیز جدا کند! {3}

مسلما، آمریکا- اسرائیل با استفاده از نتیجه "آری" در رفراندوم به همه دنیا اعلام خواهند کرد که "ببینید کردها استقلال می خواهند"! بعد از اعلام استقلال، اولین هدف آمریکا - اسرائیل، تاسیس حکومتی مشابه در شمال سوریه خواهد بود. قدم بعدی جایی که کردها بیشتر از همه در آنجا زندگی می کنند، یعنی ترکیه خواهد بود، و نهایتا به سراغ ایران خواهند رفت. البته، تحولاتی که امروز در ترکیه، منطقه و جهان در جریان است، مانع تحقق چنین سناریویی خواهد شد.

وضعیت کشورهای منطقه و عکس العمل در مقابل رفراندوم

سوریه: سوریه مشغول مبارزه مرگ و زندگی با داعش و سازمان های ترور دست پروده آمریکاست، لذا، علی رغم تهدیدی که "استقلال" کردستان بارزانی متوجه سوریه خواهد کرد، در مورد رفراندوم بارزانی نمی تواند کاری انجام دهد.

عراق: حکومت مرکزی عراق اعلام کرده است که رفراندوم را قبول ندارد، و سهم حکومت منطقه ای بارزانی از بودجه کشور را قطع کرده است. حکومت مرکزی عراق نیز، مانند سوریه، مشغول پاکسازی داعش از مناطق اشغالی عراق است، و علی رغم خطر بلافصلی که "استقلال" کردستان بارزانی متوجه حاکمیت ملی و تمامیت ارضی عراق خواهد کرد، و هرچند، نخست وزیر عراق حیدرعبادی اعلام کرده است که، یکی از ترجیح های حکومت مرکزی عراق، مداخله نظامی است، قادر به باز کردن جبهه دومی علیه بارزانی نیست.

ایران: ایران، موضع صریحی در این زمینه اتخاذ کرده، و با بستن آب رودخانه "زاب کوچک" عکس العمل و مخالفت صریح خود با رفراندوم را اعلام کرده است. بعلاوه، بازدید فرمانده ستاد ارتش ایران "محمد باقری" از ترکیه، که بعد از 1979 اولین سفر خارجی خود ترکیه را انتخاب کرد، بسیار پرمعنی است. دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، علی شمخانی نیز اعلام کرده است که مرزهای خود با کردستان را خواهد بست.

ترکیه: بعد از عراق، کشوری که بیشتر از همه تحت تاثیر پیامدهای رفراندوم قرار خواهد گرفت ترکیه است. استقلال کردستان بعد از 27 سال صورت رسمی پیدا خواهد کرد. کانتون های PKK/PYD در شمال سوریه را بهم متصل و شمال سوریه را تجزیه کرده، و پشت جبهه ی دومی نظیر "قندیل" علیه ترکیه، و این بار در خاک سوریه، باز خواهند کرد. پشت جبهه ای که ترکیه برای جلوگیری از آن مجبور به مداخله در شمال سوریه شده {عملیات سپر فرات} و کریدور "کردی" آمریکا - اسرائیل را قطع کرد. این خطر برای ترکیه تا آن حد جدی است، که ترکیه ترجیح نظامی را عملا در دستور کار قرار داده است. {بیانیه اجلاس "شورای امنیت ملی" MGK ترکیه در 22 سپتامبر}

حکومت "آکپ" AKP در فرصت های مختلف از زبان مقامات رسمی خود، با رفراندوم مخالفت کرده است. زیرا هیچ حکومتی در ترکیه، در بیخ گوش خود، در تحولاتی از این قبیل، نمی تواند ساکت بماند. در غیر این صورت نمی تواند در حکومت بماند. ولی برخی از نمایندگان آکپ در مجلس، اظهاراتی در خصوص حمایت از رفراندوم به زبان آورده اند. سرکنسولگری ترکیه در اربیل نیز گفته بود که حکومت ترکیه هیچ گونه تحریمی علیه حکومت بارزانی در نظر ندارد!

رهبری AKP در مقابل موضع گیری های از این قبیل، تاکنون عکس العمل رسمی، در تائید و یا تکذیب آن نشان نداده است. تناقضات فوق در عکس العمل ترکیه به رفراندوم، سبب جسارت یافتن و اصرار بارزانی در انجام رفراندوم گردیده است، زیرا ترکیه تنها کشور منطقه ای است که امکانات، و توان جلوگیری از رفراندوم را دارد. بعلاوه، هر اقدامی از طرف ترکیه، علیه رفراندوم استقلال بارزانی، بلحاظ حقوق و قوانین المللی مشروع شمرده می شود. {قرارداد 1926 آنکارا} {4}

چنان که دیده می شود، حکومت ترکیه در مورد رفراندوم از یک موضع "خیرخواهانه" به موضع ترجیح نظامی حرکت کرده است. زیرا افکار عمومی ترکیه به هیچ حکومتی اجازه چنین موضع گیری خیرخواهانه ای نمی دهد. افکار عمومی ترکیه رفراندوم را تهدیدی مستقیم علیه ترکیه تلقی می کند.

مسئله برای کشورهای منطقه، و از جمله ترکیه، حفظ امنیت، حاکمیت ملی، و تمامیت ارضی کشور است. در شرایطی که آمریکا در منطقه شکست خورده، و کشورهای منطقه سرپا مانده اند، هر قدمی که مانع اتحاد و همبستگی ترکیه با کشورهای منطقه، در دفع تهاجم امپریالیستی که با ماسک "استقلال کردستان"، "حق تعیین سرنوشت خلق ها" به میدان آمده است، سبب پرداخت تاوان سنگینی نه تنها برای ترکیه، که برای همه کشورهای منطقه خواهد بود. نباید فراموش کرد که صاحب اصلی رفراندوم نه حکومت بارزانی، که آمریکا و اسرائیل هستند. تاسیس چنین حکومتی از این دست، که تماما تحت کنترل آمریکا بوده و بعنوان ابزار، و تخته پرشی برای اجرای طرح های آمریکا، علیه کشورهای منطقه مورد استفاده قرار خواهد گرفت، سبب جنگ های بی پایان کشورهای منطقه گردیده، و نیروی مقاومت آنها در مقابل طرح های امپریالیستی را تضعیف خواهد کرد. زیرا آمریکا و اسرائیل از "طعمه استقلال کردستان" برای بجان هم انداختن، تجزیه و آتومیزه کردن کشورهای منطقه، حداکثر استفاده را خواهند کرد. از این رو، رفراندوم 25 سپتامبر قدم مهمی در این مسیر محسوب می شود.

همه چیز در گرو عکس العمل ترکیه است:

ترکیه برای جلوگیری از رفراندوم احتیاجی به اقدامات نظامی ندارد. زیرا، دو اقدام ساده برای انصراف بارزانی از رفراندوم کافی خواهد بود:

- بستن مرز "هابور" Habur که تنفس گاه حکومت بارزانی و دروازه ارتباط آن با جهان خارج است.

- بستن خط لوله نفتی کرکوک - جیهان، و جلوگیری از صدور آن از طریق ترکیه است. نفت تنها منبع در آمد حکومت بارزانی است، که بطور غیر قانونی از غارت نفت عراق بدست می آید. و تنها صرف ثروت اندوزی بارزانی و نزدیکان اش شده و مردم عادی اقلیم کردستان بهره ای از آن نمی برند. {5}

توضیحات:

{1}

- 8 حزب ترکمان های عراق طی بیانیه ی مشترکی، رفراندوم بارزانی را رد کرده، و اعلام کرده اند که در رفراندوم شرکت نخواهند کرد، و نتایج آنرا را نیز قبول نخواهند کرد. در بیانیه همچنین تاکید شده است که رفراندوم محکوم به شکست است.

- در پایان اجلاس عالی کشورهای "بریکس" BRICS که در چین برگزار شد {سپتامبر 2017}، بیانیه ای علیه رفراندوم بارزانی صادر شد، و کشورهای عضو بریکس، چین، روسیه، هندوستان، برزیل و آفریقای جنوبی از حق حاکمیت ملی و تمامیت ارضی عراق دفاع کردند. در عکس العمل به طرح تجزیه کشورهای خاورمیانه توسط آمریکا، در این اجلاس کشورهای عضو بریکس، از کنفرانس "آستانا" {قزاقستان} بعنوان تنها راه حل مسئله سوریه نیز، دفاع کردند.

در اواخر ماه مارس در گنگره "احزاب و یک جامعه جدید" که در مکزیک برگزار شد، 3 حزب PSUV {حزب حاکم ونزوئلا}، HERKES {آرژانتین} و "حزب وطن" {ترکیه} اعلامیه مشترکی تقدیم گنگره کردند. در این اعلامیه، پروژه آمریکایی کردستان در کشورهای ترکیه، عراق، سوریه و ایران محکوم شده بود. این اعلامیه را نمایندگان احزاب بیش از 40 کشور امضاء کردند که در میان آنها احزاب حاکم، کوبا، نیکارگوئه، گواتمالا و اکوادور نیز وجود داشتند.

در دوم ماه مه، در " گنگره بین المللی همبستگی با کوبا" که در هاوانا پایتخت کوبا برگزار گردید، معاون وزارت خارجه کوبا Ana Teresita Gonzales اعلام کرد: " آمریکا در خاورمیانه از تفاوت های قومی برای تجزیه کشورها استفاده می کند". عضو کمیته مرکزی حزب کمونیست کوبا و معاون دفتر روابط خارجی حزب کمونیست کوبا Juan Carlos Marson اعلام کرد: " کردستان یک پروژه آمریکایی است. داعش و فتح الله گولن ابزارهای امپریالیسم آمریکا هستند".

بدین وسیله، در آمریکای لاتین که نقش مهمی در جنبش های انقلابی و ضد امپریالیستی بازی کرده است، نقش PKK و شاخه های آن مانند PYD/PJAK به عنوان ابزار امپریالیسم آمریکا و پیاده نظام آن افشاء شده است.

{2}

- نخست وزیر اسرائیل ناتانیاهو، در 14 اگوست، در مقابل 30 نماینده گنگره آمریکا گفت: "از کردستان مستقل حمایت می کنیم". وزیر دادگستری اسرائیل "آیلید شاکید" گفته است که: "اسرائیل و کشورهای غربی منافع بزرگی در تاسیس دولت کردستان دارند". معاون ستاد ارتش اسرائیل "یائیر گولان" در سخنرانی که در "انستیتوی تحقیقات شرق" در واشنگتن ایراد کرد گفت: "PKK از نظر ما یک سازمان ترور نیست، زیرا، کمک های زیادی به سیاست خارجی اسرائیل می کند".

- سنای آمریکا بودجه "دفاعی" سال 2018 آمریکا را تصویب کرد. مجموع بودجه "دفاعی" تصویب شده 700 میلیارد دلار است. تقریبا %10 این بودجه، یعنی در حدود 60 میلیارد دلار آن، برای استفاده در 3 کشور افغانستان، سوریه و عراق، تحت نام Contingency Operation Overseas تصویب شده است. در این بودجه سهم پرداخت حقوق پیشمرگه های اقلیم کردستان عراق بارزانی 365 میلیون دلار است که به 36 هزار پیشمرگه در سال 2018 پرداخت خواهد شد این مقدار فقط برای پرداخت حقوق به تعویق افتاده پیشمرگه هاست که بارزانی قادر به پرداخت آن نیست، کمک های تسلیحاتی، لوجستیک ... شامل آن نمی شود!

{3}

- در شرایطی که، حکومت مرکزی عراق به علت ضعف، قادر به برقراری نظم و امنیت در بسیاری از شهرهای عراق نبود، اتحادیه میهنی کرکوک را اشغال کرد. اولین اقدام بعد از اشغال کرکوک، آتش زدن "اداره ثبت احوال و اسناد" شهر بود. تا بدین وسیله در فرصتی مناسب ادعای کردی بودن شهر کرکوک را کرده، واین شهر را به اقلیم کردستان الحاق نماید. در حالی که اکثریت ساکنین کرکوک، اعراب و ترکمان ها بودند!

- الکساندر دوگین، رهبر جنبش "اروآسیا" و مشاور در مسائل سیاست خارجی پوتین، در مورد نقش احزاب کردی در خاورمیانه چنین می نویسد: "آمریکا برای محو کردن عراق، ترکیه، ایران و سوریه از کردها بمانند بمب استفاده می کند. در اصل آنها دوست خلق کرد نیستند، زیرا استادانه از کردها بعنوان ابزار استفاده می کنند. آنها برای تسلط بر منطقه، کردها را قربانی می کنند، و این پروژه کردستان بزرگ است. تحت نام کمک به کردها، منطقه را به نابودی می کشانند، ولی در پایان این روند، قربانی اصلی کردها خواهند بود. زیرا، تاوان خطاهای خود را با زندگی خود خواهند پرداخت". دوگین معتقد است که، مسئله رفراندوم را ترکیه، عراق و ایران باید مشترکا حل نمایند.

{4}

خطاهای گذشته ترکیه

- آمریکا بعد از سرنگونی صدام حسین، اقدام به باز کردن خط لوله نفتی کرکوک - اردن - حیفا اسرائیل کرد، ولی حکومت اردن آنرا رد کرد. آمریکا بجای خط لوله نفتی از مسیر اردن، راه آسان تری را انتخاب کرد، و خط لوله نفتی کرکوک از مسیر بندر جیهان ترکیه به دریای مدیترانه را عملی کرد. حکومت AKP در واقع، بدینوسیله به حکومت بارزانی حیات بخشید، و هزینه انرژی اسرائیل را کاهش داد. بارزانی PKK را از لحاظ سلاح و مهمات و مواد غذایی ... تامین کرد. یعنی نفتی که از شمال عراق و از طریق ترکیه به دریای مدیترانه و اسرائیل می رسید علیه ترکیه بکار می رفت!

- ترکیه در سال 1990 در مورد "نیروی چکش" {Poised Hammer} آمریکا مرتکب یک اشتباه تاریخی شد، و اجازه داد تا این نیرو در ترکیه مستقر شود، و سپس هر 4 ماه یکبار، هر زمان که تمدید استقرار این نیرو به مجلس آمد به آن رای مثبت داد. احزاب آن زمان ترکیه در مجلس یعنی: ANAP, DYP, SHP,MHP,CHP,RP همگی در این اشتباه تاریخی شریک بودند. تنها، "حزب کارگر" RP {حزب وطن کنونی} علیه آن مبارزه کرد و پیامدهای آنرا به مردم توضیح داد. این نیرو، زیرپای ترکیه را خالی کرد، و بین سال های 2003- 1990 حکومت بارزانی را در شمال عراق عملا تاسیس کرد. برای PKK یک پشت جبهه مطمئن در منطقه بارزانی ایجاد، و کمک کرد تا PKK تمام پایگاه های خود را به "قندیل" منتقل کند. برای PKK حمایت تسلیحاتی، لوجستیک تامین کرد و نهایتا، اشغال عراق را برای آمریکا تسهیل نمود. {این در حالی بود که PKK در سال 2000 ,از زبان رهبران خود، به شکست خود اعتراف کرده بود}. مسئولیت این خطای تاریخی بعهده همان احزابی است که به استقرار نیروی چکش در ترکیه رای مثبت دادند. امروز، رفراندوم بارزانی، از لحاظ نتایج آن، به مراتب بیشتر و سنگین تر از پیامدهای استقرار نیروی چکش در ترکیه خواهد بود.

{5}

حقوق کارمندان اقلیم کردستان مدام به تعویق می افتد، و یا، پرداخت نمی شود. حقوق پیشمرگه های اقلیم را آمریکا می پردازد در شهری مانند سلیمانیه، روزی 7 - 6 ساعت برق ها قطع می شود. در حالی که شرکت های اسرائیلی، در چهار گوشه اقلیم فعالند، و ثروت های میلیاردی خانواده بارزانی و نزدیکان اش یا در بانک ها، و یا در شرکت های متعلق به بارزانی، در ترکیه سرمایه گذاری شده اند! و نام این همه را "حق تعیین سرنوشت خلق کرد" می نامند!

* قرارداد 1926 آنکارا، غیر قانونی بودن رفراندوم از منظر قانون اساسی اقلیم کردستان، عراق و حقوق و قوانین بین الملل در چارچوب این نوشته نمی گنجد، لذا در نوشته ای جداگانه به تشریح آن اقدام خواهد شد.