میللتلشمه پروسهسینده

سیمگهلر و

بایراق

یازار: بابک و اومود ایلقارلی

اوچونجو بؤلوم:

سوسیال حرکتلرین سیمگهرنگلری

کئچمیشدن بری رنگلرین سیمبولیک معنالاری اولموشدور، میثال اوچون آشاغیدا بیر نئچه رنگین تانینمیش سمبولیک آنلاملاری حاقیندا معلومات وئریلیر:

قیرمیزی:

· دیریلیک و دیرنیش سیمگهسی.

· سئوگی و عشق سیمگهسی.

· بو رنگ هیندوستاندا قوتسال رنگ کیمی تانینیر.

· بو رنگ المپیک اویونلاریندا (قیزیل دریلرین اعتیباریله)آمریکا قیطعهسینی تمثیل ائدیر.

· قان رنگی شیدت و ساواش آنلامیندا گلدیگی اوچون اونو خطر و اویاری (هشدار) سیمگرنگی (سیمگه رنگی) کیمی ده ایشلدیرلر.

· جهازلارین سؤنوکلوگو، خرابلیغی و ترافیکده ایسه یولون باغلیلیغی آنلامیندا ایشلنیلیر.

یاشیل:

· طبیعت و حیات سیمگهسی.

· مسلمانلیق سیمگهسی.

· اولمپیک اویونلاریندا (یاشیل اورمانلاری اعتیباریله) بو رنگ آوروپا قیطعهسنینی تمثیل ائدیر.

· یاشیل رنگ قیرمیزینین عکسینه دینجلیک و حضور ایچینده اولماغی تداعی ائتدیگی اوچون هر هانسی بیر جهازین آچیقلیغی، ساغلاملیغی و ترافیکده ایسه یولون آچیقلیغی آنلامیندا ایشلنیلیر.

ساری:

· نیفرت و خیانت سیمگهسی.

· گونش و ایشیقلیق سیمگهسی.

· بو رنگ بوداییلرده قوتسال رنگ کیمی تانینیر.

· بو رنگ المپیک اویونونلاریندا آسیا قیطعهسینی تمثیل ائدیر.

· جهازلاردا و ترافیکده بو رنگی ساییقلیلیق و احتیاط آنلامیندا ایشلدرلر.

قارا:

· اؤلوم، عزا، غم-غصه سیمگهسی.

· بو رنگ المپیک اویونلاریندا (قارا دریلرین اعتیباریله) آفریقا قیطعهسینی تمثیل ائدیر.

· اسلام تاریخینده بو رنگ عباسی خلیفهلرینین (و ائلهجه ده اونلاری اقتدارا چاتدیران خوراسانلی ابومسلم دؤیوشچولرینین) سیمرنگی ایمیش.

آغ:

· باریش و صولح سیمگهسی.

· تمیزلیک و پاکلیق سیمگهسی.

یاشیللی ماوی (زومرود رنگی): کریستیانلیق سیمگهسی

گؤی ماویسی: تورکلوک سیمگهسی

و...

***

سوسیال حرکتلرین سیمگه رنگلری:

سوسیال حرکتلر، اجتماعی صینیف و قروپلارا عایید یا خود ائتنیک قروپلارین مقدراتینی تامین ائتمکده دیرنن و یا دا بیرباشا اؤلکه اقتدارینی قصد ائدن هر هانسی بیر رفورمجو و یا دئوریمجی حرکتلردن عیبارتدیر.

اییرمینجی عصرین اوللریندن باشلایاراق بو گونه کیمی همین سوسیال حرکتلر معین درجه گلیشدیکدن سونرا اؤزلرینه بیر رنگی اوزللشدیررک سیمرنگ ائتمیشلر، او جوملهدن:

قادین حرکتلری و قادینلاری مدافیعه ائدن سوسیال قوروملار عموما مور (بنفش) رنگینی اؤزلرینه سیمرنگ ائتمیشلر، ایلک دفعه اییرمینجی عصرین اوللرینده قادینلارا اوی وئرمه حاقی آلماق مقصدیله اینگیلترهده باش وئرمیش قادین حرکاتی بو رنگدن فایدالانمیشدیر. او تاریخدن اعتیبارا مور قادینلیق سیمگهسی کیمی قبول ائدیلمیش و قادین حرکاتیندا همین رنگدن بول-بول استفاده اولونار..

ایشچی حرکتلری و ایشچیلری مدافیعه ائدن سوسیالیست و کمونیست پارتیالار، بورژوازی ایله ساواشیندا دیرنیش سیمگهسی اولان قیرمیزینی اؤزلرینه سیمرنگ ائتمیشلر. بو سیمرنگ اییرمینجی عصیرین اوللریندن باشلایاراق چکیش-اوراق سیمگهسیله بیرلیکده کمونیست اؤلکهلرین بایراقلارینا دا کئچمیشدیر.

چئورهچیلر و چئورهنی مدافیعه ائدن قوروملار سون اللی ایلده آوروپادا صنایعلشمهنین قارشیسیندا، چئورهنی قوروماق مقصدیله دوغانی (طبیعتی) تمثیل ائدن یاشیل رنگی اوزلرینه سیمگه ائتمیشلر. بوگون بیر چوخ آوروپا اؤلکهلرینده بعضا ده اقتدارا کئچه بیلن یاشیل پارتیلر واردیر.

آشاغیدا بو حرکتلرینین نماییشلرینده و آرملاریندا گؤزه چارپان سیمرنگلردن بیر نئچه گؤرونتولر وئریلمیشدیر.

سکگیز مای دونیا قادین بایرامینداتورک قادینلارینین گؤستریسی (مور پلاکارد، مور گئیم، مور روبان)	قادینلیق سیمگهسی، مور ائوین ایچینده
بیر مای دونیا ایشچی بایرامیندا کوبا ایشچیلرینین گؤستریسی (قیرمیزی کؤینک، قیرمیزی بؤزک، قیرمیزی بایراق)	قیرمیزی رنکلی چکیش- اوراق کمونیسم سیمگهسی
آوروپا یاشیلچیلارینین پوسترلریندن	کانادا یاشیل پارتیسینین آرمی

+++

میللی دموکراتیک آزادلیق حرکتلرینین سیمرنگلری:

سون ایللرده میللی حرکتلر اؤزلرینی سیمرنگلری ایله تانیتدیرمیشلار.

میثالچون:

تبت میللی آزادلیق حرکتینین سیمرنگی: توخ قیرمیزی (عنّابی) و ساری (بوداییلیگین قوتسال رنگلری اولاراق)

کشمیر میللی آزادلیق حرکتینین سیمرنگی: یاشیل (مسلمانلیغین قوتسال رنگی اولاراق)

کورد میللی آزادلیق حرکتینین سیمرنگی: ساری

تورکمن و اویغور میللی آزادلیق حرکتینین سیمرنگی گؤی ماویسی (تورکلوگون قوتسال رنگی اولاراق)

دئمک بوگون دونیادا نیسبتا گلیشمیش اولان میللی حرکتلر، خالقلارینین مقدراتینی اله کئچیرمهده و مرکزی حکومتلرینه قارشی آپاردیقلاری مباریزهده اؤز سیمرنگلریله میدانا چیخیرلار، بو سیمرنگلرین پسیکولوژیک ائتکیلری حرکته معین انرژی گتیریر، هم ده اونون کیملیگینی اؤتری بیر باخیشدا بئله دونیایا بیلدیریر.

آشاغیدا بو حرکتلرین گؤستریلرینده گؤزه چارپان سیمرنگریندن گؤرونتولر وئریلمیشدیر.

بیر آفیشده تبت خریطهسینی عنابی قان لکهسی کیمی وئریلمیشدیر.	تبت میللی آزادلیق حرکتینین گؤستریلریندن بیر صحنه
دوغو تورکوستان میللی آزادلیق حرکتینین اؤنملی شخصیتی رابیعه قدیر	کشمیر میللی آزادلیق حرکتی گؤستریلریندن بیر صحنه
تورکیه کوردلرینین گوستریلریندن ایکی صحنه
قوزئی عیراق تورکمنلرینین گؤستریلریندن ایکی صحنه

رنکلی دئوریملر: اقتدارا قارشی دموکراتیک دییشیکلیکلر ایستهین سوسیال حرکتلر خصوصیله ده (یئنی مستقیل اولموش اؤلکهلرده) سون اییرمی ایلده رنکلی حرکتلر کیمی تانینیبلار، بونلار عموما رفورمچو حرکتلر اولوب، حاکیمیتده اولان اقتداری دوشوررک، یئنی بیر اقتدار قورماغا چالیشیب، اؤزللیکله ده اؤلکهنین خاریجی سیاستینده آمریکایا یؤنهلیک رفورملاری قصد ائدیرلر. بو رفورمجو حرکتلر حاکیم میلتین اقتدار ساواشینین بیر تظاهورودور و اقتداردان اوزاق اولان غیر-حاکیم میلیتلرین مسئلهسینه یؤنهلیک داخیلی دوزنین دییشیلمهسی اونلار اوچون سؤز قونوسو دئییلدیر.

نئجهکی اوکرایناداکی تاتارلارین، صیربستانداکی مسلمان آزینلیقلارین، گورجستاندا گونئی اوستیالیلارین پروبلمی و قیرقیزستاندا اؤزبکلرین مسئلهسینین حلی بو اؤلکهلرده اوز وئرن رنکلی دئوریملرین مسئلهسی ساییلمادی و سونرالار یئنی گرگینلیکلره باعیث اولدو.

رنکلی حرکتلر نتیجهیه اوغرایینجا دا بو دییشیکلیگه رنگلی دئوریم (یا خود گول دئوریم، مخمر دئوریم) دئییرلر. آشاغیدا بونلاری سیرا ایله گوسترمگه چالیشاجاغیق:

1- چکسلاواکیا، 1989-جو ایلده قیرمیزی سیمرنگایله

2- صیربستان،1997 و 2000-جی ایلده آغ-قارا سیمرنگله

3- گورجستان، 2003-حی ایلده قیرمیزی سیمرنگ و قیزیل گول سیمگهسیله

4- اوکراین، 2004جی ایلده ناریجی سیمرنگله

5- قیرقیزستان، 2005-جی ایلده قیرمیزی سیمرنگ و لاله سیمگهسیله

بو حرکتلر چکوسلاواکیا، صیربیستان، اوکراین و گورجستاندا دینج یوللارلا دیکتاتورلوغا غلبه چالمیش و رنکلی دئوریملر یاراداراق ایش باشیندا اولان اقتداری دیزه کؤچورموشدور.

1388-جی هیجریده (2009-جو میلادیده) ایراندا پرزیدنت سئچکیلری آردیندان باش وئرمیش اولایلاری دا بیر چوخ اوخشارلیقلارینا گؤره همین حرکتلرین سیراسینا یئرلشدیرمک اولار. انجاق بو اولایلار هله کی هئچ بیر چئوریلیشه سبب اولا بیلمهدی و گؤستریجیلرین دینج حرکتی یوخاریداکی اؤلکهلرین عکسینه ایران مودلی قانا چکیلیب، شیدتله تاپدالاندی. بیزجه بو هئچ ده باشلانان پروسهنین بیتمهسی آنلامیندا دئییل.

آشاغیدا اوکراین، قیرقیزستان و ایران رنکلی حرکتلریندن بیر نئچه گؤرونتو وئریلمیشدیر:

اوکراین نارینجی حرکتی گؤستریلریندن ایکی گؤرونوش
قیرقیزیستاندا لاله حرکتی گؤستریلریندن
1388-جی ایل تهران خیاوانلاریندا یاشیل حرکتین گؤستریلریندن ایکی گؤرونتو

بونو دا وورغولاماقدا فایدا وار کی خلق حرکتلرینین سیمرنگلری آنجاق تک یاخود خالیص بیر رنگدن عیبارتدیر. مثلا: هئچ بیر باشقا قاتقیسی اولمایان خالیص ماوی، خالیص یاشیل، کی بونون دا معین سببلری وار. (بورادا صیربیستان حرکتی استثنا اولاراق ایکی آغ و قارا رنگلری بیرلیکده سیمرنگ ائتمیشلر).

***

سیمرنگ حرکتین آکتیویتیستلری طرفیندن گئییلهجک پالتارلاردا ایشلنیلیر، یاخود کیچیک بیر روبان کیمی آلنین دؤورهسینه یاخود بیلگه ساریلیر، کاغاذلار و مقوالار اوزرینده چاپ اولور، حتی یازیلارین حرفلری بئله سیمرنگه بویانیر. بعضا بوتون شهرلرین در-دوواری، اوتوموبیللری و تابلولاریندا دا همین سیمرنگی گؤرمک ممکندور، بئلهلیکله حرکتین آکتیویتیستلری اؤز سیمرنگلرینی هر یئرده نماییش ائتدیررک "بیز واریق" دئییرلر.

سوسیال حرکتلرین آکتیویتیستلری (خصوصیله ده میللی حرکتلرین آکتیویتسیتلر) هم ده خالیص بیر رنگی سئچمهلری ایله بونو دا وورغولاماق ایستیر کی "بیز اؤلکه بایراغینا قارشی هله باشقا بیر بایراق چیخارمیریق". بئلهلیکله اؤزلرینی بؤلوجولوک اتهامیندان قورویورلار .

بیلیندیگی کیمی دونیا اؤلکهلرینده 250-یه یاخین بایراغین ایچینده آنجاق لیبی مملکتینین بایراغی تک رنگلیدیر (او خالیص یاشیلدیر). لیبیدن باشقا بوتون دونیا بایراقلاری ایکی، اوچ، دؤرد و بعضا ده داها چوخ رنگدن اولوشور، عینی حالدا میللی بایراقلارین اورتاسیندا بعضی سیمگهسل میللی موتیولرین ده یئری وار.

بئلهلیکه خالیص رنگ حتی پارچا اوزرینده اولسا بئله رسمی بایراقلاردان فرقلیلیگی ایله سئچیلیر و کیمسه اونو اؤلکه بایراغی کیمی آلقیلاماز.

اصلینده سوسیال حرکتلرده بعضا سیمرنگلرینی پارچا اوزرینده دیرک ایله داشیسالار بئله اونو میللی بایراق دئییل، آنجاق سیمرنگین بیر تظاهورو کیمی تانیملایارلار.

اوچونجو بؤلومون سون

دؤردونجو بؤلومده آذربایجان کولتورنده تاریخی سیمرنگلر اولان (ماوی، قیرمیزی و یاشیل رنگلر) حاقیندا دانیشاجاغیق.