مترجم: آراز بیلگین

ترجمه متن کامل گزارش کمیته ضد نژآدپرستی سازمان ملل در مورد نژآدپرستی در ایران -

چهارشنبه  ۱۷ شهريور ۱٣٨۹ -  ٨ سپتامبر ۲۰۱۰

کمیته رفع تبعیض نژادی

نشست هفتاد و هفتم

2- 27 آگوست 2010

 

ملاحظه گزارشات تقدیم شده توسط هیئتهای دولتی تحت فصل 9کنواسیون

 

جمهوری اسلامی ایران

 

1- کمیته گزارشات دوره ای هیجدهم و نوزدهم جمهوری اسلامی ایران را مورد ملاحظه قرار داد که بترتیب مقرر در 2006 بوده و در یک سند (CERD/C/IRN/18-19) و در جلسات 2014 و 2015 (CERD/C/SR.2014 و  2015) کمیته که در مورخه 4 و 5 آگوست 2010 برگزار گردید تقدیم شد. در جلسه 2042 (CERD/C/SR.2042) برگزار شده در تاریخ 23 آگوست 2010 کمیته مشاهدات نهایی  زیر را پذیرفت.

آ- مقدمه

 2- کمیته گزارش تفصیلی  هیئت دولتی را علیرغم تاخیر آن پذیرفت. کمیته ازحضور ملتزمین بلند پایه نمایندگی متنوع، که موسسات متعدد هیئت دولتی را تمثیل میکرد خرسند شده و قدردانی خود را بخاطر فرصت بوجود آمده برای ادامه گفتگو با هیئت دولتی اعلام میدارد.

3- با وجود اینکه کمیته رضایت خود را از گزارش هیئت دولتی که عموما منطبق بر رهنمودهای کمیته در مورد گزارش میباشد ابراز تاسف میکند که در گزارش ارائه شده اطلاعات کافی در مورد اجرای عملی کنوانسیون بویژه در مورد شاخصهای اقتصادی و اجتماعی هیئت دولتی به تفکیک جمعیت قومی کافی نبود.

ب- جنبه های مثبت

4- کمیته از پیشرفتهایی که در هیئت دولتی اتفاق افتاده استقبال میکند. این پیشرفتها شامل:

الف) تصویب قانون در زمینه حقوق شهروندی به سال 2005؛

ب) قبول اصلاحیه فصل 8 کنوانسیون بوسیله هیئت دولتی در مورخه 7 نوامبر 2005، مصوب 15 ژانویه 1992 در جلسه چهاردهم هیدتهای دولتی در کنوانسیون و تصویب شده بوسیله مجمع عمومی در قطع نامه 111/47 مورخه 16 دسامبر 1992 مربوط به امور مالی کمیته؛

پ) به روز سازی پیشرفت در تاسیس موسسه ملی حقوق بشر منطبق بر اصول پاریس توسط هیئت دولتی ؛

ت) اصلاح برنامه توسعه چهارم که اجازه تخصیص بودجه و درصدی از درآمدهای نفت و گاز برای توسعه استانهای کمتر توسعه یافته را میدهد بویژه گروههای قومی محروم؛ و

ث) مشارکت فعال ایران در جامعه بین الملل در مورد مسائل حقوق بشر، مثل پیشگامی در مورد ترویج گفتگوی بین تمدنها.

5- کمیته هیئت دولتی را بخاطر ادامه پذیرایی جمعیت پناهجوی عظیمی از کشورهای همسایه همچون افغانستان و عراق مورد ستایش قرار میدهد.

  پ- نگرانی ها و توصیه ها

6- کمیته به دیدگاههای هیئت دولتی در مورد مشکلات موجود در تعیین ترکیب قومی جمعیت ورای مشخص کردن تمرکز جمعیت گروههای قومی در استانهای مختلف ایران توجه دارد اما این را هم احساس میکند که مشکلات ایران در این خصوص منحصر بفرد نیست. حال اینکه با توجه به سرشماری جمعیت در سال 2007، کمیته متاسف است که این فرصت برای استفاده از سرشماری و کسب اطلاعات مفصل در مورد ترکیب قومی جمعیت با استفاده از سوال خودشناسی در مورد قومیت بطور آشکارا مورد استفاده قرار نگرفته است.

کمیته توصیه میکند که هیئت دولتی اقدامات جدیدی برای بروز رسانی اطلاعات در مورد ترکیب قومی با تکیه بر اصل معرفی خود صورت دهد. توصیه میشود در سرشماری بعدی که توسط دولت انجام خواهد شد سوال  معرفی خود  (از نظر قومی)  درج شود تقاضا دارد نتیجه سرشماری برای عموم اعلام شود و این اطلاعات در گزارش بعدی هیئت دولتی که برای این کمیته ارائه خواهد شد درج گردد.

7- با توجه به توضیحات هیئت دولتی در مورد تلفیق کنوانسیون در قانونگذاری داخلی، کمیته تکرار میکند که وضعیت کنوانسیون وقتی با تدابیر متباعد قانون اساسی و قانونگذاری داخلی در کنار هم قرار میگیرد، هنوز هم نامشخص است. بعلاوه یادآور میشود که کنوانسیون هرگز بوسیله دادگاههای داخلی مورد استناد قرار نگرفته است.

کمیته توصیه میکند  که هیئت دولتی تدابیر ضروری را برای هماهنگ کردن قانونگذاری خود با کنوانسیون متعهد شود. همچنین توصیه میکند که هیئت دولتی گامهای بلندتری برای اطلاع رسانی عمومی در مورد تدابیر کنوانسیون و امکانات آن برای احضار برای مبارزه با تبعیض نژادی اتخاذ کند از جمله اطلاع رسانی به زبان اقلیتها و  اینکه مقامات دولتی را در این حوزه تعلیم و آموزش دهد.

8- کمیته به اطلاعات ارائه شده توسط هیئت دولتی در معرفی تبعیض نژادی در اصل 19 قانون اساسی ایران توجه دارد و مجددا نگرانی خود را از عدم تعریف روشن اشکال تبعیض نژادی و قومی  ممنوعه تحت کنوانسیون (فصل 1) اعلام میدارد.

کمیته مجددا اصرار دارد که هیئت دولتی مرور مجدد تعریف تبعیض نژادی را در قانون اساسی و قوانین داخلی مورد ملاحظه قرار دهد تا آنرا به سطح کاملا منطبق با فصل 1، پاراگراف 1کنوانسیون برساند.

9- ضمن ستایش از تلاشهای بعمل آمده از سوی هیئت دولتی برای توانمند کردن زنان کمیته نگران خود را از احتمال مواجهه زنان با تبار قومی با تبعیض دوبله اعلام میدارد (فصل 2).

کمیته توجه هیئت دولتی را به توصیه های عمومی  شماره 25 (2000) در مورد ابعاد تبعیض نژادی مربوط به جنسیت جلب میکند و توصیه میکند که هیئت دولتی به تلاشهای خود برای توانمند کردن زنان  و ترویج حقوق آنها ادامه دهد و توجه ویژه به زنان متعلق به قومیتها داشته باشد.

10- کمیته به اطلاعات ارائه شده از سوی هیئت دولتی در مورد اعلامیه آگهی شده 1985 توجه دارد. کمیته همچنین به تلاشهای بکار گرفته شده توسط هیئت دولتی برای مبارزه با مباحثات نژادپرستانه در رسانه های عمومی با اجرای مجازاتهایی بر علیه روزنامه هایی که نشریات آنها مباحثات نژادپرستانه را شامل میشوند توجه دارد. اما با این حال کمیته نگرانی خود را از ادامه گزارشات تبعیض نژادی هدایت شده در رسانه های عمومی بر علیه  جوامع آزری  شامل نمایش قالبی و تحقیرآمیز این مردمان و جوامع آنها اعلام میدارد. کمیته همچنین نگرانی خود را از گزارشات مربوط به تبعیض نژادی در زندگی روزمره و اظهارات نژادپرستانه و تحریک نفرت از این جوامع توسط مقامات دولتی را اعلام میدارد. (فصل 4)

کمیته توصیه میکند که هیئت دولتی گامهای رضایت بخشی برای مبارزه با این جلوه ها در رسانه های عمومی  و همینطور زندگی روزمره، تعصب نژادی که منجر به تبعیض نژادی میشود بردارد. کمیته همچنین توصیه میکند  که در حوزه اطلاع رسانی هیئت دولتی به ترویج درک، تحمل و دوستی در میان گروههای متنوع قومی و نژادی در میان هیدت دولت بپردازد، بویژه در بخش مقاماتی که با عموم سر و کار دارند و از جمله ضوابط اخلاقی برای رسانه ها را بسط دهد و رسانه ها را به احترام به هویت و فرهنگ تمام جوامع در هیئت دولت  با در نظر گرفتن فصل مشترک ممکنۀ تبعیض نژادی و مذهبی وادارد. کمیته درخواست قبلی خود را تکرار میکند که هیئت دولتی در گزراش دوره ای بعدی خود اطلاعات لازم را در مورد اجرای قانون مبارزه با تبعیض نژادی ارائه کند.

11- کمیته به اطلاعات ارائه شده در مورد شورای عالی حقوق بشر و اقدامات آن توجه دارد. با این حال کمیته نگرانی خود را اعلام میدارد که ترکیب آن (شورای عالی حقوق بشر ) میتواند بر مستقل بودن آن تاثیر بگذارد. کمیته توجه بیشتری بر اطلاعات ارائه شده مبنی بر اینکه که شورای عالی اخیرا روی طرح ایجاد موسسه ملی حقوق بشر کار میکند دارد.( فصل 6)

کمیته اصرار دارد هیئت دولتی روند تاسیس موسسه ملی حقوق بشر را بر اساس اصول پاریس (قطعنامه 134/48 مجمع عمومی) تسریع بخشد. همینطور اصرار دارد هیئت دولتی  از طریق پیش بینی منابع انسانی و مالی کافی از فعالیت مستقل موسسه اطمینان حاصل کند.

12- در حالیکه کمیته توجه دارد که بگفته هیئت دولتی تدابیری جهت ترویج زبانهای اقلیتها اندیشیده شده و تعلیم زبانها و ادبیات در مدارس مجاز شده نگرانی خود را از نبود تدابیر کافی برای امکان دادن به افراد متعلق به اقلیتها برای داشتن شانس کافی برای یاد گرفتن زبان مادری شان و استفاده از آن بعنوان زبان آموزش اعلام میدارد. اطلاعات بیشتر در مورد سطح سواد اقلیتهای قومی [در زمینه زبان مادری شان] باعث خرسندی خواهد بود (فصل 5).

کمیته به هیئت دولتی توصیه میکند به تلاش خود برای تکمیل تدابیر برای توانمند سازی افراد متعلق به اقلیتها برای داشتن شانس کافی برای یادگیری زبان مادری شان و استفاده از آن بعنوان واسطه آموزشی ادامه دهد. کمیته تقاضا دارد هیئت دولتی اطلاعات بیشتری در مورد سطح سواد اقلیتهای قومی [در زمینه زبان مادری شان] ارائه کند.

13- بعلاوه کمیته نگرانی خود را از اینکه احتمالا موانع زبانی مانعی برای دسترسی اقلیتهای قومی در هیئت دولتی به عدالت شود اعلام میدارد.  همینطور کمیته نگرانی خود را از گزارشات مربوط به رفتار تبعیض آمیز با ملیتهای خارجی در سیستم قضائی ایران اعلام میدارد. (فص 5، 6)

کمیته به هیئت دولتی توصیه میکند به تلاشهای خود برای اطمینان از دسترسی به عدالت از طریق این زبانها از طریق  پیش بینی مترجمین و دیلمانج بطریقی صحیح ادامه دهد. کمیته توجه هیئت دولتی را به توصیه های عمومی شماره 13 (2005) در مورد جلوگیری از تبعیض نژادی در مدیریت و کارکرد سیستم قضا و جزا جلب میکند. کمیته توصیه میکند که هیئت دولتی تلاشهایش را برای اطمینان از روند و شفافیت در سیستم قضائی برای تمام افراد از جمله ملیتهای خارجی تقویت کند.

14- کمیته به عدم وجود اطلاعات کافی در مورد اجرای فصل 6 کنوانسیون توجه دارد.

کمیته دیدگاه خود را تکرار میکند که نبود شکایات سند عدم وجود تبعیض نژادی نیست و ممکن است عدم شکایت نتیجه عدم آگاهی افراد به حقوق خود و عدم اعتماد به افراد در پلیس و مقامات قضائی  یا عدم توجه مقامات و بی تفاوتی آنها به موارد تبعیض نژادی  باشد. کمیته توصیه میکند که هیئت دولتی یک کمپین موثر اطلاع رسانی عمومی را برای افزایش آگاهی و در دسترس بودن کانالهای دریافت شکایات در زمینه تبعیض نژادی و جبران خسارات را متعهد شود. کمیته تقاضای قبلی خود را تکرار میکند که هیئت دولتی در گزارش دوره ایی بعدی خود اطلاعات آماری درباره شکایات طرح شده در زمینه تعقیب قانونی انجام شده و مجازاتهای اعمال شده در موارد ارتکاب تبعیض نژادی و قومی و همچنین مثالهایی از مواردی که بیانگر این اطلاعات آماری باشد ارائه کند.

15- کمیته نگرانی خود را از برخورداری محدود از حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در میان جوامع عرب، آزری، بلوچ و کرد و برخی جوامع غیرشهروند، بویژه در زمینه مسکن، آموزش، آزادی بیان و مذهب، بهداشت و اشتغال علیرغم رشد اقتصادی در هیئت دولتی اعلام میدارد. کمیته توجه به اطلاعاتی دارد که استانهایی که تعداد زیادی از جمعیتهای قومی فوق در آن زندگی میکنند در کشور فقیرترین استانها هستند. (فصل 5)

کمیته به هیئت دولتی توصیه میکند که گامهای ضروری برای تحقق حفاظت موثر در مقابل تبعیض بر ضد جوامع عرب، بلوچ، و کرد و برخی جوامع غیرشهروند با توجه به توصیه عمومی شماره 30 (2004) در زمینه های مختلف بویژه اشتغال، مسکن، بهداشت، تحصیل و آزادی بیان و مذهب بردارد. کمیته همچنین تقاضا دارد که هیئت دولتی در گزارش بعدی خود اطلاعاتی را در زمینه اجرای برنامه هایی با هدف تاثیرگذاری بر حقوق اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی جمعیت همینطور اطلاعات آماری در این حصوص ارائه دهد.

16-  کمیته نگرانی  خود را در مورد گزارشات مربوط به اجرای معیاری تحت عنوان "گزینش" که روندی است برای انتخاب مقامات رسمی و مستخدمین آینده و نشان دادن وفاداری آنها به جمهوری اسلامی و مذهب رسمی اعلام میدارد. این روند میتواند شانس استخدام و مشارکت سیاسی افراد جوامع عرب، آزری، بلوچ، یهودی، ارمنی و کرد را محدود کند. (فصل 5)

کمیته اهمیت میدهد که در گزارش بعدی در مورد استفاده از این معیار اطلاعت بیشتری برای اطلاع کمیته داده شود تا بتوان توصیه های بهتری به هیئت دولتی ارائه کرد.

17- کمیته نگرانی خود را از سطح پائین مشارکت افراد متعلق به جوامع عرب، آزری، بلوچ، کرد، بهائی و دیگر جوامع معین در امور اجتماعی اعلام میدارد. این موضوع برای مثال در اطلاعات جزئی که در مورد آنها در گزارش ملی، در سرشماری ملی و در سیاستهای اجتماعی آمده انعکاس یافته است.

کمیته اصرار دارد که هیئت دولتی یک مطالعه از اعضای چنین جوامعی انجام دهد که دولت را قادر سازد نیازهای ویژه آنها، اجرای طرحهای کاری موثر، برنامه ها و سیاستهای اجتماعی  برای مبارزه با تبعیض نژادی و شرایط نامطلوب  مربوط به تمام حوزه های فعالیتهای اجتماعی این جوامع را به مورد اجرا گذارد.

18- نظر باینکه کل حقوق بشر امری یکپارچه است کمیته هیئت دولتی را تشویق میکند که تمام معاهدات بین المللی حقوق بشر بویژه  معاهدات مربوط به تدابیری که مستقیما به موضوع تبعیض نژادی مربوط میشود و هنوز تایید نکرده تصدیق نماید مثل کنوانسیون رفع تبعیض بر ضد زنان، و کنوانسیون بین المللی حفاظت از حقوق تمام کارگران مهاجر و اعضای خانواده آنها (1990).

19- در سایه توصیه عمومی شماره 33 (2009) پیرو کنفرانس بازنگری دوربان، کمیته توصیه میکند که هیئت دولتی اعلامیه دوربان و برنامه کاری تصویب شده در سپتامبر 2001 بوسیله کنفرانس ضد نژاد پرستی، تبعیض نژادی،  ضدیت با خارجی ها و عدم تحملهای مربوطه، برگزار شده در آوریل 2009 در ژنو را هنگام اجرای کنوانسیون در ترتیبات قانونی داخلی وارد کار نماید. کمیته از هیئت دولتی میخواهد که در گزارش دوره ایی بعدی خود اطلاعات ویژه در مورد طرحهای کاری و دیگر تدابیر اتخاذ شده برای اجرای اعلامیه دوربان و برنامه کاری آن در سطح ملی را قید کند.

20- کمیته به هیئت دولتی ر توصیه میکند در آماده سازی گزارش دوره ایی بعدی خود به ادامه مشاوره و گسترش گفتگو با سازمانهای مدنی اجتماعی که در حوزه حفاظت از حقوق بشر کار میکنند بویژه در مبارزه با تبعیض نژادی بپردازد.

21- کمیته هیئت دولتی را تشویق میکند که قابلیت کمیته را برای دریافت و ملاحظه شکایات فردی را که در فصل 14 کنوانسیون برسمیت شناخته را مورد ملاحظه قرار دهد و باختیار برای اطلاع عموم آگهی نماید.

22- کمیته به هیئت دولتی توصیه میکند گزارش خود را بصورت آماده کرده و هنگام تقدیم بموقع آن به کمیته و همینطور ملاحظات کمیته در رابطه با این گزارشات را بطور مشابه به زبانهای رسمی و دیگر زبانهای عمومی به طرزی مناسب  در دسترس عموم قرار دهد.

23- با توجه باینکه هیئت دولتی سند اساسی خود را در جولای 1999 تقدیم کرده، کمیته هیئت دولتی را تشویق میکند که ورژن بروز شده منطبق با خطوط تعیین شده هنگام گزارش معاهدات بین المللی حقوق بشر بویژه آنها که در سند اساسی معمول هست بشکلی که در جلسه پنجاهم داحلی انجمنهای معاهده  حقوق بشر کمیته  برگزار شده در ژوئن 2006 (HRI/MC/2006/3) میباشد تقدیم کند.

کمیته بر طبق فصل 9، پاراگراف 1، کنوانسیون و قائده 65 مقرارت اصلاح شده رویه کمیته از هیئت دولتی میخواهد ظرف یک سال اطلاعات لازم در زمینه پذیرش راه حل های حاضر و تطبیق با توصیه های مذکور در پاراگراف9، 10 و 11 فوق  را به کمیته ارائه کند.

25- همچنین کمیته میل دارد توجه هیئت دولتی را به اهمیت خاص توصیه های 6، 13، 15 و 17 جلب کند و از هیئت دولتی میخواهد اطلاعات تفصیلی را در گزارش دوره ایی بعدی خود در مورد تدابیر واقعی اتخاذ شده جهت اجرای این توصیه ها ارائه کند.

26- کمیته به هیئت دولتی توصیه میکند گزارشات بیستم، بیست و یکم ، و بیست و دوم خود را در سندی واحد در تاریخ 4 ژوئن 2013 بموقع و با رعایت خطوط تعیین شده سند ویژه CRED که در اجلاس هفتاد و یکم کمیته  (CERD/C/2007/1) تصویب شده و تمام نکات نوشته شده در مشاهدات نهائی حاضر آمده را به کمیته تقدیم کند. کمیته همچنین اصرار دارد که هیئت دولتی سقف 40 صفحه برای گزارشات خاص معاهده و 80-60 صفحه برای سند اصلی معمول را رعایت کند (رجوع کنید به راهنمای هماهنگ شده گزارش در سند HRI/GEN.2/Rev.6, para. 19).

  

http://www2.ohchr.org/english/bodies/cerd/docs/co/CERD-C-IRN-CO-18_19.doc