دیقت ... دیقت

بوتون تورک چالیشقانلارینا چاغیریش

آذربایجان میللتی نین آنتی آپارتاید اینقیلابین قارانتی ائدک!

آذربایجان میللی حرکتی نین شرفلی چالیشقانلاری؛

اوردیبهشت آیی نین 22 سیندن بری فاشیست ایرانین، تورکلره قارشی، ان چیرکین ایهانتلریندن باشلایان و ان قیسا زاماندا،بوتون تورک شهرلرینه سیچرایان قیاملاردا، فارس شوونیزمی نین جینایتی نتیجه سینده، اونلار نفر شهید، اونلار نفر ایتگین، یوزلر نفر یارالی و مینلر نفر اسیر اولوبدورلار.

آذربایجان میللتی نین آنتی آپارتاید اینقیلابینی قارانتی ائتمکدن اوترو، بوتون آذربایجان میللتینی آشاغیداکی جدوللرین دولدورماسیندا یاردیما سسله ییریک.

کسینلیکله بو جدوللرین مقدورجاسینا دولدورماسین، آپارتاید قارشیندا، ان بویوک بیر موباریزه کیمی گورمه لییک.

شهیدلر:

آد:

سوی آد:

یاش:

دوغوم یئر:

تحصیلات:

ایش:

ائولیلیک یا سوبایلیق:

شهادت چاغی:

شهادت یئری:

شهادتین عیللتی:

شهیدن بیر شکیل:

دفن توره نی نین زامانی:

شهید عائیله سی نین آدرسی:

ایتگینلر:

آد:

سوی آد:

یاش:

دوغوم یئر:

تحصیلات:

ایش:

ائولیلیک یا سوبایلیق:

ایتگینلیک چاغی:

ایتگینلیک یئری:

ایتگینلیک عیللتی:

ایتگیندن بیر شکیل:

ایتگین عائیله سی نین آدرسی:

یارالی لار:

آد:

سوی آد:

یاش:

دوغوم یئر:

تحصیلات:

ایش:

ائولیلیک یا سوبایلیق:

یارالانماق چاغی:

یارالانماق یئری:

یارالانماق عیللتی:

یارالی دان بیر شکیل:

یارالی عائیله سی نین آدرسی:

یاخالانانلار:

آد:

سوی آد:

یاش:

دوغوم یئر:

تحصیلات:

ایش:

ائولیلیک یا سوبایلیق:

یاخالانماق چاغی:

یاخالانماق یئری:

یاخالانماق مودتی(اگرسه بیر ساعات اولسا):

ساخلانیش یئری:

یاخالاناندان بیر شکیل:

یاخالانان عائیله سی نین آدرسی:

قاتیللر، ضاریبلر، ساتقین لار:

آد:

سوی آد:

یاش:

دوغوم یئر:

تحصیلات:

ایش:

نیظامی درجه:

جینایت چاغی:

جینایت یئری:

بیر شکیل:

آدرس:

لوطفا اوز بیلگی لرینیزی و آیری آرخاداشلارین بیلگیلرین تئزلیکجه بو ایمئیله گونده رینیز:

turksehitlerimiz@gmail.com

اخبار تبريز

خبر اول :

دستگيري هاي شبانه رژيم همچنان ادامه دارد

نيروهاي اطلاعاتي و جاسوسي رژيم در اكثر شهرهاي آذربايجان به دستگيريهاي شبانه خود ادامه مي دهند . حجم اين دستگيريها در شهر تبريز با حضور نيروهاي مزدور رو به فزوني است و وارد فاز جديدي شده است.

دستگيري جوانان آذربايجاني و شكنجه ايشان كاري مرسوم شده .

نيروهاي امنيتي جمهوري به اصطلاح اسلامي آخوندها جوانان و فعالين آذربايجان را شبانه و بدون هيچگونه مجوز قانوني به بازداشتگاههاي مخفي انتقال مي دهند .

وضع محله 42 متري تبريز از نظر دستگيريها در اهم كار ماموران اطلاعاتي هست .

خبر دوم :

برخورد فيزيكي و كتك كاري دو سرهنگ نيروي انتظامي در محله 42 مي باشد طبق اظهار نظرشاهدان عيني سرهنگ مزدور فارسي زبان با دستور حمله به خانه ها و توهين عليه ترك زبانان با اعتراض سرهنگ نيروي انتظامي تبريز قرار مي گيرد و كار به برخورد فيزيكي مي انجامد .

كار اين دو مامور به گفته نيروهاي انتظامي تبريز به دادسراي نظامي كشيده شده است .

اما در انتهاي خبر لازم هست از سخنان نماينده مردم ملكان در مجلس شوراي اسلامي در نطق پيش از دستور مجلس تقدير و تشكر نمايم .

خبرنگار خبرنامه ستارخان

18/3/1385

محمد نجفي تبريز فعاللاريندان  كي 2 هفته قاباق تبريزده ائولرينده دستگير اولموشدو، تبريز زيندانينا آپاريليب. قرار ايدي سه شنبه وثيقه ايله بوراخيلسين كي خانواده سي وثيقه آپاريبلار ولي بوراخيلماييب

اسامی چندین زندانی سیاسی در آذربایجان که خبری از آنها در دسترس نیست

به گزارش یکی از فعالین حرکت ملی و آذبیلتوپ از سرنوشت بازداشت شدگان زیر خبری در دسترس نیست"

1. محمد بحری 25 ساله تبریز

2. خسرو کنعانی 20 ساله تبریز

3. جواد کنعانی 21 ساله تبریز

4. محمد نجفی 30ساله تبریز

5. محمد علیپور28 ساله تبریز

6. حسین احمدیان 38 ساله تبریز

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات

برگزيدگان دوره نهايي اولين المپياد زبان فارسي در قزاقستان با شرکت در برنامه ويژه مورد تقدير قرار گرفتند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) در آسياي ميانه، در اين برنامه صفرخاني - رايزن فرهنگي کشورمان در قزاقستان - با تشکر از برگزيدگان نهايي المپياد زبان فارسي در اين کشور، زبان فارسي و دانشجويان اين رشته را پل طلايي ارتباط بين دو کشور دانست و تلاش بيشتر آنان را در زمينه دانشاندوزي زبان فارسي خواستار شد.

وي برگزاري المپياد زبان فارسي را باعث ايجاد رقابت بين علاقهمندان اين زبان دانست.

در پايان اين مراسم به سه نفر از برگزيدگان اين المپياد، لوح تقدير و هدايايي از طرف رايزني فرهنگي کشورمان در قزاقستان اهدا شد.

آخرین خبر

اظهارات یک شاهد عینی از بیمارستان ارتش

صدها شهید و مجروح حاصل قیام ضد آپارتاید مردم تبریز

اظهارات یک شاهد عینی فارس زبان از یکی از بیمارستانهای نظامی تبریز حاکی است که در هفتم خرداد ماه، جنازه دهها شهید و پیکر مصدوم صدها مجروح در بیمارستان ارتش این شهر مشاهده شده است.

این فرد که برادر یکی ازدانشجویان مجروح دانشگاه تبریز است به هنگام جستجو جهت شناسایی محل نگهداری برادرمصدوم خود، مجوز ورود به داخل بیمارستان ارتش واقع در خیابان آزادی تبریز را کسب کرده است. او اظهار می دارد که در این بیمارستان به چشم خود جنازه دهها شهید وصدها مجروح را در وضعیت بسیار وحشتناک و اسفناکی مشاهده کرده است.

درهمین رابطه بر اساس اظهارات فعالین شهر تبریز مشخص شده است که در روزهای اول تا هفتم خرداد ماه، همزمان باقیام اهالی این شهر، در مناطق مختلف، بخصوص میدان ساعت، آبرسان، قیرخ متری، حیدرآباد، زعفرانیه، بهار... نیروهای مسلح اقدام به گشودن اتش مستقیم برروی تظاهرات کنندگان کرده و صدها نفر انسان بی دفاع را به خاک و خون کشیده اند. این فعالین به چشم خود دیده اند که بعد از شهادت و یا زخمی شدن تظاهرات کنندگان، موتور سوارهای ناشناسی بسرعت وارد صحنه شده و اقدام به ربودن اجساد شهدا و پیکر غرق در خون مجروحین می کردند.

با توجه به وسعت شهر تبریز و جمعیت یک و نیم میلیونی آن، به سختی می توان برآورد مقرون به واقعیتی از تعداد شهدا، مجروحین و اسرا ارایه داد.

ازعموم فعالین درخواست می شود نسبت به تشخیص هویت شهدا، مجروحین و اسرا با جدیت تمام اقدام کرده، ازهمه آگهی های مجالس ترحیم اخیر، یک نسخه کپی جهت تحقیق و تفحص علت فوت تهیه کنند.

قیام اهالی باروت کوبی شهرری

عصرهفتم خرداد ماه،همزمان با انقلاب سراسری ملت آذربایجان برعلیه شوونیزم فارس، قریب به دوهزار تن از اهالی تورک زبان محله باروت کوبی شهر ری، بدنبال مشاجره جوانان تورک با فارسی زبان این منطقه در خصوص کاریکاتور موهن روزنامه ایران، به خیابانها ریخته و شعارهای هارای هارای من تورکم، منم دیلیم اولن ده ییل ... فارس دیلینه چونن ده ییل و تورکون دیلی غیرت دیلی غیرت دیلی سردادند.در این حادثه بدنبال دخالت نیروهای انتظامی جمعی مجروح و مصدوم شده اند.

تجمع اعتراض آمیز مردم قم

عصر روز 16 خردادماه، به دنبال فراخوان فعالین تورک شهر قم، در اعتراض به حاکمیت اپارتاید فارس، هزاران نفر درمیدان آستانه این شهر، روبروی حرم حضرت معصومه تجمع کردند.

به دلیل حضور سنگین نیروهای انتظامی و احتمال جدی بروز درگیری و امتداد آن تا صحن مقدس حرم و نیز بازداشت شمار نامعلومی از مردم، اهالی تورک قم ضمن سکوت، اقدام به برگزاری تجمع اعتراض آمیز خود کردند.

مرگ مشکوک یکی ازفعالین سرشناس موغان شهر

دکتر داود شریفی یکی از فعالین مشهور حرکت ملی آذربایجان در موغان شهر(پارس آباد) در مورخه دوازدهم خرداد ماه سال 1385، در پی یک تصادف مشکوک رانندگی در جاده جعفراباد موغان شهر جان باخت.

مرحوم دکتر شریفی متولد سال 1346 قاراداغ، طبیب عمومی، متاهل و پدر یک فرزند دختر با نام ائلوین بوده است.او در هدایت تظاهراتهای ضد اپارتاید منطقه موغان نقش فعالی اشته و یکی از تامین کنندگان مالی شبکه گوناز تی وی بوده است.

اهالی موغان از وی به نیکی یاد می کنند و اظهار می دارند که دکتر شریفی بیماران بی بضاعت را بصورت رایگان معاینه و درمان می کرده است.

اخبار جدید به محض دریافت به اطلاع عموم خواهد رسید.

عباس لسانی به زندان اردبیل منتقل شده است

عباس لسانی در یک تماس کوتاه مدت تلفنی با همسرش اظهار داشته که اور با به زندان اردبیل منتقل کرده اند. در حال حاضر لسانی در اعتصاب غذا است و از پاسخ دادن به سئوالات مستنطقین اجتناب می کند.

نگرانی عمیق خانواده های فعالین بازداشت شده از بلاتکلیفی دستگیر شدگان انقلاب آذربایجان

خانوادهای دستگیرشدگان انقلاب ضد آپارتاید آذربایجان، از بلاتکلیفی وضعیت عزیزان خود بسیار نگرانند. اسامی این افراد عبارتند از:

- استاد حسن دمیرچی(تبریز)

- مهندس غلامرضا امانی(تبریز)

- چنگیز بختاور(تبریز)

- بابک بختاور (تبریز)

- جواد عباسی (سلماس)

- اسماعیل جوادی (اورمو)

- منوچهرعزیزی (تبریز)

- ایواز طاها (اردبیل)

- جلیل مقدسی (مشکین شهر)

- یاشار حکاک پور (مراغه)

- حامد یگانه پور (مراغه)

- داوود عظیم زاده (مراغه)

- مجید پژوهی فام (مراغه)

- ...موذن زاده (مشکین شهر)

- رضا کاظمی (اردبیل)

- وحید شیخ بیگلو (تبریز)

- مهدی محمد پور (اردبیل)

- وحید درگاهی (اردبیل)

- علی نظری (اردبیل)

- اوروج امیری (مرند)

- حامد اسماعیلی (اردبیل)

- فرید عبدالعلی زاده (قوشاچای)

- حبیب پورولی (تبریز)

- جعفرسبحانی (اردبیل)

- حسن ارک (تبریز)

- دکتر حیدر اوغلو (تبریز)

- علی بدلی (تبریز)

سیروس{سونمز}...( خدآفرین)

- ابراهیم رشیدی (اورمو)

- علی حسن زاده (مرند)

- حسین علیزاده (مرند)

- سلمان اباذری(مرند)

- ...قوجازاده(مرند)

- ...شرجی(مرند)

- امیر بزازقدیم (اهر)

- علی بابائی (قوشاچای)

- حسین خیاطی (قوشاچای)

- عدالت عباسی (اردبیل)

- ودود اسدی (گرمی)

- محمد بحری (تبریز)

- خسرو کنعانی (تبریز)

- جواد کنعانی (تبریز)

محمد نجفی (تبریز)

- محمد علیپور (تبریز)

حسین احمدیان (تبریز)

- عبدالمجید غیبی (مرند)

-غلامرضا حقیقی (مرند)

-عیسی اسدی (مرند)

-علیرضا حقی (مراغه)

جمعی از مجروحین قیامهای اخیر با تفنگهای ساچمه ای مجروح شده اند

اخبار جدیدی که از شهرهای اورمو و سولدوز منتشر شده مبین مجروحیت جمعی از تظاهرات کنندگان به دلیل اصابت گلوله های ساچمه ای می باشد.

بینائی چند نفر از تظاهرات کنندگان در اثر اصابت ساچمه ها در معرض خطر جدی قرار گرفته است.

داود مقامی به منزل منتقل شده است

داود مقامی یکی از فعالین حرکت ملی آذربایجان که در موغان شهر بازداشت و تحت شکنجه دچار اسیب دیدگی طحال شده بود از بیمارستان به منزل منتقل شده و در حال بهبودی است.

جمع کثیری از بازداشت شدگان شهرهای خوی، ماکو و قوشاچای آزاد شده اند

طی چند روز گذشته اکثریت قریب به اتفاق دستگیر شدگان شهرهای خوی، ماکو و قوشاچای آزاد شده اند.

اخبار نگران کننده ای از وضعیت مجید ماکوئی منتشر شده است

مهندس مجید ماکوئی دبیر انجمن آیدین سحر خوی و دانشجوی دانشگاه دولتی اورمیه که چند روز بعد از تظاهرات این شهر بازداشت شده است در حال حاضر در زندان اورمیه تحت شکنجه قرار دارد. ماکوئی بعد از بازداشت به اداره اطلاعات سپاه منتقل و بعد از ضرب و شتم به شعبات وزارت اطلاعات منتقل شده است.

خانوداه ماکوئی به شدت نگران وضعیت فرزند خود هستند.

حیدر شادی و هجر سلطانی همچنان در زندان اوین هستند

حیدر شادی استاد دانشگاه رشته فلسفه و هجر سلطانی از فعالین حرکت ملی آذربایجان در کرج، همچنان در زندان اوین هستند.این دو فعال در حین تظاهرات اعتراض آمیز آذربایجانی ها در روبروی مجلس شورا، در میدان بهارستان بازداشت شده اند.

شاهدان از ضرب و شتم شدید خانم سلطانی به هنگام بازداشت وی خبر می دهند.

ماکودا بو گون اون دؤرد نفر بوراخیلدی

ایکی هفته بوندان اؤنجه ماکودا کئچیریلن 4 مین نفرلیک میتینگده اونلار نفر یارالانیب و توتوقلانمیشدیلار. آلدیقیمیز بیلگیلره گؤره بو توتاقلانانلارین بیر پایی اورمو و تهران شهرینه گؤندهریلیبلر. توتوقلانانلارین 14 نفری آغیر بازجوئیلردهن سونرا بو گون (خرداد 16) بوراخیلدیلار. بوراخیلان موباریزلرین بیر نئچهسینین آدینی اله کئچیره بیلمیشیک:

1. مرتضی سلیمانپور

2. نادر شریفی

3. جعفر نظری

4. علی حسین نژاد

5. رامین دهقان

گلهجک بیزیمدیر

سولدوزون شهيدلريندن!

Türkiye üniversitelerinde eğitim alan

GÜNEY AZERBAYCANLI ÖĞRENCİLER FEDERASYONU’nun

Güney Azerbaycan Mayıs-Haziran ayaklanması hakkında bildirisi

Güney Azerbaycan Türk milleti İran devletinin resmi basın organı, İran gazetesinde yayınlanan karikatüre itiraz olarak Güney Azerbaycan’ın tüm kentlerinde yüz binleri bulan topluluklar halinde protesto gösterileri düzenlemekle, geçen 80 yıl içinde birikmiş olan ulusal isteklerini açık şekilde dile getirdi. Milletimizin dili, tarihi ve milli iradesini yok etmekle yüce Azerbaycan Türk milletini haritadan silmek isteyen düşmanlarımızın iddiasının tersine Mayıs-Haziran ayaklanmasında Azerbaycan’da yaşanan kanlı olaylar sadece bir karikatüre olan itiraz değil, uzun yıllar boyunca milletimizin aleyhinde uygulanan ayrımcı politikalar ve yapılan sistemli aşağılama siyasetinin sonucu olarak ortaya çıkan öfkenin patlayışıydı.

Güney Azerbaycan’da yüz yıl önce Meşrutiyet Devrimi’yle birlikte başlayan ‘ulusal öze dönüş’ süreci, tarihi boyunca arkada bıraktığı yükseliş ve düşüş dönemleri sonrasında geçen 15 yıl içinde tarihinin altın dönemini yaşamaktadır. Bugün “AZERBAYCAN MİLLİ HAREKETİ” adıyla bilinen milli kurtuluş davamız artık kitlelerimizin yüzde yüz desteğini arkasına alarak tam anlamıyla bir milli hareket biçimini kazanmıştır. Güney Azerbaycan’da yaşanan son olaylar bu iddianın en açık ve çarpıcı kanıtıdır.

AZERBAYCAN MİLLİ HAREKETİ tamamıyla doğal bir süreç içinde kendiliğinden oluşmuş ve milletimizin toplu iradesinin ürünüdür. Federasyonumuz İran’ın ister içinde ister dışında, hiçbir kanıt göstermeden milli hareketimizi yabancı güçlere bağlamaya çalışanları şiddetle kınar, öne sürülen gerçeklik dışı iddiaları milletimizin milli şuuruna yönelik yapılan bir hakaret olarak nitelendirmektedir. Federasyonumuzca AZERBAYCAN MİLLİ HAREKETİ Güney Azerbaycan Türk milletinin milli iradesinden beslendiğine göre hiçbir kurum, organ, teşkilat veya parti bu hareketi kendisine ait bilemez ve bu doğrultudaki tüm oluşumlar AZERBAYCAN MİLLİ HAREKETİ’nin üstünde değil, altında tanımlanabilir.

Güney Azerbaycanlı Öğrenciler Federasyonu olarak geçmiş yılların içinde milli fallarımız tarafından yurt içi veya dışında oluşturulan teşkilat ve kuruluşlarca dile getirilen milli istekleri ve özellikle Mayıs-Haziran ayaklanması sırasında milletimiz tarafından atılan sloganlar ve yayınlanan bildirileri dikkate alarak AZERBAYCAN MİLLİ HAREKETİ’nin bugünkü başlıca taleplerini bu şekilde özetliyoruz:

<!--[if !supportLists]-->1. <!--[endif]-->Azerbaycan Milleti inkar edilmez tarihi gerçeklere dayanarak kendi vatanını “AZERBAYCAN”, milli kimliğini “TÜRK” ve dilini “TÜRK DİLİ” Olarak tanımlamakta ve özellikle Türkiye ve İran başta olmak üzere tüm dünyanın edebi ve siyasi literatüründe bu şekilde ifade edilmesini istemektedir. Ayrıca milletimiz, kimin ve hangi tarihte ortaya atmış olduğu bile bilinen, uydurulmuş “Azeri” kelimesini benimsemiyor ve bu kelimenin kullanılmasını milli kimliğine yönelik düzenlenen bir komplo olarak görüyor.

<!--[if !supportLists]-->2. <!--[endif]-->İran’ın idari bölmelerine göre bir çok parçalara bölünen ve hatta büyük kısmı artık resmi kayıtlarda Azerbaycan adını taşımayan Güney Azerbaycan tarihi arazisi tekrar tek bir coğrafi birim olarak Azerbaycan adı altında birleştirilmeli, Farsçalaştırılmış tüm tarihi Türk coğrafi isimleri iade edilmelidir. Güney Azerbaycan tarihi arazisi sınırlarının belirlenmesinde 1925 yılına kadar Kaçar Türk devletinin ‘Memâlik-i Mahrûse’ terkibinde olan “AZERBAYCAN MEMLEKETİ” sınırlarının esas alınmasını önemle vurguluyoruz.

<!--[if !supportLists]-->3. <!--[endif]-->Güney Azerbaycan’da Türk dili resmi dil olarak tanınmalı ve bütün eğitim ve öğretim aşamalarında kullanılmalıdır.

<!--[if !supportLists]-->4. <!--[endif]--> Nüfus oranına göre ülke bütçesinden Azerbaycan’a adaletli yıllık bütçe ihtisas edilmeli, ayrıca geçen 80 yıl boyunca uygulanan ayrımcı politikalar sonucu ortaya çıkan işsizlik, yoksulluk ve ekonomik geri kalmışlığın giderilmesi için olanaklar sağlanmalı, ek bütçe ayrılmalıdır.

<!--[if !supportLists]-->5. <!--[endif]-->Tüm Güney Azerbaycan’ı kapsayan Türkçe basın yayın kuruluşları açılmalıdır.

<!--[if !supportLists]-->6. <!--[endif]-->Güney Azerbaycan’ın merkezi Tebriz’de Türk dil ve tarih kurumları kurulmalıdır.

<!--[if !supportLists]-->7. <!--[endif]-->Barışçıl ve medeni gösteriler yapılmasına, milli münasebetlerin kutlanmasına ve Azerbaycan milli şahsiyet ve kahramanlarına ağırlama törenlerinin gerçekleştirilmesine imkan sağlanmalı, bu doğrultuda dünya insan hakları standartlarına uygun vatandaşlık hakları korunmalıdır. Ayrıca özel bir ayrıcalık taşıyan ve Azerbaycan milletinin toplu iradesinin simgesi haline gelen yıllık BABEK KALESİ MİLLİ KURULTAYI resmen tanınmalı, gerçekleştirilebilemesi yönünde her hangi bir engel çıkarılmamalıdır.

<!--[if !supportLists]-->8. <!--[endif]-->Azerbaycan’da bulunan tarihi anıtları tahrip etme politikası bir an önce durdurulmalı, bakım ve onarımına özen gösterilmelidir. Bu bağlamda resmi şekilde tahrip edilmekte olan Tebriz Erk Kalesi ve Karadağ bölgesinde bulunan Babek Kalesi’ne özellikle dikkat çekiyoruz.

<!--[if !supportLists]-->9. <!--[endif]-->Azerbaycan tarihi arazisinde başka etnik grupların yerleştirilmesiyle Güney Azerbaycan coğrafiyasının etnik yapısını değiştirme çabalarına acilen son verilmelidir. Bu bağlamda tüm dünya kamuoyunu Güney Azerbaycan’da yeni bir Karabağ sorunu çıkarılmak istendiği konusunda uyarıyor, milletimizin bu hususa kayıtsız kalmayacağını bildiriyoruz.

Güney Azerbaycanlı Öğrenciler Federasyonu olarak Mayıs-Haziran Ayaklanması sırasında şehit düşen vatandaşlarımıza Yüce Tanrı’dan rahmet, ailelerine  baş sağlığı diliyor, milletimize verilen maddi ve manevi zararın kısmen de olsa telafi edilmesi için bugünkü İran devletinden tüm tutukluların bir an önce kayıtsız şartsız serbest bırakılmasını, şehit aileleri ve yaralılara tazminat ödenmesini, devletin resmen Azerbaycan milletinden özür dilemesini ve halka ateş açılması sorumlularının belirlenerek cezalandırılmasını istiyoruz.

Güney Azerbaycanlı Öğrenciler Federasyonu-Türkiye

07.06.2006

http://merkezi-az.blogspot.com/

جنوبى ترين بخش آذربايجان
------------------------------------------------------
١- استان مركزى و بخشهاى ترك نشين استان قم٬ جنوب شرقىترين ناحيه منطقه پيوسته ترك نشين در شمال غرب كشور و يا آذربايجان ائتنيك٬ و به همراه استان همدان٬ ستون فقرات فرهنگ و ادب تركى در جنوبىترين بخش آذربايجان حتى كل آنرا تشكيل مىدهدּو همانگونه كه مناطق ترك نشين و آذربايجانى استانهاى كردستان و كرمانشاهان پشتگرم و متكى به استان همدان اند٬ مناطق ترك نشين و آذربايجانى استانهاى قم و تهران نيز پشتگرم و متكى به استان مركزى اندּ علاوه بر اين٬ استان مركزى به سبب قرار داشتن بخش عمده خلجستان در آن– يادگار زبان تركى باستانى - داراى اهميت فوق العاده و حرمت ويژه اى در جهان تركى استּ با اينهمه و متاسفانه در اثر شدت هويت زدائى ارضى آذربايجانى٬ بسيارى از ايرانيان حتى فرهنگيان و فعالين ترك نيز داراى تصورى نادرست و يا مبهم در باره موقعيت استان مركزى بوده٬ عده اى از ايشان استان مركزى را خارج آذربايجان و بخشى ديگر صرفا شهرستان ساوه استان مركزى را داخل آذربايجان گمان مىكنند:

خريطه نى بؤيوك اؤلچولرده گؤره بيلمك اوچون٬ اوزه رينه تيخلايينּ (براى ديدن نقشه در ابعاد بزرگ٬ بر روى آن كليك كنيد)ּ

الف- در ايران٬ آذربايجان را محدود به دو استان با نام آذربايجان دانستن٬ ديدگاه جريانات پان ايرانيستى٬ قوميتگرايان افراطى فارس و در خارج آن٬ ديدگاه شرق شناسان و دول استعمارى غربى استּ اين ديدگاه ضدملى و تماما نادرست - كه به دلايلى به نگرش غالب در اتحاد جماهير شوروى سابق و نيز تركيه مبدل شده است - آنچنان نهادينه گرديده كه متاسفانه حتى برخى از فرهنگيان ترك ايرانى نيز - مانند مرحوم پروفسور تقى زهتابى - به خطا مناطق ترك نشين استانهاى مركزى و همدان و نواحى مجاور آنها را در خارج آذربايجان و در ايران مركزى گمان نموده اندּ غافل از آنكه - همانگونه كه با نگاهى به نقشه داده شده نيز آشكار مىگردد- منطقه به هم پيوسته ترك نشين موضوع بحث٬ تماما در شمال غرب ايران قرار دارد و نه در مركز آنּ (تركهاى ساكن مركز ايران عبارت اند از تركهاى استانهاى اصفهان٬ يزد٬ سمنان٬ كهكيلويه٬ چهارمحال بختيارى٬ لرستان و ּּּּּ)ּ

ب- عده اى ديگر٬ بخشهاى ترك نشين و آذربايجانى استان مركزى را صرفا در شهرستان ساوه خلاصه مىنمايندּ اين ديدگاه نيز در آذربايجان شمالى و در ايران در ميان بعضى از ملىگرايان آذربايجانى متاثر از ديدگاههاى رايج در اين جمهورى ديده مىشودּحال آنكه بر خلاف اين تصور نادرست٬ بخشهاى ترك نشين و يا آذربايجانى استان مركزى بسيار فراتر از محدوده شهرستان ساوه بوده و نزديك به نصف مساحت اين استان را در بر مىگيردּ محدوده آذربايجانى استان مركزى شامل همه شهرستان ساوه و بخشهايى از شهرستانهاى اراك (سلطان آباد)٬ آشتيان٬ تفرش٬ شازند (سربند) مىباشدּ (براى مطالعه نوشته اى در باره بخشهاى آذربايجانى استان مركزى به نوشته بخشهاى آذربايجانى استان مركزى در همين وبلاگ و نقشه داده شده مراجعه كنيد)

heydar bayat <heydarbayat@yahoo.com> wrote:

http://shahseven.blogfa.com/

http://www.dalgam.com/shahsevenler.htm

_{عاشیق گزهر ائله باغلی}

شاهسون موسیقیسی حاقدا عاشیق رمضانی «گونش» ایله موصاحیبه

شاهسون ائلی صفوی حکومتینین اورتالاریندان یعنی قیزیلباشلار داغیلدیقدان سونرا ایرانین سیاسی و فرهنگی ساحهلرینده بؤیوک رول اوینامیشدیر. بو ائل صفوی دؤنمی شاه عباس زامانیندان بری قاجارین زاوالینا قدر موغان، عراق و مرکزی ایراندا کوچ قون حالیندا یاشاییبدیر. ایندی تانیدیغیمیز مرکزی ایران شاهسونلری ایندی بوئین زهرا، ساوه، گازیران، رودبار تفرش و کرجین و تهرانین اطراف شهرجیکلرینده و اؤزلجه قوم شهرینده یاشاییرلار. بو ائلین عاشیقلاری ایللر بویو خالق ایچینده قورولان توی ـ دویون شنلیکلری و ها بئله مذهبی شنلیکلرده الده ساز، دیلده ماهنی تورک ائلینین عنعنهلرینی دیلینی و فولکلورونو یاییب، قورویوبلار. بو عاشیقلار بوندان علاوه تورک دونیاسیندا سؤیلهنن دستانلار، شعرلر و دستانلاردا دئییلن ایناملاری ایندییه کیمی ائل ایچینده یاشاتماغا موفق اولموشلار. شاهسون ائلیده باشقا ائللر کیمی یاناشی و قونشو ائللردن ائتگی آلیب ائتگی بوراخماغا و ها بئله کولتورهل (فرهنگی) ایلیشگی و رابطهلر مجبوریتنده ایمیش. اونا گؤرهده بو ائلین عاشیقلاری چوخلو شاهسون اولمایان ائللرین ایچینده اؤزهلجه همدان، اراک و خلج ... تورکلرینینده تویلارینا قاتیلیب و دستان سؤیلهییب ساز چالیبلار. باشقا ائللرین عاشیقلاریدا بو ائلین آراسیندا تانینیب و ساز ـ چؤگور چالماغا آدلیملانیبلار. آنجاق اؤنملی بودور کی هر عاشیق شاهسون ایچینه گلسه شاهسون ماهنیلارین و شاهسون هاوالارین اوخومالیدیر. بو عاشیقلاردان بیریسی عاشیق مسیحالله رضائیدیر کی شاهسون ائلیندن اولمایاراق بو ائلین ایچینده شاهسون چؤگورون چالیب و شاهسون هاوالارین اوخویوبدور. ایندی دونیادا عاشیق ادبیاتی حاققیندا چالیشانلار شاهسون عاشیقلارین قوم ساوه عاشیق موحیطی ایچینده یئرلشدیریرلر. بو موحیطین اساس عنصرلاری 1. چؤگور 2. تیلیم خانین شعرلری و دستانلاری 3. شاهسون هاوالاری، ساییلیرلار.

بو اوچ عنصری قیساجا بئله آچیقلاماق اولار:

1. چؤگور: چؤگور آدیلا تانیدیغیمیز ساز آذربایجان عاشیقلارینین سازیندان بیر آز فرقلیدیر. بو سازین سسی بم و اوندا چالینان هاوالار آرتیق محزون اولار. بو سازین کؤکو و ها بئله پردهلریده آذربایجان سازیلا آزجا فرقلیدیر.

2. تیلیم خان: تیلیم خان (1209ـ1141) یازیب یاراتمیش و مرکزی ایرانین انبؤیوک شاعیری ساییلیر. بو شاعیرین 700 حدودوندا الیمیزه چاتدیقی شعرلرینین بیر نئچهسینی بو ماحالین عاشیقلاری توی ـ دویونلرده اوخویارلار و تئلیم خانین اؤز حیاتیدا بیر دستان کیمی اولاراق و اونون مهری خانیما عاشیق اولدوغو و بو عشقین ماجرالاری اصلیـکرم، غریبـ شاه صنم دستانی کیمی عایشقلار طرفیندن سؤیلهنر.

3. شاهسون هاوالاری: شاهسون هاوالاری دئدیگیمیز تقریبا ایگیرمییه یاخین اؤزهل هاوالاردیر کی آذربایجان عاشیق هاوالاریندان فرقلیدیر. شاهسون عاشیقلاری آذربایجان و تورکیه هاوالاری ایله یاناشی اوز هاوالارین داها آرتیق منیمسهییبلر. بو هاوالاردان کلکوkələku / دوه زنگیDəvə Zəngi یارجانلی Yarcanlı / کؤچ هاواسی Koç Havası و ... آد آپارماق اولار. شاهسونلرین بو هاوالارلار یاناشی چئشیدلی تیرینگهلریده واردیر. بو تیرینگهلردهن لئیلانا Leylana و قاراخان QaraXan تیرینگهسیینه اشاره ائتمک اولار. قاراخان تیرینگهسی تورکیهده سؤیلهنیلن کؤچری تیرینگهسی ایله بیر هاوادیلار و تورکیه موزیک آراشدیجیلارا قاراخان هاواسین ائشیتدیگدن سونرا آرتیق تعجب ائتمیشدیلر. ایران تورک یازارلار، شاعیرلر و عاشیقلاری حاقدا ایللرجه تحقیق ائدهن حؤرمتلی آکادمسین دوکتور علی قافقازیالی شاهسون شعری حاقدا آرتیق تدقیقات آپاریب کی یاخین گلهجکده تورکیهده یاییلاجاقدیر. آنجاق ایندی شاهسون ائلینین ایچینده یوزدن آرتیق عاشیق، بالابانچی، دوهولچی یاشاییرلار. اما بللیدیر کی اونلارین ایچینده اوستاد و ائل طرفیندهن آلقیشلانمیش عاشیقلرین سایی بارماقلارین سایینادا یئتیشمز.عاشیق علی رمضانی «گونش» او اوستاد عاشیقلاردان بیریسیدیر. عاشیق رمضانی 1328 گونش ایلی ساوهنین انجیلاوند کندینده دونیایا گؤز آچیب. 22 یاشیندان سازـ سؤز دونیاسینا قدم قویوب و اؤزو دئمیشکن ایلک دؤنه چؤگورو آتاسیندان و سونرا عاشیق محمدعلی صوفلار و عاشیق قیاسی جباریدان اؤیرهنیبدیر. اونونلا آپاردیغیمیز قیسا بیر موصاحیبهنی اوخوجولاریمیزا تقدیم ائدیریک.

سید حیدر بیات

س: حؤرمتلی عاشیق رمضانی جنابلاری لوطفا اؤزونوزو بیزیم اوخوجولاریمیزا تانتدیراسینیز.

عاشیق رمضانی: من عاشیق علی رمضانی شاهسون ائلی نین یارجانلی طایفاسیندانام. انجیلاوند کندینده دونیایا گؤز آچیب سونرا بیر موددت قومدا یاشامیشام. 1362ـجی ایلده ساوهیه کؤچوب و اوچ ایل اوردا قالاندان سونرا یعنی 1365 ـجی ایلده اوردا «حکیم تیلیم خان» استریوسونو یولا سالدیم. و ائله او ایللردهن عاشیقلیقا باشلامیشام. و او استریودا 40 کاسیت اؤز ائلیمه تقدیم ائتمیشم. بو کاسیتلارین ساز سؤزون من سؤیلهمیشم و بالاباننین زحمتی هنرمند یولداشیم عابباس اسماعیلی جنابلاری چکیبلر. سونرا قوما گلمیشم و آللاهین لوطفو ایله بو گونه کیمی عاشیقلیغا داوام ائتمیشم.

س: چوخلو قوم شهرینی مذهبی بیر شهر تانیرلار. سیز بو شهرده اؤز ایشینیزه نئجه داوام ائدیبسیز؟

عاشیق رمضانی: بیز قومدا تورکلرین و شاهسونلرین ایچینده عاشیقلیق ائدیریک و دئمهلی بیزیم هنریمیز دینی بیر هنردیر. بیزیم عاشیقلار پیغمبریمیز حضرت محمد (ص) و اماملاریمیز مولا علی (ع) امام رضا علیهالسلامدان سؤز دانیشارلار. مثلا حکیم تیلیم خانین معراجنامهسین و امام حسین علیهالسلامین «دشت کربلا»سین من ایکی کاسیتده اوخوموشام.

س: تیلیم خانین مشهد سفرنامهسیده واردیر سیز اونودا اوخویارسیز؟

عاشیق رمضانی: بلی اونو دا اوخویاریق. تیلیم خانین شکیات ـ سهویاتی دا واردیر انشاءالله اونودا اجرا ائدهجهیم. آنجاق بیزیم ایشیمیز اؤز هوییتیمزدن و کیملیگمیزدهن دفاع ائتمک و دینیمیزی و دیلیمیزی قوروماقدیر. بیز دستانلاریمیزی باشلایاندا اول مولا علیدن اوخویاریق سونرا دستان دئمهیه باشلاریق.

س: سیزجه بوگون تورک دیلیمیزی و کیملیگیمیزی قوروماق اوچون نه ائتمهلیییک؟

عاشیق رمضانی: بیز بیر اولمالیییق. البته دولتده گرک بیزه کمک ائده و بیزیم عاشیقلاریمیزی تلویزیوندا و رادیودا و نشریهلرده تانیتدیرا. ایندی ایران تورکلرینین چوخو مثلا تبریز یا خراسان یا شیراز یا یاسوج تورکلری بیزی چوخلو تانیمیرلار.

س: ایندی قومدا و مرکزی ایراندا تورکلر گئتدیکجه اؤز دیللریندهن و فرهنگلریندهن اوزاق دوشورلر. سیزجه بو دوروم (وضعیت) داوام ائتسه بیزیم گلن نسیللریمیزدهده عاشیقلیق سنتی داوام تاپا بیلر؟

عاشیق رمضانی: هر حالدا بیز اصالتیمیزی ساخلامالیییق و اومود ائدیرهم کی عاشیقلیق سنتی آرادان گئتمهسین. و جاوانلاردان ایستیرهم کی اؤز ائللرینین فرهنگینی و دیلینی و مخصوصا عاشیقلیق سنتینی قوروماغا تلاش ائتسینلر.

س: قومدا کی فعالیتلرینیزدهن بیزه سؤز آچاسیز؟

عاشیق رمضانی: قومدا حدودا 70 کاسئت عاشیق حسین علیحسینینین امکداشلیقی ایله ائلیمیزه تقدیم ائتمیشیک. بو کاسیتلاردادا ساز = سؤز مندن اولوب و عاشیق علیحسینی بالابانین زحمتینی چکیبلر.

س: سیز چوخلو هانسی ماحاللارین تویلاریندا چیخیش ائدهرسیز؟

عاشیق رمضانی: بیز بوئین زهرا، خرقان غرب و شرق، ساوجبلاغ، همدان اطرافی، تفریشین رودباری، اراکین فراهان بؤلومو و ها بئله قوم، کرج تهران و شهریارین ایچینده و اطرافیندا یاشایان شاهسونلرین توی ـ دویونلرینده چیخیش ائدهریک.

س: سیزین شاهسون عاشیق هنرین تانیتدیرماغا خارجی سفرلرینیزده اولوب بو حاقدادا بیزه بیلیگی وئرهسیز؟

عاشیق رمضانی: 1376ـجی ایل حسین علی حسینی ایله بیرلیکده آذربایجان جمهوریتینه گئتمیشیک بو سفر رحتملیک دوکتور علی کمالینین تشبثی ایله شاهسون موسیقیسی و حکیم تیلیم خانی تانیتدیرماق اوچون ترتیب وئریلمیشدی. رحمتلیک دوکتور کمالی ساوه، قوم و اراک تورکلرینین فرهنگینی تانیتدیرماق اوچون چوخلو زحمت چکدی آللاه اونو رحمت ائلهسین. بو ایلده آقای دوکتور علی قاقفازیالی شاهسون موسیقیسی حاققیندا تحقیق ائتمک اوچون قوما گلمیشدی کی بیز ایله گؤروشندهن سونرا بیزی تورکیهیه دعوت ائتدی و بیز اوردا اوستادلارا و اؤیرنجیلره (دانشجولارا) حسین علیحسینی ایله بیرلیکده چیخیش ائتدیک. بو سفرده آقای سیدحیدر بیات قومدا «تورک ادبیات اوتاغی»نین مسئولو بیز ایله بیزیم فرهنگیمیزی و ائلیمیزی تانیتدیرماق اوچون تورکیهیه دعوت اولموشدو. من اوستاد دوکتور علی قافقازیالی وآقای بیات جنابلاریندان و باشقا یولداشلاردان تشکر ائدیرهم.

س: سیزین فرهنگی نهادلاردان نه انتظاریز واردیر؟

عاشیق رمضانی: بیزیم انتظاریمیز واردیر کی دولتیمیز بیزی آیری هنرمندلردهن سئچمهسین. مثلا بیمه، وام و ها بئله امتیازلار بیزیم تورک عاشیقلارادا تعلق تاپسین. چون چوخلو عاشیقلار و هنرمندلر قوجالاندان سونرا آیری قازانجلاری یوخدور.

س: سون سؤز:

عاشق رمضانی: من اوستاد عاشیقلار مخصوصا عاشیق بالاخان دانش بیات، عاشیق مسیحالله رضائی، عاشیق قیاسی جباری، عاشیق حیدر محمودی و جاوان عاشیقلاریمیز عاشیق حسین علی حسینی، عاشیق تقی محیط، محمد خوشرو، عاشیق حسین یاری، ابوالفضل ذوقی، بوداقعلی رشیدی، مهدی صدری، محمد علی صحرایی، عاشیق علی جمالی و شاعیریمیز بختیار فرخ و شاهسون ائلینه خیدمت ائدهن استریولاردان خیام، عشایر و مخصوصا ائل سئوهن (شباهنگ) استریوسوندان تشکر ائدیرهم. و اؤز ائللریمیزدهن ایستیرم کی عاشیقلاریمیز آرتیق منیمسهسینلر. حکیم تیلیم خان بویورور: عاشیق گزهر ائله باغلی.

توضیح: بو موصاحیبه اصلینده قومدا یاییملانان گویه هفتهلییینین تورکجه صفحهسینه حاضیرلانمیشدی. بو صحفه آذربایجانین تاریخ صحیفهسینین ان حماسی و قیزیل یارپاقلاری واراقلاناندا، قومدا ارشاد ادارهسینین طرفیندهن رسمی مکتوب وئرمکله تعطیل اولوندو./

امروز 18 خرداد ماه اکبر اعلمی در دانشگاه آزاد تبریز درباره حوادث اخیر سخنرانی خواهد نمود