گفتگوی پیام سندیکا

با محمّد حسین طهماسب پور (شهرک میرزا)

کارگر تراکتور سازی تبریز

 

محمد حسین طهماسب پور کارگر تراکتورسازی تبریز و از رهبران اعتصابی سال 1357 این کارخانه است. به مناسبت سالروز انقلاب مردمی بهمن، مصاحبه ای را با این کارگر فلزکار ترتیب داده است که در زیر می خوانید؛

 

پیام سندیکا: لطفا خودتان را معرفی کنید.

طهماسب پور: من محمد حسین طهماسب پور معروف به شهرک میرزا. شهرک نام دهی در 50 کیلومتری اهر- تبریزاست که زادگاه من است.من در یک خانواده دهقانی فقیر متولد شده ام.در رابطه با شعرهای انقلابیم در زمان شاه برای اینکه نام اصلی و کاملم گفته نشود ،دوستان و مردم شهرک شهرک گفتند و نوعی اسم شاعرانه شد.

 پیام سندیکا: از کی در تراکتورسازی استخدام شدید؟

طهماسب پور: در سال 1356 و پس از طی دوره ای به عنوان تکنسین ابزارسازی در فنی ترین قسمت کارخانه تراکتورسازی قسمت ابزارسازی مشغول به کار شدم.شروع به کارم در تراکتورسازی یک روز بعد از قیام 29 بهمن 1356 تبریز بود که ابهت دیکتاتوری شاه شکسته شدو خوف از ساواک کمتر و کمتر شده بود و مبارزان شرکت کننده در قیام تبریز همدیگر را شناخته و اعتماد متقابل شان به همدیگر و مردم بیشتر و علنی تر گشته بود.از همان روزهای اول در کارخانه با همکارانم به تبادل نظر می پرداختیم.افشاگری از رژیم ستمشاهی را شروع و در مبارزه برای سرنگونی رژیم مصمم تر شدیم.اخبار را مبادله و در تظاهرات بیرون کارخانه با هماهنگی شرکت می کردیم.در قسمت های مختلف کارخانه،غذاخوری ،داخل اتوبوسها ی ایاب ذهاب اعلامیه ها وشعارها و شعرهای انقلابی رد و بدل می شد.

پیام سندیکا : چه کسانی فعال بودند؟ و در چه قسمتهایی ؟

طهماسب پور: کارخانه تراکتورسازی 2 نوع تولید داشت یکی تراکتور MF و دیگری تراکتور رومانی و1500 نفر کارگر داشت.همه قسمتهای کارخانه درگیر اعتصاب و فعالیت بودند.ذالفقارکمالی از خط تراکتور رومانی – ابراهیم نجاری و سید حسینی و طهماسب پور از ابزار سازی – مجیدقالیباف که در جنگ شهید شد و محمدزاده از تولید قطعات MF دژبان و باغبان و محمد جعفرزاده از ریخته گری – سلیمانی از تریلی سازی – مصطفی فردوس از حسابداری.اینها از فعالین قسمت ها و اعضای کمیته اعتصاب بودند.

پیام سندیکا: نقش زحمتکشان و کارگران تراکتورسازی در انقلاب چگونه بود؟

طهماسب پور: به نظرمن درانقلاب 22 بهمن سهم کارگران و زحمتکشان بیش از طبقات و اقشار دیگر بود.در این بین نقش تبریز و در آن پیشتازی کارگران تراکتورسازی مسجل است.خیلی از شعارهای راهپیمایی های داخل کارخانه و شهر را من و دوستانم می ساختیم

بوشاه،بوشاه ،بو شاهی                 محو ائله یک بو شاهی

( یعنی شاه را سرنگون کنیم.)

بیر قانا،مین قان ،آلاجاق خلقمیز     ظالمی تخدن سالاجاق ،خلمیز

(یعنی مردم انتقام خون های ریخته شده را می گیرند و ستمکار را از تخت به زیر می کشند.)

تراکتور سازی جزو اولین اعتراض و اعتصاب کنندگان بود.من جزو ده نفر کمیته اعتصاب و در راس بودم.هر روز سخنرانی و شعر خوانی در سالن تولید قطعات MF برقرار بود و کارگرانی چون نیکی،صناعی، کمالی،محمدزاده و من از سخنرانان بودیم.من با کمک چند تن از کارگران روزنامه دیواری تحت عنوان « در کارخانه چه خبر »در می آوردیم و در آن اخبارکارگری و مردمی و شعرهای انقلابی درج می شد.این نشریه در چندین نسخه تهیه و در کارگاههای مختلف کارخانه و کارخانجات نصب می گردید.

پیام سندیکا: چه کارخانه هایی؟

طهماسب پور: ما با ارتباطاتی که با ماشین سازی تبریز و رهبران اعتصابیون آن ازجمله هوشنگ تمجیدی و همچنین کارخانه موتوژن واز رهبران اعتصابیون علی راسبود داشتیم به توسط اینها روزنامه های دیواری به کارخانه هایشان راه پیدا می کرد.

 پیام سندیکا: دستورکار کمیته اعتصاب تراکتورسازی چه موضوعاتی بود؟

طهماسب پور: از اواخر آبان دستورکار کمیته اعتصاب تداوم اعتصاب و مخالفت با بختیار و دیگر نخست وزیران ،سازماندهی تجمع ها که گاه در مقابل خانه قاضی طباطبایی بود و بیشتر در میدان ساعت، سردمداری اعتصاب و دادن رهنمود به دیگر کارخانه ها ،استقبال از زندانیان سیاسی آزاد شده بود.

پیام سندیکا: می توانید مثالی را ذکر کنید.

طهماسب پور: یکی از خاطره انگیز ترین این وقایع به استقبال قدیمی ترین زندانی سیاسی جهان آقای صفر قهرمانیان که 33 سال از عمر و جوانیشان را در  زندان بودند با 700 تن از کارگران تراکتورسازی رفتیم و ایشان را دعوت کردیم که به کارخانه بیایند و میهمان ما باشند.

پیام سندیکا: نقش شما و دوستانتان در تشکیل سندیکاهای کارگری در تبریز چه بود؟

طهماسب پور: من و چند نفر نماینده تراکتور سازی جهت تشکیل اتحادیه سندیکاها و شوراهای کارخانه ها ،مرتب با نمایندگان کارگری کارخانه های ماشین سازی تبریز،موتوژن،سیمان صوفیان،پالایشگاه تبریز و... در تماس و تبادل نظر بودیم.اولین شورای کارگران کارخانجات سازمان گسترش و نوسازی صنایع کشور را درتهران تشکیل دادیم و اساسنامه آنرا به تصویب رساندیم.

پیام سندیکا: آیا به دیگر کارگران هم برای تشکیل سندیکا کمک کردید؟

طهماسب پور: من با تمام وجودم درک کرده بودم که زحمتکشان فاقد تشکل نمی توانند احقاق حق کنند.به همین خاطر با توجه به ارتباط و دوستیم با کارگران کفاش ،قالیباف،در تشکیل سندیکاهایشان همگام بودم. با رییس باشگاه کارگران تبریز مرحوم آقای باقری رفاقت داشتم. اوایل انقلاب در این باشگاه که محل تجمع اصناف مختلف و کارگران بود ، سندیکاهای کارگران مکانیک، نقاشان، قالیبافان، در آنجا تشکیل شد.با سندیکاهای کارگران نانوایان،ساختمانی و بناها ارتباط و تشریک مساعی داشتیم .

پیام سندیکا: از دیگر فعالیتها و تجربه های خود بگویید.

طهماسب پور: من در تاسیس و راه اندازی تعاونی های مسکن کارگران صنوف مختلف فعال بودم،ازجمله تاسیس تعاونی مصرف و مسکن کارگرن آجرسازی سهند تبریزدر سال1364و کارخانه رادیاتورفولادی آبیک در سالهای 68  66 ،تعاونی های مصرف و مسکن گروه کارخانجات صنعتی و معدنی ایران درسالهای 68 و 70 . در تعاونی مسکن اخیر علیرغم انحلال شرکت از اول تا آخر مدیرعامل بودم و با ارزانترین قیمت مجتمع را تمام و به اسکان اعضا رساندم.الان مجتمع گروه کارخانجات صنعت و معدن در شهر اندیشه فاز 3دایر است.گرچه به علت تنگدستی واحد خودم را فروختم و اجاره نشین هستم.

پیام سندیکا: شما عضو کانون نویسندگان ایران هم هستید ،درچه انجمن های دیگری عضو هستید و فعالیت می کنید؟

طهماسب پور: سال 1358 در تبریز انجمن شعرا و نویسندگان تبریز را تشکیل دادیم (آذربایجان شاعرلرو یازچیلارجمعیتی )این جمعیت در حقیقت وارث جمعیت ادبی بود که در سال1324 شکل گرفته بود و از اعضا ی آن شعرایی مثل هلال ناصر،صابر،درفشی،شیدا،ملحی  ... زنده بودند.در حال حاضرعضو هیات موسس و هیات مدیره انجمن صابر هستم.از موسسین و فعالین انجمن های ادبی تبریز حافظ، فضولی ، نظامی، مثنوی خوانی ...بوده و هستم.

پیام سندیکا: از روزهای فعالیت کارگریتان در تراکتورسازی خاطره ای را اگر می شود ،نقل کنید .

طهماسب پور جشن روزکارگر 1358 را کمیته اعتصاب با شکوه هرچه تمامتر برگزار و از مدتها پیش آن را سازماندهی کرده بود. این جشن در روز 11 اردیبهشت در باشگاه تراکتورسازی برگزار شد که سخنرانان کارگری بسیاری در باره اهمیت این روز صحبت کرده و با نمایش تاتر که مربوط به اول ماه مه بود و من تنظیم کرده بودم، و اجرای موسیقی و شعرخوانی همراه بود که روزی بیاد ماندنی برای همه کارگران و مردمی که به این جشن آمده بودند، شد.

پیام سندیکا: با سپاس از شما.

«من با تمام وجودم درک کرده بودم که زحمتکشان فاقد تشکل نمی توانند احقاق حق کنند. به همین خاطر با توجه به ارتباط و دوستی ام با کارگران کفاش و قالیباف  در تشکیل سندیکاهایشان همگام بودم».