مجله ی
اشپیگل شماره
ی 6 سال 2012
مترجم: ف.
انزلی:
هنوز
از جنگ می
توان جلوگیری
نمود
مشاور
رئیس جمهور
آمریکا باراک
اوباما آقای
دنیس رِس نسبت
به عواقبی که ساخت
بمب اتمی توسط
ایران می
تواند به
همراه داشته
باشد، هشدار
میدهد و در
عین حال بر
افزایش شدت
تحریمات بر
علیه ایران
تأکید میورزد.
رُس
که شصت و سه
سال دارد،
کارگزار سه
رئیس جمهور
آمریکا بوده و
در سالهای
اخیر تقریبا
در هر گونه
اقدامی که
واشنگتن برای
برقراری صلح
در منطقه ی خاور
نزدیک ترتیب
داده، شرکت
نموده است. او
در سال 2009 از طرف
آقای اوباما به
عنوان مشاور
مخصوص - بویژه
در مورد ایران-
تعیین شد. رُس در
سال 2011 به علت
مسائل شخصی از
وظایف رسمی
خود کناره
گیری نمود. او
در روز جمعه ی گذشته
در گفتگوهای
ویژه ای که در
وزارت امورخارجه
و دفتر صدارت اعظمی
در برلین در
جریان بود،
حضور داشت.
مصاحبه
ی زیرین توسط
همکاران مجله
ی اشپیگل آقایان
اریش فولاح و
دیتر بدانترس
انجام گرفته
است.
اشپیگل:
آقای سفیر،
ظاهرا که رئیس
جمهور اسرائیل
بنیامین
نتانیاهو بطور
جدی قصد
بمباران
پایگاههای
اتمی ایران را
دارد. حتی
پرزیدنت
اوباما هم با
اشاره به "این
راه حل"، به
تهدید ایران
پرداخته است.
به نظر شما
بزودی حمله ای
صورت خواهد
گرفت؟
رُس:
هنوز به مرحله
ی جنگ نزدیک
نشده ایم و
میتوان از آن جلوگیری
کرد. هنوز راه
حلهای
دیپلوماتیک
پایان نیافته اند.
من روی
اینگونه
مذاکرات حساب
می کنم.
رُس:
خیر. این
بیشتر از یک سخن
پردازی است.
این پیامی
جدیست. لازم
است که ایران
این مطلب را
بیاموزد که
اگر به همین
ترتیب به فعالیتهای
اتمی ـ نظامی
خود ادامه
دهد، برای ریسک
بزرگی که می
کند، بهای
سنگینی را باید
بپردازد.
اشپیگل:
وزیر دفاع
اسرائیل اهود
باراک گفته
است: "زمان آن
فرارسیده اشت
که با این
مسئله به شکل
جدی تری برخورد
شود." او بدین
ترتیب سخنان همکار
آمریکائی خود لئون
پانتا را که
گفته بود شاید اسرائیل
در ماه آوریل دست
به حمله بزند،
تکرار کرد.
رُس:
راستش را
بخواهیم، باید
گفت که وقت
تنگ است.
اسرائیلیها
معتقدند که در
پائیز ایران
پروژه ی اتمی
خود را به حدی
گسترش
خواهدداد که
دیگر نسبت به
یک حمله ی نظامی
مصون خواهد
بود. آن موقع
دیگر ایران از
مواضع خود عقب
نشینی نخواهد
کرد.
اسرائیلیها
از یک هولوکاست
(قتل عام
یهودیان بدست
نازی ها- م) جدید
وحشت دارند و
به این کشور
اجازه
نخواهند داد
که به تهدیدی
جدی علیه
امنیت آنها
بدل شود.
اشپیگل:
دولت ایران در
سالهای گذشته
از فرصت
استفاده نموده
و پناهگاه های
امنی برای پایگاههای
اتمی و مواد
هسته ای بوجود
آورده است.
آیا اصلا یک
حمله میتواند
از اجرای
برنامه ی اتمی
آن کشور
جلوگیری کند؟
رُس:
من مخالف حمله
ی نظامی هستم. البته
در صورت شروع
جنگ ایران
بازنده خواهد
بود و این
کشور از نظر پیشرفت
عقب خواهد
ماند. با وجود
این حمله ی نظامی
آخرین چاره
میباشد. باید
پرسید که آیا
ایران حاضر به
این ریسک و
پرداخت بهایش
می باشد؟
اشپیگل:
تهران تهدید
کرده است که
در صورت حمله ی
هوایی به این
کشور منطقه را
به آتش خواهد کشید.
آیا این
سناریو اتفاق
خواهد افتاد؟
رُس:
ایران میداند که
ایجاد تشنج در
منطقه بیشتر
از هر کسی به
خودش صدمه می زند.
و به همین دلیل
هم نا آرام
است. این کشور البته
هنوز امکاناتی
دارد: مثلاً متحدین
مسلحش در لبنان.
درست است که نیروهای
حزب الله در
اثر حوادث
اخیر سوریه
ضعیف شده اند،
ولی
هنوز هم قدرت
ضربه زدن به اسرائیل
را دارا می
باشند.
اشپیگل:
شما تهدید
ایران مبنی بر
بستن تنگه ی هرمز
و جلوگیری از
صدور نفت
منطقه را جدی
میگیرید؟
رُس:
ما باید هر
تهدیدی از طرف
ایران را جدی
بگیریم. ولی
رژیم ایران منطقی
عمل میکند و
دست به خودکشی
نخواهد زد. رژیم
ایران میداند
که چنین
مداخله ای در
آبهای بین
المللی بیشتر
از همه به
درآمد خودش لطمه
زده و دولتهای
همجوار را بر
علیه اش خواهد
شوراند. در
حال حاضر
روابط ایران با
عربستان
سعودی و
امارات متشنج
است. وزیر
دفاع آمریکا
پانتا اعلان
کرده است عملی
شدن این
برنامه توسط
ایران به
معنای گذشتن
از خط قرمز محسوب
خواهد شد.
اشپیگل:
آیا دولت
آمریکا فقط
قصد آنرا دارد
که جلوی ساخت
بمب اتمی را
بگیرد؟ یا اینکه
کاخ سفید قصد
تغییر رژیم در
تهران را دارد؟
رُس:
خیر. هدف این
است که رژیم
ایران رفتار
سبکسرانه و غیرمنطقی
خود را تغییر
دهد. اکثریت
سازمان ملل موافق
این نظر است.
تهران در این
مجمع
پشتیبانی
ندارد. آخرین
رأی گیری
مربوط به
تحریم ایران
به ضرر این
کشور تمام شد.
حتی سایر
دولتهای
اسلامی نیز نسبت
به برنامه های
اتمی تهران
مشکوک هستند.
ولی تغییر
رژیم را ما به
عهده ی مردم
ایران می
گذاریم.
اشپیگل:
حتی گروههای
مخالف با رژیم
در داخل کشور
نیز معتقدند
که حمله به
پایگاههای
اتمی موجب همبستگی
مردم ایران با
دولت خواهد
شد.
رُس:
من چندان
مطمئن نیستم.
اشپیگل:
با اینکه شورای
امنیت تا به
حال چهار دفعه
تحریمهایی
علیه برنامه ی
اتمی تصویب
کرده است، ولی
تا به امروز شاهد
نتایج انها
نبوده ایم.
رُس:
شاید در مرحله
ی اولیه ی تحریمها
چنین بوده
است. ولی در
حال حاظر که
آمریکا تا حد
زیادی دست
بانک مرکزی
ایران را از معاملات
بازار مالی جهان
کوتاه کرده و از
اول ژانویه
اتحادیه ی اروپا
نیز واردات
نفت را متوقف
خواهد کرد، به
این کشور فشار
خواهد آمد. در
دو ماه اخیر ارزش
پول ایران
نسبت به دلار
از نصف هم
بیشتر کاهش یافته
است. حالا وضعیت
عوض می شود.
مردم ایران
دولتهای
خارجی را
مسئول سخت تر شدن
وضعیت زندگی
خود نمیدانند.
آنها رژیم را
مقصر می شناسند.
اشپیگل:
بر فرض که
چنین باشد؛ رهبر
انقلاب علی
خامنه ای و
محمود احمدی
نژاد موفق شده
اند که طرح
اتمی را به
صورت افتخار
ملی جلوه گر کنند.
حتی رهبر
مخالفین حسین
موسوی به
عنوان یکی از رهبران
"جنبش سبز" - که
اینک تحت نظر
است- در مصاحبه
ای با اشپیگل
همبستگی خود
را با این
برنامه ابراز
داشت.
رُس:
این همبستگی
وجوددارد.
فراموش نکنید
که رهبری
تهران به صورت
رسمی فقط از
حق استفاده ی مسالمت
آمیز انرژی
اتمی صحبت
میکند. چیزی
که باعث
نگرانی
سازمان ملل
است ابعاد
نظامی این طرح
میباشد. باید ببینیم
که دولتمردان ایران
در این عرصه تا
چه حد حاضر
به مذاکره
هستند.
اشپیگل:
مگر جنگ علیه
ایران شروع
نشده است؟ ویروسهای
کامپیوتری
کارکرد
پایگاه های
اتمی را مختل
می سازند و
متخصصین اتمی
این کشور توسط
گروههای ویژه
ای - که به احتمال
زیاد از طرف
اسرائیل ماموریت
دارند- به قتل
می رسند.
رُس:
بسیاری از عملکردها
را می توان
تائید کرد. با
آسیبی که به
رشته های
ارتباطی کامپیوتری
زده می شود، می توان
طرحهای اتمی
را به تعویق
انداخت. باید
دید که کدام
روش مناسب تر است.
اشپیگل:
کشتار
دانشمندان را عملی
مشروع
میدانید؟
رُس:
خیر. کاخ سفید
در این مورد
نظر خود را
بیان نموده
است.
اشپیگل:
شما بی چون و
چرا روی مذاکرات
دیپلماسی
حساب باز کرده
اید؟
رُس:
من فکر میکنم
که نهایتا مذاکرات
بعد از ماه
مارس یعنی بعد
از انتخابات
پارلمان
ایران ادامه
پیدا کنند. به
احتمال زیاد
گفتگو ها در
استانبول
صورت خواهد
گرفت. ترکیه
نمیتواند در مضمون
مذاکرات نقشی
داشته باشد.
ولی در تدارک آن
می تواند کمک
بکند.
اشپیگل:
تاکنون گفتگوهای
کشورهای پنج+یک
به شکل خنده
آوری به ایران
کمک کرده تا این
کشور زمان
بیشتری بدست
آورد. چرا
باید اعضای
دائمی شورای امنیت
سازمان ملل متحد
و آلمان حاضر
باشند که دیگر
بار بر سر میز مذاکرات
جدیدی با
ایران
بنشینند؟
رُس:من
سرخوردگی
سران غربی را -که
در این
مذاکرات شرکت
داشته اند-
درک میکنم. ولی
علائمی نیز
وجود دارند که
نشان میدهند
ایران این بار
تمایل بیشتری
به ادامه ی مذاکرات
دارد. معلوم
میشود که این
کشور این بار نفع و زیان
خود را محاسبه
کرده است.
اشپیگل:
فکر میکنید که
ایران در اثر
فشار موجود
آمادگی
بیشتری برای
توافق و حل بحران
از خود نشان
خواهد داد؟
رُس: حداقل
گذشته نشان
داده است که
ایران به موقع
عقب نشینی
میکند. بنیانگزار
این رژیم آیت
آله خمینی هشت
سال بعد از
جنگ با عراق جام
زهر آتش بس را
سر کشید.
همچنین در
سالهای هشتاد
تحریم های غرب
باعث شد که
رژیم از کشتار
مخالفین در
خارج از کشور دست
بکشد.
اشپیگل: سقوط
رئیس جمهور
سوریه بشارالاسد
چه تأثیری روی
تهران خواهد
داشت؟ آیا آمادگی
ایران برای حل
این بحران را افزایش
خواهد داد؟
رُس: دیگر هیچ
چیزی نمی
تواند مانع
سقوط رژیم اسد
بشود. فقط
زمان آن هنوز
مشخص نیست. رژیمهائی
که بر پایه ی زورگویی
و کنترل استوارند،
دوام زیادی
نخواهند داشت.
اطرافیان اسد هموطنانشان
را از بین می
برند. سرنگونی
اسد برای سران
تهران یک ضربه
ی سنگین سوق
الجیشی خواهد
بود. ...
اشپیگل: ...
که برای حفظ قدرتش
بیشتر روی سلاحهای
هسته ای حساب
میکند. نمی
توانیم با مسئله
ی بمب اتمی
ایران کنار
آمده و با
کشور اتمی
ایران همزیستی
کنیم؟
رُس: آن
موقع همه ی همسایگان
ایران و در
درجه ی اول
عربستان
سعودی خواستار
سلاحهای اتمی
خواهند شد. ...
اشپیگل: ...
که اسرائیل
مدتهاست در
اخنیار دارد.
آیا نمتوانیم در
خاور نزدیک هم
به روشی که در
زمان جنگ سرد
بین آمریکا و
شوروی معمول
بود، عمل کنیم
: حفظ تعادل از
طریق ایجاد
وحشت؟
رُس: خیر.
مسکو و
واشنگتن با
وجود همه تضادهای
ایدئولوژیک
با هم به
تبادل نظر می
پرداختند. ما بین
اسرائیل و
ایران این
ارتباطات
وجود ندارد و اصلاً
هیچ حساب و
کتابی در کار
نیست. گردانندگان
سیاست در
تهران می
توانند سلاحهای
خود را در
اختیار دیگری
بگذارند. چشم
انداری که در
آن ایران به
عنوان قدرت
اتمی به حساب
بیاید، بسیار
خطرناک خواهد
بود.
اشپیگل: خطرناک
تر از بمباران
پایگاههای
اتمی ایران؟
رُس: بله،
چنین است.