شرکت فاخته زمانی فعال حقوق بشر آذربایجانی و دبیر آداپ در اجلاس ضد نژادپرستی سازمان ملل

شنبه ۲۹ فروردين ۱٣٨٨ - ۱٨ آوريل ۲۰۰۹

ساوالان سسی : فاخته زمانی فعال حقوق بشر آذربایجانی و دبیر انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران( آداپ) با حضور در اجلاس ضد نژادپرستی سازمان ملل به سخنرانی خواهد پرداخت.

خانم زمانی قرار است در سخنرانی خود به موضوع نژاد پرستی اعمال شده بر علیه آذربایجانی ها در ایران بپردازد.

در مراسم افتتاحیه اجلاس ژنو سران و نمایندگان دولتهای مختلف از جمله محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران و سازمانهای غیر دولتی مدافع حقوق بشر از سراسر جهان حضور خواهند داشت.

در آغاز این مراسم ویدئو کلیپی به نمایش درخواهد آمد که خانم زمانی گفته است : "من یک آذربایجانی ازایران هستم که از بدو تولد در معرض تبعیض نژادی قرار گرفته ام".

کنفرانس ضدنژادپرستی سازمان ملل با سازماندهی کمیساریای عالی حقوقبشر سازمان ملل از تاریخ ۲۰ تا ۲۴ آوریل در ژنو سوییس برگزار خواهد شود.

کنفرانس پیشین در سال ۲۰۰۱ در دوربان آفریقای جنوبی برگزار شد و اکنون قرار است کنفرانس ژنو، با شعار" اتحاد بر علیه نژادپرستی و احترام و عدالت برای همه "تحقق مصوبات غیرمتعهدانهی دوربان را علیه نژادپرستی مورد بررسی قرار دهد.

در کنفرانس دوربان، کشورهای عضو سازمان ملل توافق کردند که از اعتلای موقعیت اجتماعی و شغلی اقلیتها پشتیبانی کنند. افزون بر آن، این توافق به عمل آمد که پیکار علیه نژادپرستی و بیگانهستیزی در رسانهها منظمتر شود.

سازمان ملل متحد علاوه از نشست اصلی، مراسمات و کنفرانسهای مختلفی را در رابطه با مسئله نژاد پرستی در قالب این اجلاس برگزار کرده است که شرکت کنندگان با بیان تجربیات شخصی خود از مسئله نژادپرستی به ابراز نظر در خصوص چگونگی پیگیری اهداف نشست دوربان و راههای عملی مقابله با پدیده نژاد پرستی خواهند پرداخت.

خانم زمانی در یکی از کنفرانسها با عنوان صداها(Voices) با ارائه تجربه شخصی خود از نژادپرستی اعمال شده برعلیه آذربایجانیها در ایران به سوالات مدعوین سازمان ملل اعم از نمایندگان دولتها و نمایندگان سازمانهای غیر دولتی شرکت کننده در اجلاس ژنو پاسخ خواهد داد.

http://www.dw-world.de/dw/article/0,,4193733,00.html

در کنفرانس ضد نژادپرستی در ژنو بسیاری از نهادهای غیردولتی از جمله سازمانهای حقوق بشر ایرانی به دعوت سازمان ملل شرکت کردهاند. یکی از سخنرانان، فاخته زمانی، و دبیر انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان ایران است.

وی که از کانادا به کنفرانس ضدنژادپرستی آمده و روز پنجشنبه (۲۶ آوریل) سخنرانی خواهد کرد، در گفتوگو با دویچه وله به تبعیضهایی اشاره میکند که  در جامعه ایران علیه اقلیتهای قومی و دینی صورت میگیرد.

فاخته زمانی در این باره که مسئله قومی چه ارتباطی با این کنفرانس و بحث نژادپرستی دارد، میگوید: «در کشورهایی که ما زندگی میکنیم، مثل کانادا، آمریکا و یا اروپا، وقتی به ملتی توهین میشود و یا ملتی بهخاطر زبان مورد تبعیض قرار میگیرد، به آن نژادپرستی میگویند. ما به عنوان جامعه ایرانی هم باید درباره این مسائل صحبت کنیم. نه تنها دولت مسئول هست، بلکه ما نیز به عنوان یک جامعه ایرانی باید در باره مشکلاتی که داریم، حرف بزنیم.»

او در ادامه صحبتهایش به این نکته اشاره میکند که این موضوع در جامعه ایران از سوی سازمانهای غیردولتی تا به حال مطرح نبوده و آنها به اینگونه مسائل کمتر پرداختهاند. روز دوشنبه (۲۰ آوریل) در نخستین روز کنفرانس در فیلمی که پخش شد، خانم زمانی هم صحبتی داشت. وی در این فلیم به تبعیضهائی اشاره می کند که در ایران علیه آذربایجانیها انجام گرفته است.

«سخنرانی آقای احمدی نژاد را نشنیدم»

در روز افتتاحیه کنفرانس ژنو، محمود احمدینژاد، رییس جمهور ایران نیز سخنرانی کرد و سبب ناخشنودی بسیاری از نمایندگان کشورهای غربی شد.

فاخته زمانی که در این جلسه حضور داشت در خصوص موضع و واکنش گروههای غیردولتی در قبال این سخنرانی میگوید: «من سعی کردم صحبت های آقای احمدی نژاد را تا آخر گوش دهم، ولی به دلیل سر و صداهای زیاد و اعتراضات نتوانستم آن را کامل بشنوم. بسیاری از نمایندگان سازمانهای غیردولتی به عنوان اعتراض از سالن خارج شدند و آنقدر سر و صدا بود که من نتوانستم حرف های آقای احمدی نژاد را تا آخر دنبال بکنم.»

وی میافزاید: «تا آنجائی که من شنیدم از دولتهای مختلف از جمله آمریکا و اسرائیل در مورد نژادپرستی انتقاد میکردند که برای شنوندگان بسیار ناراحت کننده بود و خیلی اعتراض ها علیه ایشان شد. از میان کسانی که دور و بر من نشسته بودند، یک نفر نبود که با ایشان موافق باشد.»

سخنرانی روز پنجشبه

خانم فاخته زمانی در ادامه صحبتهایش توضیح میدهد که یکی از اهداف او از شرکت در این کنفرانس این است که بتواند سخنان خود را به گوش مقامات  ایرانی شرکتکننده در کنفرانس ضدنژاد پرستی نیز برساند. وی به این سئوال که خطاب به آقای احمدی نژاد و هیات ایرانی چه صحبتهایی خواهد کرد، میگوید: «به من گفته شده که سخنرانی من خطاب به آنها نباشد، ولی به هر حال ما سعی می کنیم که بالاخره این مطالب را به گوش آنها نیز برسانیم. ما از دولت همیشه خواستیم که حداقل به قانون اساسی خود احترام بگذارد. ماده ۱۵ قانون اساسی به ما اجازه می دهد که به زبان مادری خود در مدارس تحصیل بکنیم، ولی درخواست اجرای این ماده بسیاری را راهی زندان کرده است.»

خانم فاخته زمانی معتقد است که در حال حاضر با عمده شدن مسائل ایران و شرکت آقای احمدی نژاد در این کنفرانس مسائل دیگری از جمله تبعیضهايی که علیه اقلیتهای قومی و دینی در ایران صورت میگیرد، مورد توجه جهانیان قرار خواهد گرفت.

لازم به یادآوری است که کنفرانس پیشین در سال ۲۰۰۱ در دوربان آفریقای جنوبی برگزار شد. در آن کنفرانس کشورهای عضو سازمان ملل توافق کردند که از اعتلای موقعیت اجتماعی و شغلی اقلیتها پشتیبانی کنند.

کنفرانس ضد نژادپرستی سازمان ملل با سازماندهی کمیساریای عالی حقوقبشر سازمان ملل  تا ۲۴ آوریل در ژنو ادامه خواهد یافت.

نویسنده: طاهر شمیرمحمدی

تحریریه: شهرام احدی

فاخته زمانی: محبوسلارین ساییسینی تام دقیقلشدیره بیلمیریک

دوشنبه  ٣۱ فروردين ۱٣٨٨ -  ۲۰ آوريل ۲۰۰۹

شهلا سلطانوا

ایراندا آذربایجانلی سیاسی محبوسلارین مدافعهسی انجمنی نین مسئولو فاخته زامانی «آزادلیق» رادیوسونا مصاحیبه وئریب.

-اوزون ایللردیر کی، ایراندا آذربایجانلیلار اؤز حاقلاری اوغروندا ووروشورلار. اونلارا هم اؤلکه داخیلینده، هم ده خاریجده اولان فعاللار دا یاردیم ائدیر. وضعیتی دییشیرمی؟

-نئچه ایللردیر کی، بیزیم بو مسئلهنین اوستونده چالیشماغیمیزا باخمایاراق ایراندا آذربایجانلیلارین وضعیتی هله ده آغیر اولاراق قالیر. هله ده هبسلر، مکتبلرده آنا دیلی تدریسینین طلبی اوچون تعقیبلر داوام ائدیر، ایشگنجهلر وار. 2006-جی ایلین مای آیینا اولان حرکاتدان بو یانا آذربایجانلیلارین اوزرینده نظارت و باسقی وار. بیزیم گنج طلبه فعاللاریمیزدان حبسده اولانلار وار. حتی اهر شهریندن 17 یاشیندا گنجه 11 آی حبس وئریبلر. قوم شهریندن اولان روحانیلر هله ده حبسدهدیرلر. مدنیت ساحهسینده مشغول اولان فعاللاریمیز دا حبسه آتیبلار.

-بو گون ایراندا حبسده نئچه آذربایجانلی محبوس وار و اونلارین نئچهسی سیاسی محبوسدور؟

-بیز محبوسلارین ساییسینی تام دقیقلشدیره بیلمیریک. چونکی ایران قاپالی مملکتدیر. هم اؤزو محبوسلارلا باغلی معلوماتی گیزلی ساخلاییر، هم ده سیاسی محبوسلارین عائلهلرینه باسقی وار کی، اونلار قهت-لره، مرکزلر توتولان عائله عضویلری حاقیندا معلومات وئرمهسینلر.

بیزده اولان معلوماتا گؤره ایسه حاضردا حبسده اونلارلا آذربایجانلی وار. آذربایجانلی محبوسلار 15-16 یاشیندان باشلایاراق یاشلیلارا قدر وار. محبوسلارین ائلهلری وار کی، اونلارین حبسده اولدوغو اوزون مدت معلوم اولمور، سونرادان معلوم اولور کی، بو شخصلر حبسده ایمیشلر.

-سیز ایران آذربایجانلیلارینین وضعیتی ایله باغلی بیر سیرا اؤلکهلر و اونلارین پارلامئنتلرینده، بئینلخالق کونفرانسلاردا چیخیش ائدیرسینیز. بو نه درجهده او اینسانلارا یاردیم ائتمیش اولور؟

-هر دفعه بئینلخالق سویهده بو معلوماتلار آچیقلاندیقجا وضعیته تأثیر ائدیر.

مثلا عباس لیسانی، سعید متین و باشقا فعاللاریمیزین آدلاری بمت، «آمنئستی اینتئرناتیونال» و آیری تشکیلاتلاردا حاللانیب. دوزدور اونلارا یئنه ده ایشگنجه وئریلیر، عائلهلری تعقیبه معروض قالیب. اما یئنه ده بو جور چیخیشلار اونلارین وضعیتینه آز دا اولسا مثبت تأثیر ائدیب. بیز چالیشیریق کی، بونو داها آدا آرتیراق کی، تأثیری ده گوجلنسین.

-بس آذربایجان و غرب مطبوعاتی ایران آذربایجانلیلارینین وضعیتینی نه درجه قناتبخش شکیلده ایشیقلاندیریر؟

-آذربایجان مطبوعاتی بو وضعیتی چوخ یاخشی ایشیقلاندیریر. بیز بو حاقدا فعاللاریمیزدان دا ائشیدیریک. هم آذربایجانلیلار ایرانداکی هموطنلری حاقیندا معلومات آلیرلار، هم ده بو ایران آذربایجانلیلارینین وضعیتینه تأثیری اولور. دوزو، نه قدر چوخ ایشیقلاندیرسالار دا یئنه آزدیر.

اما بئین الملل سویهده بو وضعیت او قدر ده ایشیقلاندیریلمیر. بو بیزیم اؤز فعالیتیمیزی گئنیشلندیرمییمیزدن آسیلیدیر کی، اؤلکهلرین و بئینلخالق مئدیانین دقتینی بونا جلب ائدک.

بیزیم تشکیلاتیمیز کانادا تشکیلاتیدیر. عضویلریمیزین چوخو کانادالیلاردیر. دئییم کی، بئینلخالق ایجتیمایتین بیزیم فعالیتیمیزه ماراغی گون به گون آرتیر. 2006-جی ایل تبریز و دیگر شهرلرده قیام اولاندا آذربایجانلیلارا خئیلی ایشگنجه وئریلدی، حبسه آتیلدیلار. اما بیز بونو دونیانین دقتینه چاتدیرا بیلمدیک. اما گئتدیکجه داها گئنیش آودیتوریانی اهاته ائده بیلیریک. بورادا دا هم آذربایجان، هم ده ایراندان اولان هموطنلریمیزین رولو بؤیوکدور. من بو یاخینلاردا کانادا پارلامئنتینده ایران آذربایجانلیلارینین وضعیتی ایله باغلی چیخیش ائلدیم. بو دا کیچیک اوغور دئییل.

عرب الیفباسینا کوچورن: اویرنجی