تحلیلی از نتایج انتخابات محلی 29 مارس ترکیه

محمد بدری گول تکین (آنکارا)

ترجمه:  علی قره جه لو

 

درسهای 29 مارس (1)

قبل از هر چیز باید گفت که بدست آوردن 38%  آراء در انتخابات توسط  AKP نباید کسی را دچار اشتباه کند.  AKP مغلوب اصلی این انتخابات است.  میزان آرائ AKP، 4% کمتر از انتخابات سال 2004 (42%) و 8% کمتر از انتخابات 2007 (46%) بود.  مهمتر از 4- 8 درصدی کاهش آراء، این واقعیت است که AKP پرشائبه ترین انتخابات تاریخ جمهوری ترکیه را انجام داد، ولی نتوانست از سقوط آزاد خود جلوگیری کند.  دلائل پرشائبه بودن انتخابات را می شود چنین توضیح داد:

1-  در ترکیه احزابی که در قدرت اند معمولا انتخابات محلی را حداقل با 5% برتری (آوانتاژ) آغاز می کنند.  این بدلیل استفاده از تمام امکانات دولت توسط حزب حاکم است، که مردم را به طرق مختلف مجبور می کنند نمایندگان حزب حاکم را انتخاب کنند.

بنابراین اصل، احزاب حاکم معمولا در انتخابات محلی شکست نمی خورند.  در سال 1989، ANAP (حزب مام وطن) حزب حاکم بود، ولی در همان سال در انتخابات محلی شکست خورد.  شکست ANAP به معنای پایان کارش بود.  چنانکه دو سال بعد از آن در انتخابات عمومی هم شکست خورد و تنها توانست مقام سوم را در انتخابات کسب کند.  نتایج انتخابات محلی مارس 2009 برای AKP مانند وضعیت ANAP در انتخابات محلی بیست سال قبل است.

2-  AKP با استفاده از امکانات و امتیازات دولتی به یک حرکت بزرگ برای درهم شکستن مخالفین خود در انتخابات دست زد.  رهبران حزب کارگر با زیرپا گذاشتن کلیه قوانین کشور دستگیر شده و زندانی شدند.  سه روز قبل از انتخابات "ادعانامه دوم ارگنه کون" برعلیه مخالفین آغاز شد.  این موضوع از نظر زمان بندی بهیچ وجه تصادفی نبود.  این ادعانامه که مخالفینAKP  را متهم به "کودتاگری" می کند، بدون وقفه در رسانه های عمومی تحت کنترل دولت تبلیغ شد.  در عین حال، در چنین شرایط ایجاد شده ای، مردم مرعوب شده را مجبور کردند که به "قدرت برتر" رای دهند.

3-  بکارگیری سیستم ثبت انتخاب کنندگان بر اساس محل اقامت (آدرس) که بوسیله وزارت کشور انجام شد، منجر به ثبت نام انتخاب کنندگان خیالی شد.  صدها نفر در محل اقامت هائی که وجود خارجی نداشتند ثبت نام شدند.  اسامی که صاحب خانه خبری از آنها نداشت در آن محل ها ثبت شدند.  این  مسئله سبب شد که تعداد رای دهندگان نسبت به سال 2007، شش میلیون افزایش پیدا کند!

4-  پخش اشیاء سفید (یخچال، ماشین رخت شوئی....) که نمونه برجسته  آن در"تونجلی" دیده شد، که به معنای ادامه مداخله در اراده آزاد رای دهندگان بود که در سال های قبل با پخش کیسه های ذغال و ماکارونی انجام شده بود.  امکانات دولت با بکارگیری فرمانداران و بخشداران برای کسب آراء بیشتر برای AKP مورد استفاده قرار گرفت.

5-  و سرانجام در روز انتخابات بویژه در آنکارا و استامبول مداخله در شمارش آراء و نتایج  آن، در راستای منافع حزب حاکم صورت پذیرفت.  برای پیروزی در انتخابات، AKP هر راه و شیوه ای را مباح دانست و در نتیجه سبب شد که ادعاهای  دست بردن در صندوق ها توسط AKP در دستور کار مخالفین  قرار گیرد.

AKP زمانی که حتی در قدرت نبود در انتخابات محلی 1994 بویژه در استامبول در صندق های رای مداخله کرد.  بدنبال پانزده سال حکومت بر انتخابات محلی و هفت سال حکومت بر انتخابات عمومی، همان مداخلات را اینبار در ابعادی وسیع تر بکار برد.  بدنبال انتخابات محلی 1994 در استامبول، آرائی که به دیگر احزاب داده شده بود از زباله دانی ها بیرون آمد.

پرشائبه ترین انتخابات

با استناد به تمام آنچه که در فوق به آنها اشاره کردیم، انتخابات محلی 29 مارس را می توان بعنوان پرشائبه ترین انتخابات تاریخ جمهوری ترکیه ارزیابی کرد.

در انتخابات سال 1983، جونتای حاکم (حکومت کودتا) در انتخابات مداخله کرد.  به بعضی از احزاب و شخصیت ها اجازه شرکت در انتخابات داده نشد و نام بسیاری از شخصیت ها وتو شد.  "کنعان اورن" ها ( Kenan Evren ) در صفحه های تلویزیون، شهروندان را به حزب مورد نظر خود هدایت کردند.

ولی با این وجود در انتخابات 1983 به صندوق ها مداخله نشد.

اسامی انتخاب کنندگان خیالی ثبت نشد.

امکانات دولت برای جمع آوری رای برای احزاب معینی مورد استفاده قرار نگرفت.

و از همه مهم تر در انتخابات عمومی 1983 امکانات دولت علیه مخالفین طی یک "جنگ روانی" مورد سوء استفاده قرار نگرفت و کسی به این دلایل دستگیر نشد، و در سراسر کشور موجی از شرایط ترور و ارعاب علیه مخالفین سازماندهی نشد.  حتی جونتای 1983 بدون شک موضع "دموکراتیک" تری از AKP در انتخابات 29 مارس اتخاذ نمود.

بنابه به دلایل فوق، کسب 38% آراء در انتخابات محلی بوسیله AKP ارزش واقعی ندارد.  این آراء، آرائی حقیقی نیستند – همه به این حقیقت واقفند – زیرا در شرایط عادی - حتی کسب درصد بالائی از آراء به این شکل - دارای وزنی نخواهد بود.  AKP در وجدان ملت ما بعنوان حزبی که پشتیبانی لازم برای حکومت را از دست داده است نقش خواهد بست.

واقعت بحران

اکنون با واقعیت های ترکیه روبرو هستیم.  سنگینی بحران اقتصادی به علت "اقتصاد خاص دوران انتخابات" و پمپاژ (سرازیری) شدن پول به بازار، هنوز به تمام معنی حس نشده است.

در ظرف چند ماه، بحران اقتصادی را با تمام سنگینی اش حس خواهیم کرد.  در سه چهار ماه آینده، ترکیه با عمق بحران واقعی روبرو خواهد شد، و آن وقت، درصد آراء کسب شده دیگر اهمیتی نخواهد داشت.

مردم بتدریج، نه  به آنهائی که رای بیشتری آوردند، بلکه به آنهائی گوش فرا خواهند داد که برای بحران چاره ای دارند.

AKP چاره ای برای بحران اقتصادی ندارد.  بنابراین بطور اجتناب ناپذیر از طرف توده های مردم کنار زده خواهد شد.  کاهش آراء AKP  در 29 مارس روی گردانی مردم را از آن تسهیل خواهد کرد.

AKP به آخر خط رسیده است.  انتخابات 29 مارس در تاریخ،  بعنوان تاریخ آغاز سراشیب رفتنAKP  ثبت خواهد شد.