کمیته گزارشگران حقوق بشر

committe of human rights reporters

شماره 544-2008

تاریخ1387/6/29

کمیته گزارشگران حقوق بشر: پیگیریهای خانواده فعالان مدنی بازداشت شده در جریان یک مراسم افطاری، تاکنون با پاسخ نامشخص مسئولان دادگاه انقلاب مواجه شده است.

بازپرس متین راسخ که مسئولیت رسیدگی به پرونده های فعالان ترک بازداشت شده را برعهده دارد، به خانواده های آنان اعلام کرده که از پیگیری این پرونده خودداری نمایند، تا زمانی که دادگاه انقلاب آنان را در جریان پرونده ها قرار دهد.

اخباررسیده حاکی از آن است که کلیه بازداشت شدگان در بند 209 و در سلول انفرادی نگهداری می شوند.

شامگاه روز چهارشنبه20/6/87 نیروهای امنیتی با ورود به منزل صیاد محمدیان در محله نواب تهران دست کم 18 نفر از فعالین مدنی آذری زبان را که در این مراسم افطاری حضور داشتند، بازداشت نمودند.

ماموران امنیتی حداقل 18 فعال شناخته شده ترک به نامهای مهندس علیرضا صرافی(مدیر مسئول ماهنامه توقیف شده دیلماج)،سعید موغانلی(روزنامه نگار)،حسین حیدری(مدیر مسئول نشریه دانشجویی اولوس)،رقیه علیزاده(همسر عباس لسانی زندانی سیاسی)به همراه سه فرزندش،عباس نعیمی،اکرم نجاری(دبیر سابق ان جی او خانه فرزندان آذربایجان)مهدی نعیمی(شاعر ومدرس زبان ترکی در دانشگاهها)،اکبر آزاد (نویسنده مجله وارلیق)،مهندس حسن راشدی(نویسنده مجله وارلیق) ،مهندس محمد عباسپور،شهباز ابراهیم نژاد، یوسف هشیار، فرهاد رضایی،رباب عظیمی و صیاد محمدیان را بازداشت نمودند.

همچنین حسن رحیمی، فعال حقوق بشر و عضو کمیته گزارشگران حقوق بشر نیز روز 21 شهریور ماه در تهران بازداشت شد.

http://chrr.us/

Komite.gozareshgar@gmail.com

بلاتکلیفی ۸ دانشجو و 9 فعال مدنی بازداشت شده آذربایجانی در زندانهای ایران

19.09.08 12:43

ترندنیوز: د.خاتین اوغلو/ موج دستگیریهای فعالین مدنی در آذربایجان ادامه دارد. پس از گذشت دو ماه از دستگیری سجاد رادمهر٬ آیدین خواجه ای و فراز ذهتاب دانشجویان دانشگاه تبریز و همچنین داریوش حاتمی (ائلچین) افسر وظیفه و فعال دانشجویی سابق توسط مأمورین وزارت اطلاعات حکم بازداشت آنها توسط بازپرس پرونده هاشم زاده تمدید شد.

بنا به اطلاعاتی که علیرضا جوانبخت سخنگوی کمیته دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان-آسمک روز پنج شنبه در اختیار خبرگزاری ترند نیوز قرار داده، سجاد رادمهر٬ فراز ذهتاب و داریوش حاتمی (ائلچین) که همراه با آیدین خواجه ای دستگیر شده اند٬ همچنین امیر مردانی دانشجوی دیگر دانشگاه تبریز که به روز سی ام مرداد بازداشت شده نیز کمابیش وضعیتی مشابه با آیدین خواجه ای دارند. هر ۵ تن بدون محاکمه٬ بدون دسترسی به وکیل و بدون اجازه ملاقات با خانواده در یکی از بازداشتگاههای اداره اطلاعات تبریز نگهداری می شوند.

بنا به اطلاعاتی که رامین خواجه ای برادر آیدین خواجه ای در اختیار کمیته دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان-آسمک داده است خانواده او از زمان دستگیری برادرش در روز پنجشنبه ۲۷ ام تیرماه سال جاری تا کنون هیچ ملاقاتی با وی نداشته اند. رامین خواجه ای می گوید: «برادرم معمولا هر هشت یا نه روز یک بار با منزل تماس می گیرد٬ البته ما دقیقا نمی دانیم کی زنگ خواهد زد»٬ او همچنین می گوید٬ «از صحبتهای برادرم فهمیده ایم که در یک سلول انفرادی بازداشتگاه اطلاعات نگهداری می شود.» به گفته رامین خواجه ای برادرش وکیل ندارد؛ «می گویند که در مرحله تحقیقات وکیل قبول نمی کنیم٬ حالا هم که تحقیقات را دو ماه دیگر تمدید کرده اند.»

همچنین برادر مجید ماکویی زاد (ائلیار خویلو) دانشجوی دانشگاه مالک اشتر اصفهان که روز دهم شهریور ماه بازداشت شده است٬ از عدم ملاقات برادرش با خانواده بعد از دستگیری تا کنون خبر می دهد. مجید ماکویی زاد هم در بازداشتگاه اطلاعات تبریز نگهداری می شود.

از سوی در مورد منصور امینیان (دبیر انجمن اسلامی دانشکده فنی دانشگاه تبریز) و مقصود عهدی دو دانشجوی دیگر دانشگاه تبریز که صبح روز چهارشنبه سی ام مردادماه در تبریز دستگیر شده اند اخبار دقیقی وجود ندارد. برخی گزارشها از انتقال آنها به بخش قرنطینه زندان تبریز خبر می دهند. متاسفانه همانند گذشته بر اثر فشارهای وارده از طرف نهادهای امنیتی٬ برخی از خانواده ها از دادن هرگونه اطلاعات به گروههای مدافع حقوق بشر و رسانه ها خوددکاری می کنند. بر اساس اخبار رسیده به کمیته دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان٬ خانواده محبوسین در خصوص عدم اطلاع رسانی وضعیت نزدیکان خود همچنان به شدت تهدید می شوند.

بلاتکلیفی 9 تن از دستگیر شدگان آذربایجانی در ضیافت افطار

از طرف دیگر، حدود 10 تا 15 نفر از نیروهای امنیتی لباس شخصی جمهوری اسلامی ایران شامگاه روز چهارشنبه ۲۰ شهریور با یورش ناگهانی به یک ضیافت افطار در خیابان نواب تهران بدون ارائه حکم جلب اقدام به دستگیری مهندس علیرضا صرافی و ۱۸ آذربایجانی دیگر کردند. بیشتر بازداشت شدگان از نویسندگان، معلمان و روزنامه نگاران سرشناس هستند. ۹ نفراز آنها همچنان در زندانند: علیرضا صرافی، حسن راشدی، اکبر آزاد، سعید محمدی، مهدی نعیمی اردبیلی، حسن رحیمی بیات، عباس نعیمی، حسین حیدری، و صیاد محمدیان. هیچکدام از این ۹ تن تا کنون ملاقات و حتی تماس تلفنی با اعضای خانواده خود نداشته اند. رقیه علیزاده به همراه سه فرزند خود و اکرم نجاری، رباب عظیمی و فرهاد رضایی آزاد چند ساعت بعد دستگیری٬ یوسف هوشیار، شهباز ابراهیم زاده و محمد عباسپور نیز روز ۲۴ شهریور آزاد شدند.

هم اکنون حدود ۲۰ تن از فعالان مدنی٬ روزنامه نگاران٬ نویسندگان و دانشجویان آذربایجانی بدون محاکمه و بدون دسترسی به وکیل در بازداشت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی هستند. آسمک اسامی ۱۷ نفر را دقیق کرده است؛ سجاد رادمهر٬ آیدین خواجه ای٬ فراز ذهتاب٬ داریوش حاتمی٬ امیر مردانی٬ منصور امینیان٬ مقصود عهدی٬ مجید ماکویی زاد٬ علیرضا صرافی، حسن راشدی، اکبر آزاد، سعید محمدی، مهدی نعیمی اردبیلی، حسن رحیمی بیات، عباس نعیمی، حسین حیدری، و صیاد محمدیان.

با توجه به اینکه دست کم ۱۵ تن آنها از لحظه بازداشت تا کنون هیچ ملاقاتی با خانواده خود نداشته اند. امکان اعمال شکنجه های جسمی و روحی برای گرفتن اطلاعات از این زندانی ها بسیار زیاد است.

٢٦ شهریور بازداشت چهار روزنامهنگار آذری در ایران

گزارشگران بدون مرز

شبانگاه چهارشنبه ٢٠ شهریور ماه ماموران وزارت اطلاعات با حمله به منزل یکی از فعالان جامعه مدنی در تهران بیست نفر از فعالان مدنی و روزنامهنگاران آذربایجانی حاضر در مراسم افطار را دستگیر کردند.

علیرضا صرافی مدیر مسوول ماهنامه توقیف شده دیلماج، سعید محمدی سردبیر مجله ادبی یاشماق و حسن راشدی و اکبر آزاد همکاران مجلات یارپاق و وارلیق از جمله دستگیر شدگان هستند.

خانواده بازداشتشدگان هنوز از علت دستگیری و محل نگاهداری آنها بیخبرند. اما احتمال می دهند که در بند ٢٠٩ زندان اوین که تحت کنترل وزارت اطلاعات است زندانی شدهاند. روزنامهنگاران بازداشت شده بارها از سوی مقامات قضایی و امنیتی احضار و یا بازداشت شدهاند.

تئهراندا حبس ائدیلن آذربایجانلیلاردان بعضیسی آزادلیغا بوراخیلیب

پنجشنبه 29 شهريور ۱٣٨۷ - 19 سپتامبر ۲۰۰٨

آمئریکا سسی: بیر نئچه گون اؤنجه ایران پایتاختی تئهراندا آذربایجانلیلارین ایفطار قوناقلیغینا هوجوم زامانی حبس ائدیلن آذربایجانلی فعاللاردان بیر نئچهسینین آرتیق آزادلیغا بوراخیلدیغی بارهده خبرلر یاییلیب.

"آذربایجانلی سیاسی محبوسلارین مدافعه بیرلیگینین" یایدیغی معلوماتا گؤره، سئنتیابرین 10-دا ایفطار تدبیری زامانی توتولانلاردان 10 نفری آرتیق آزاد ائدیلیب. اونلارین هامیسینین ضامینه بوراخیلدیغی بیان ائدیلیر.

یئرلی منبعلره اساساً، هله ده آزربایجالی فعاللاردان 9 نفری تهلوکهسیزلیک اورگانلارینین نظارتیندهدیر. آذربایجانلی سیاسی محبوسلاری مدافعه بیرلیگینه ایستینادن، فعاللارین تئهران میللی تهلوکهسیزلیک باش ایدارهسینین "ائوین" حبسخاناسینداکی تجریدخاناسیندا ساخلاندیقلاری بیلدیریلیر.

همین منبعنین بیلدیردیگینه گؤره، رسمیلر تئهراندا حبس اولونانلاردان سیاسی مقصدله و یاخود هر هانسی اعتراض آکسیاسی تشکیل ائتمک مقصدی ایله توپلاشماقدا شوبههلنیر. "ائوین" حسبخاناسینداکی فعاللارین دیندیریلمهسی زامانی تئهران رئژیمینین بو مسئلهلرله باغلی ناراهاتلیقلارینین آیدین اولدوغو دئییلیر.

"آذر " Women صحیفهسی بو کیمی ادعالاری تصدیق ائتمکله یاناشی، سون حبسلرین آنا دیلی گونو ایله بیر-باشا باغلی اولدوغونو بیلدیریر. منبعنین وئردیگی معلوماتا گؤره، حبس اولونانلار آراسیندا " وارلیق" ژورنالینین بیر نئچه یازاری، ائلهجه ده، اؤتن ایل ایلک دفعه اولاراق تبریزده کئچیریلمیش آنا دیلی کونگرئسینین تشکیلاتچیسی علیرضا صرافینین اولماسی بونا ان باریز نومونهدیر.

"آذربایجان ایستراتئژی آراشدیرمالار مرکزی" ده، ایراندا مکتبلرین آچیلیش گونو عرفهسینده تهلوکهسیزلیک اورگانلارینین آذربایجانلی حرکاتچیلار و آیدینلارا قارشی کوتلوی حبسلرینی تئهران رئژیمینین مدنی طلبلرله باغلی نؤوبتی آکسیالارا مانع اولماق جهدی کیمی دیرلندیریر.

قارشیدان مهر آیینین بیری –21 سئنتیابر گلیر. هر ایل بو گون ایراندا یوز مینلرله مکتبلی یالنیز فارس دیلینده تحصیله ایجازه وئریلن مکتبلره گئدیر. آذربایجان فعاللاری بو گونو "آنا دیلی گونو" اعلان ائدهرک، سون بیر نئچه ایل آذربایجانین تبریز، اورمییه، اردبیل، زنجان کیمی شهرلرینده آذربایجان تورکجهسینده تحصیل حاقینین تامین ائدیلمهسی ایستیی ایله موختلیف تدبیرلر و اعتراض آکسیالاری کئچیریبلر.

بيانيه دانشجويان تورک دانشگاه تهران در خصوص دستگیریهای اخیر

در شامگاه چهارشنبه 20 شهريور نيروهاي امنيتي حاکميت به يک مراسم افطاري در تهران هجوم بردند که در پي آن حدود 20 نفر از فعالين فرهنگي آذربايجان در آن شرکت داشتند، گرچه وجود نگاه امنيتي به مسايل آذربايجان و خواستهاي قانوني و مدني آذربايجانيان براي ما خيلي پيشتر از اينها اثبات گرديده بود اما چيزي که ما را به تعجب واداشت هراس حاکميت از يک مراسم افطاري ساده بود که فعالين فرهنگي آذربايجان را در يک جا جمع نموده بود. به راستي امنيت اين کشور به قدري آسيب پذير است که شرکت روزنامه نگاران و فعالين فرهنگي آذربايجاني در يک افطاري آن را به خطر مي اندازد؟

اين دستگيرشدگان افرادي هستند که رفع ستمهاي اعمال شده بر زبان و فرهنگ و اقتصاد آذربايجان را از راههاي مدني پيگيري مي کردند و با فعاليتهاي فرهنگي ، ژورناليستي و دانشجويي خويش در پي شرايط بهتري براي فرهنگ و هويت ملت خويش بودند. ما دانشجويان تورک دانشگاه تهران ضمن محکوم نمودن اين قبيل اقدامات ، خواستار آزادي فوري تمامي زندانيان شرکت کننده در اين مراسم به ويژه هم دانشگاهي عزيزمان حسين حيدري مدير مسئول نشريه دانشجويي اولوس و دانشجوي کارشناسي ارشد توسعه و همچنين استاد زبان مادريمان مهدي نعيمي را که ترمهاي زيادي وظيفه آموزش زبان تورکي آذربايجاني به ما را بر عهده داشتند، مي باشيم.

بیانیه دانشجویان تورک دانشگاه علم و صنعت ایران در خصوص دستگیری فعالان فرهنگی آذربایجان

پنجشنبه ۲٨ شهريور ۱٣٨۷ - ۱٨ سپتامبر ۲۰۰٨

دستگیری فعالان فرهنگی آذربایجان در مراسم افطاری در شب چهارشنبه 20 شهریور توسط نیروهای امنیتی ایران که بدون حکم قضایی و بصورت غیر قانونی صورت گرفته بار دیگر نشان دهنده تفکر خصمانه دولت نسبت به فعالان فرهنگی آذربایجان بوده و موجب افزایش نارضایتی دانشجویان و مردم آذربایجان از حکومت مرکزی خواهد شد. نحوه دستگیری این افراد نشان دهنده افکار متحجرانه دولت در قبال فعالیتهای فرهنگی و نقض علنی حقوق بشر میباشد.

ما دانشجویان تورک دانشگاه علم و صنعت ایران بدینوسیله مراتب اعتراض خود را نسبت به دستگیری این افراد اعلام نموده و اعمال زور و فشار را در قبال فعالیتهای ژورنالیستی محکوم میکنیم و خواهان رفع تبعیض از زبان و فرهنگ آذربایجان و آزادی سریع تمامی بازداشت شدگان بویژه استاد زبان تورکی آذربایجانی آقای مهدی نعیمی میباشیم.

حقوق اقلیت های قومی به طور مداوم در ایران نقض می شود

نوزده تن از فعالان آذربایجانی در ایران دستگیر شدند و هنوز نه نفر از آنها بدون ارتباط و دسترسی به وکیل در بازداشت هستند.

۲۷ شهریور ۱۳۸۷ – کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران امروز اعلام کرد که نیروهای امنیتی 19 تن از فعالان سرشناس آذربایجانی را در شامگاه بیستم شهریور ماه در مراسم خصوصی افطار دستگیر کرده و آنها را به زندان اوین منتقل کردند. نه نفر از آنها همچنان بدون تفهیم اتهام در بازداشت بسر می برند.

کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت " ما این بازداشتهای خودسرانه را محکوم می کنیم و از مقامات ایران می خواهیم که این افراد را به خانواده هایشان باز گردانند. به رفتارهای ناشایسته با اقلیتهای آذربایجانی در ایران باید خاتمه داده شود."

به گزارش شاهدین عینی، حدود 10 تا 15 نفر از نیروهای امنیتی لباس شخصی وارد منزل صیاد محمدیان که میزبان بود، شده و میهمانان را بازداشت کردند. سه کودک و نوجوان نیز در میان دستگیر شدگان بودند که به همراه مادرشان رقیه علیزاده؛ همسر عباس لسانی فعال آذربایجانی زندانی تبعیدی در یزد، بازداشت و به اوین منتقل شدند.

در اوین بچه ها را از مادرشان جدا کردند و رقیه علیزاده تا ساعت 2 صبح روز بیست و یکم شهریورماه در حال پاسخ به سوالات بازجویان بود. سپس رقیه علیزاده به همراه سه فرزند خود و اکرم نجاری، رباب عظیمی و فرهاد رضایی آزاد شدند. در روز 24 شهریور نیز یوسف هوشیار، شهباز ابراهیم زاده و محمد عباسپور آزاد شدند. هنوز هیچ یک از دستگیرشدگان نمی دانند که به چه اتهامی بازداشت شده اند.

بیشتر بازداشت شدگان از نویسندگان، معلمان و روزنامه نگاران سرشناس هستند. ۹ نفراز آنها همچنان در زندانند: علیرضا صرافی، حسن راشدی، اکبر آزاد، سعید محمدی، مهدی نعیمی اردبیلی، حسن رحیمی بیات، عباس نعیمی، حسن حیدری، و صیاد محمدیان.

علیرضا صرافی؛ نویسنده و صاحب کتاب کثرت قومی و هویت ملی ایرانیان، صاحب امتیاز و مدیر مسئول ماهنامه دیلماج که تا تاریخ توقیف آن در مهرماه ۱۳۸۶ به دوزبان ترکی و فارسی منتشر می شد، از اعضای هئیت تحریریه مجله دوزبانه فارسی و ترکی وارلیق، مدرس فولکلور آذربایجان در دانشگاه های تهران، برگزار کننده سمینارهای زبان مادری در تبریز و از موسسین شورای ملی صلح است.

حسن راشدی و اکبر آزاد نیز از اعضای هئیت تحریریه وارلیق هستند. حسن راشدی معلم زبان و ادبیات ترکی، روزنامه نگارو همکار نشریات کشوری، صاحب سه کتاب در زمینه زبان ترکی و هویت ترکان است که به همراه اکبر آزاد کانون چیچکلر قورولوشو فعال در حوزه کودکان را تاسیس کرده است. اکبر آزاد نیز صاحب کتاب کودک به زبان ترکی و نویسنده مقالات متعدد در نشریات است.

سعید محمدی (موغانلی) نیز شاعر، نویسنده، روزنامه نگار و سردبیر مجله ادبی یاشماق است و قبلا نیز سردبیر نشریه پاریاق بود. مهدی نعمیمی اردبیلی نیز شاعر و معلم زبان ترکی در دانشگاههای تهران است. حسن رحیمی بیات نیز از فعالان حقوق بشر و عضو کمیته گزارشگران حقوق بشر است.

مقامات ایرانی همواره فعالان فرهنگی و اندیشمندان آذربایجانی را به اقدام علیه امنیت ملی متهم می کنند. کسانی که به مطالعه و ترویج فرهنگ آذربایجانی مشغول هستند بطور مرتب بازداشت و گاهی زندانی می شوند. به گفته آقای علیرضا جوانبخت؛ سخنگوی کمیته دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان (اسمک) در حال حاضر 10 نفر ازفعالان آذربایجانی با حکم، دوران حبس خود را می گذرانند و 10 دانشجوی آذربایجانی بدون حکم در زندان هستند.

کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران خواستار تحقیق و تفحص در باره بازداشت خودسرانه روز بیستم شهریور ماه و همچنین اظهار نظر در باره رعایت حقوق فرهنگی و زبانی مردم آذربایجان و همه اقلیت ها در ایران شد.

کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران می گوید: " در حالی که دولت ایران بعنوان عضو سازمان ملل متحد ملزم به حفاظت از حقوق همه شهروندان اقلیت برای آموزش و مطالعه به زبان مادری خود هستند، مقامات ایرانی مطالعه در باره زبان و فرهنگ آذربایجانی را قانون شکنی تلقی می کند."

بند ٢٠٩ زندان اوين چگونه جايى است؟

پنجشنبه ۲٨ شهريور ۱٣٨۷ - ۱٨ سپتامبر ۲۰۰٨

http://www.oyrenci.com/

آنها می خواهند قلم خود را داشته باشند، کمکشان کنید-

علیرضا جوانبخت قولونجو

(فعال حقوق بشر - سخنگوی آسمک)

نوک حمله نهادهای قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران سالها است که نویسندگان و شعرای آذربایجانی را نشانه رفته است. بحثِ سانسور و ممیزی کتاب نیست. با احضارهای وقت و بی وقت از طرف ستاد خبری وزارت اطلاعات٬ تفتیش خانه٬ دستگیری بدون ارائه حکم جلب٬ حبس دراز مدت در انفرادی بدون داشتن وکیل٬ بدون ملاقات با اعضای خانواده و شکنجه های جسمی و روحی قصد پشیمان کردنشان را دارند. و در این مورد آخری هم که به حریم خصوصی شان حمله کرده اند.

نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران شامگاه روز چهارشنبه ۲۰ شهریور با یورش ناگهانی به یک ضیافت افطار در خیابان نواب تهران بدون ارائه حکم جلب اقدام به دستگیری ۱۹ آذربایجانی کردند که پنج تن آنها از شعرا٬نویسندگان و روزنامه نگاران شناخته شده آذربایجان هستند؛ علیرضا صرافی٬ حسن راشدی٬ اکبر آزاد٬ سعید موغانلی (محمدی) و مهدی نعیمی اردبیلی هم اکنون در بند ۲۰ زندان اوین به سر می برند. یک هفته بعد از دستگیری هیچکدام از آنها هیچ تماسی ـ حتی تلفنی ـ با خانواده خود نداشته اند. روز یکشنبه ۲۵ شهریورماه به خانم وجیهه فکور، همسر علیرضا صرافی، در مراجعه به دادگاه انقلاب گفته شده که همسرش در سلول انفرادی در اوین به سر میبرد. متین راسخ، بازپرس دادگاه انقلاب، به وی گفته است که همسرش نمیتواند وکیل مدافع داشته باشد. همه آنها به جز علیرضا صرافی قبلا نیز در سلولهای انفرادی زندان اوین در بازداشت موقت به سر برده اند. اکبر آزاد در بازداشتگاههای تبریز و شهرستانهای اهر و تبریز هم نگهداری شده است.

علیرضا صرافی٬ حسن راشدی٬ اکبر آزاد و مهدی نعیمی اردبیلی به عنوان معلم زبان٬ فولکلور و تاریخ ادبیات تورکی آذربایجانی هم مشهور هستند. جوانترین عضو این گروه٬ شاعر و مدیرمسئول نشریه "ساو" مهدی نعیمی علاوه بر دانشگاههای شهر تهران که محل سکونت اوست٬ دعوت دانشجویان آذربایجانی چند دانشگاه دیگر از جمله دانشجویان آذربایجانی دانشگاه کردستان در سنندج را هم قبل کرده بود. خود من سال ۱۳۸۰ ٬هنگامی که در تهران سرباز بودم٬ استقبال بی نظیر دانشجویان آذربایجانی را از کلاسهای گرامر زبان تورکی حسن راشدی و کلاسهای فولکلور و ادبیات شفاهی آذربایجان را که علیرضا صرافی معلمش بود٬ در دانشگاه خواجه نصیر تهران دیده ام. این کلاسها توسط کانون دانشجویی فرهنگی - تحقیقاتی چاغری (چاغریکام) برگزار شده بود.

علیرضا صرافی٬ حسن راشدی ٬ اکبر آزاد از اعضای هیأت تحریریه مجله "وارلیق" هستند که از سالهای اول انتشار آن با این مجله همکاری کرده اند. مجله فرهنگی وارلیق تحت مدیریت و سردبیری پرفسور دکتر جواد هیئت از سال ۱۳۵۸ بطور منظم در تهران و به دو زبان تورکی و فارسی منتشر می گردد. این نشریه در تمام کشورهای تورک زبان شناخته می شود و نقشی اساسی در یکدست کردن نوشتار تورکی با الفبای عربی داشته است.

... و سعید موغانلی اخیرا در یک فستیوال اینترنتی شعر تورکی با نام "قیزیل آلما" مقام نخست را کسب کرده است. او از محبوبترین شاعران جوانان هویت طلب آذربایجانی است. فراز و نشیبهای موسیقی اشعارش (اصوات و مفاهیم) آئینه احساسات و هیجانهای جوان هویت طلب آذربایجانی است. جوانی که آهنگهای "احمد کایا" و "اوزان عاریف" را همزمان گوش میدهد٬ "آتیللا ایلحان" و "ناظم حکمت" را باهم می خواند؛ و چه تضاد شیرینی. موغانلی سر دبیر "یاشماق " است.

مجله ادبی یاشماق٬ ماهنامه توقیف شده "دیلماج"٬ نشریه "یارپاق"٬ مجله وارلیق٬ کتابهای "فرنگیز ایله قیرمیزی دون"٬ "دیلیمیزین ساده قرامئری"٬ "زبان ترکی و موقعیت گذشته و کنونی آن در ایران!"٬ ترکان و بررسی تاریخ، زبان و هویت آنها در ایران"٬ "کثرت قومی و هویت ملی ایرانیان" نمونه جرمهایی است که آنها مرتکب شده اند. ولی آیا آقای دادستان علاقه ای به خواندن مدارک جرمی را که محتویات آن زبان و فرهنگی است که کمر به نابودی آن بسته٬ خواهد داشت. مدرک جرم مهدی نعیمی هم آماده است؛ جزوه های درس گرامر تورکی آذربایجانی را که تهیه کرده است٬ شاگردانش نگهداشته اند. شاگردانی که سالهاست که هفت سالگی را پشت سر گذاشته اند ولی برای اولین بار نوشتن به زبان مادری را می آموزند. بعضی هایشان با همین جزوه ها فرزند هفت و هشت ساله شان را نیز آموزش می دهند.

اینها تنها قلمهای به زنجیر شده آذربایجان نیستند. حمید آرغیش (رستمی) بیش از چهار ماه است در زندان خوی اسیر است. نویسنده مجموعه داستانهای "قارلی ارک" و "و سنین حیکایه لریم ..." طبق حکمی که دادگاه انقلاب خوی صادر کرده٬ باید ۸ ماه دیگر از زندان آزاد شود. اما با این آزادی احتمالی هم اسارت او تمام نخواهد شد زیرا که دادگاه او را به دو سال تبعيد به بيجار و سه سال ممنوعيت نشر آثار نیز محکوم کرده است. " سه سال ممنوعيت نشر آثار " نشانگر این است که مجموعه داستانهای آرغیش هم مدارک جرم سنگینی بوده اند! او روز دوم اسفند ۱۳۸۵ ٬روز جهانی زبان مادری٬ به جرم اینکه قصد داشت در تظاهرات شرکت کند دستگیر شد (به علت تجمع پلیس در خیابانهای خوی و دستگیری دهها تن٬ در آن روز در شهر خوی تظاهراتی صورت نگرفت). حمید آرغیش قصد داشت در تظاهراتی شرکت کند و در آن تدریس به زبان آذربایجانی در مدارس را طلب کند. امیدوارم نویسندگانی که مخاطبانشان مشکل عدم تحصیل به زبان مادری را نداشته اند بتوانند امثال حمید آرغیش را درک کنند. آنها مجبورند به فکر مشکل زبانی مخاطبینشان هم باشند. مگر نه اینکه مخاطب نویسنده دوم هر اثری است؟!

روزنامه نگاران٬ نویسندگان و شاعران آزاده!

کمکشان کنید که قلم خود را باز پس گیرند. حمید آرغیش سالهاست که کتابی منتشر نکرده است. دیلماج ماههاست که منتشر نمی شود. اگر حسن راشدی بخواهد مطلب جدیدی در مورد زبان تورکی و یا بحران هویت جوانان آذربایجانی بنویسد٬ چگونه خواهد توانست؟ و اگر اکبر آزاد بخواهد قصه دیگری از کودکی خود و هر آذربایجانی دیگر را باز نویسی کند؟! وشاید مهدی نعیمی بخواهد با مثالهای قابل فهم تری از قانون هماهنگی اصوات زبان تورکی و تغییرات دیگر جزوات درسی اش را از نو بنویسد... همینطور سعید موغانلی؛ مخاطبانش منتظرند تا تصویری دیگر از کوچه های "دولان با دولان" تبریز بسازد ...

کتابهای و نشریاتشان را هو کم سانسور نمی کردند٬ ولی آنها با زجر قیچی شدن کلماتشان هم ساختند و به نوشتن ادامه دادند. آنها قلمی برای نوشتن می خواهند. کمکشان کنید.

شما که رنج درس خواندن به زبانی دیگر را هفت سال بعد از صحبت کردن به زبان مادریتان چشیده اید! شما باید بهتر درکشان کنید! و یا شمایی که این درد را نداشته اید! لااقل شیرینی خواندن و نوشتن به زبان مادری در سن هفت سالگی را که چشیده اید...!

آنها می خواهند قلم خود را داشته باشند٬ کمکشان کنید.

اطلاعات بیشتر:

http://www.asmek.org/2008/09/blog-post_14.htm l

http://www.savalansesi.com/2008/05/blog-post_16.html

http://www.adinebook.com/gp/product/9640649171/ref=sr_2_1000_1/118-9044052-9519313

http://www.adinebook.com/gp/product/9640649171/ref=sr_2_1000_1/514-1436833-1040192

http://www.adinebook.com/gp/product/9646741819/ref=sr_2_1000_4/514-1436833-1040192

http://www.adinebook.com/gp/product/9646741991/ref=sr_1_1000_1/514-1436833-1040192

http://www.adinebook.com/gp/product/9649075198/ref=sr_1_1000_3/514-1436833-1040192

http://www.varliq.com/fa/ana_sayfa.cgi

http://www.yashmaq.blogfa.com/