گزارش تکمیلی سایت اویرنجی از وضعیت حقوق بشر در آذربایجان در سال 1387

سال 1387 نیز همچون سالهای قبل برای فعالین حرکت ملی آذربایجان سالی پر تب و تاب به شمار می رود. این فعالین طی مدت 4 ماهه سپری شده (تا آخر تیرماه) از این سال تحت فشارهای شدید نیروهای امنیتی قرار گرفته و موارد متعدد نقض حقوق بشر طی این مدت انجام گرفته است. این نوشته گزارش مشروحی از موارد نقض حقوق بشر در آذربایجان می باشد که از آغاز سال 1387 صورت گرفته است.

در این سال بیش از 150 مورد بازداشت، نزدیک به 30 مورد احضار به دادگاه، 6 مورد اعتصاب غذا، 2 مورد قتل توسط نیروهای امنیتی، 88 مورد احضار به کمیته های انظباطی، 6 مورد محرومیت از تحصیل، 8 مورد ممنوعیت انتشار نشریه، 3 مورد لغو مجوز نهادهای مدنی و فرهنگی، 1 مورد هجوم به خوابگاه دانشجویی و 1 مورد اخراج از کار در آذربایجان رخ داده است.

سایت جنبش دانشجوئی آذربایجان اویرنجی (www.oyrenci.com) امید دارد با ارائه این گزارش توجه نهادهای حقوق بشر را نسبت به نقضهای متعدد حقوق بشر در آذربایجان جلب کند.

مشروح گزارش

بازداشت

1- چهار تن از فعالین حرکت ملی آذربایجان در اردبیل بنامهای رحیم گلابی٬ جعفر تقوی٬ جعفر موذن و توحید... که روز ۲۰ اسفند ۸۶ توسط نیروهای امنیتی دستگیر و به بازداشتگاه اطلاعات منتقل شده بودند در روز 5 فروردین ماه هر کدام به قید وثیقه ۱۰ میلیون تومانی آزاد شدند.

2- رحیم غلامی روزنامه نگار و فعال فرهنگی، حوالی ظهر پنجشنبه ۲۲ فروردين ، در منزل پدری خود توسط ماموران اداره اطلاعات اردبیل بدون ارائه حکم جلب دستگیر شده و اجازه برقراری هیچ گونه تماسی با وکیل و خانواده اش را نداشته است. نیروهای امنیتی هنگام بازداشت ضمن تفتیش خانه، کامپیوتر و دفترچه ی یادداشتهای شخصی وی را نیز با خود بردند.

وی روز چهارشنبه ۱۱ ارديبهشت ماه به قید وثیقه سنگین ۳۰۰ میلیون ریالی به طور موقت از زندان مرکزی اردبیل آزاد شد.

3- اردشیر کریمی خیاوی، قائم مقام انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد اردبیل و صاحب امتیاز و مدیر مسئول نشریه دانشجویی خزر، مهدی کیانی دبیر سابق انجمن شعر و ادب "بیلیم" دانشگاه پیام نور اردبیل و آیدین قره باغی سه دانشجوی دانشگاه آزاد اردبیل روز پنجشنبه ۲۲ فروردین توسط ماموران اداره اطلاعات اردبیل بدون ارائه حکم جلب دستگیر شدند. نیروهای امنیتی پس از تفتیش و بازرسی خانه، کتابها و کامپیوتر شخصی آنها را نیز با خود برده اند.

اردشیر کریمی خیاوی روز دهم اردیبهشت ماه ، پس از تحمل 20 روز حبس توام با شکنجه، به قید وثیقه 300 میلیون ریالی آزاد شد.

4- روز پنجشنبه ۲۲ فروردین ماه، ماموران اطلاعاتی و امنیتی اردبیل با حمله به منزل دو تن دیگر از فعالین هویت طلب اردبیلی اقدام به بازداشت آنها کرده است. بهروز علیزاده ۲۰ ساله و ودود سعادتی ۳۱ ساله فعالانی هستند که بدون ارائه حکم جلب دستگیر شده اند.

ایندو فعال سیاسی چهارشنبه ۱۱ ارديبهشت ماه به قید وثیقه های سنگین ۳۰۰ میلیون ریالی به طور موقت از زندان مرکزی اردبیل آزاد شدند.

5- خانم رقیه علیزاده همسر آقای عباس لسانی، زندانی سیاسی آذربایجانی ۱ بامداد شنبه ۲۴ فروردين ۱٣٨۷از طرف اداره اطلاعات شهرستان اردبیل بدون ارائه حکم جلب دستگیر شد. نیروهای امنیتی پس از تفتیش و بازرسی خانه، کتابها و کامپیوتر شخصی آنها را نیز با خود بردند.

روزهای قبل از آن نیز اداره اطلاعات اردبیل خانم لسانی را تهديد کرده بود که درمورد وضعيت همسرش در زندان نبايد با رسانه ها و فعالان حقوق بشر صحبت کند، در غير اين صورت وی نيز بازداشت خواهد شد.

وی پس از 12 ساعت بازجویی توسط نیروهای امنیتی آزاد شد.

6- عسگر اکبرزاده، فعال دانشجوئی آذربایجانی که از تاریخ ۴ اسفند ماه ۸۶ در زندان اردبیل به سر می برد٬ با اتمام دوره حبس خود چهارشنبه ۲۸ فروردین۱٣٨۶ از زندان آزاد شد.

اکبرزاده که دانشجوی رشته شیمی دانشگاه پیام نور اردبیل می باشد در طی دوران زندان خود تحت شرایط بدی بسر می برد. نیروهای امنیتی وی را روز ۲۳ اسفند از زندان اردبیل به یکی از بازداشتگاههای وزارت اطلاعات این شهر منتقل و تحت شکنجه های مختلف فیزیکی و روحی قرار داده بودند. او در این مدت 5 روز دست به اعتصاب غذا زد.

7- صبح روز دوشنبه ۹ ارديبهشت سه مامور امنیتی با مراجعه به محل کار امیر عباس بنائی کاظمی، از وی خواسته اند تا جهت ادای پاره ای توضیحات همراه آنان به اداره ی اطلاعات تبریز برود.

امیر عباس بنائی پس از انتقال به اداره اطلاعات به مدت 5 ساعت تحت بازجویی قرار گرفت.

8- روز 15 اردیبهشت حجت الاسلام عبدالعزيزعظيمی قديم، روحانی هویت طلب آذربايجانی، که در پی احضار به دادگاه ویژه روحانیت قم، در این مکان حضور یافته بود، بازداشت شد.

عظیمی قدیم که در سال ۱۳۸۴ توسط دادگاه ويژه روحانيت به اتهام «اهانت به حيثيت روحانيت» به ۱۰ سال محروميت از پوشيدن لباس روحانيت محکوم شده بود، پس از ابلاغ حکم قطعی در یک نوبت به لحاظ تخلف از حکم دادگاه و پوشیدن لباس روحانیت محاکمه و به تحمل نود و یک روز حبس محکوم میگردد. اما وی باز اين حکم را اجرا نکرد و با همان اتهام، بهمن ماه ۸۶ برای بار دوم از طرف دادگاه ویژه روحانیت قم به یک سال حبس تعزیری محکوم شد.

9- روز 17 اردیبهشت صمد مولاقلی و محمد یرهون به جرم پخش اعلامیه در شهر تبریز توسط نیروهای امنیتی دستگیر شده اند.

10- جمشید زارعی فعال مدنی تبریزی روز 21 اردیبهشت توسط نیروهای امنیتی تبریز بدون ارائه حکم جلب دستگیر شده است.

11- علی صدیقی، ۳۵ ساله و از فعالین هویت طلب آذربایجانی روز پنجشنبه ۲۶ اردیبهشت در تبریز بازداشت شده است. به دنبال بازداشت این فعال آذربایجانی، نیروهای امنیتی به منزل وی مراجعه کرده و پس از تفتیش خانه، کیس کامپیوتر و دفترچه ی یادداشتهای شخصی وی را با خود برده اند. وی پس از تحمل بیش از یکماه بازداشت موقت 27 خرداد ماه به قید وثیقه ۲۰ میلیون تومانی از زندان تبریز آزاد شد. بنابر اظهار نزدیکان وی، صدیقی تقریبا تمام مدت حبس را در بازداشتگاه وزارت اطلاعات تحت فشارهای جسمی و روحی قرار داشته است و در این مدت اجازه تماس با وکیل و خانواده به او داده نشده است. آقای علی صدیقی، فارغ التحصیل رشته ریاضی از دانشگاه تبریز می باشد.

12- آقایان حجت عراقی، سلمان عراقی، سالار عراقی، اکبر عبدالهی و پیام علمقلیلو طی روزهای ۲۶ و ۲۷ اردیبهشت توسط نیروهای امنیتی خوي بازداشت شدند. این 5 نفر پس از چند روز به قید وثیقه های 25 میلیون تومانی آزاد شدند.

13- با فرا رسیدن دومین سالگرد قیام مردم آذربایجان حدود 50 نفر از فعالین سیاسی در شهر میاندوآب(قوشاچای) به طور جداگانه به اداره اطلاعات این شهر احضار گشته اند. بر اساس اظهارات این افراد ماموران اطلاعات از آنها خواسته اند که از حضور در مراسم تظاهرات دومین سالگرد قیام اول خرداد خودداری نمایند. بهبود قلی زاده، جلال کودریلو، داریوش عندلیبیان و علی سلطانی از جمله احضار شدگان بوده اند که از امضای تعهد نامه مبنی بر عدم شرکت در مراسمات مربوط به سالگرد اول خرداد امتناع نموده اند. همچنین شاهين حسنی، شاهرخ فرامرزي، عين اله آهنگري، مصطفي دولتخواه، امير آقازاده، مرتضي لك، بهكام محمدي، ولي الله ظهرابي نیز در همین ایام از جانب ماموران اداره اطلاعات قوشاچای تحت فشار قرار گرفته اند.

14- حسین میرزاخانی هویت طلب آذربایجانی ساکن شهرتبریز روز خرداد در منطقه بازار تبریز توسط ماموران وزارت اطلاعات تبریز بازداشت شد. بنابر گفته های خانواده این فعال تبریزی٬ وی در طول مدت بازداشت در بازداشتگاه اداره اطلاعات تبریز٬ به شدت شکنجه می شد.

حسین میرزاخانی هویت طلب آذربایجانی روز یکشنبه ۱۹ خرداد ماه به قید وثیقه به طور موقت از زندان مرکزی تبریز آزاد شد.

15- حسن اسدی از فعالین حرکت ملی آذربایجان در تبریز چند روز قبل از سالروز اعتراضات خرداد ۸۵ بازداشت شد. طی روزهای قبل از آن مراجعه نیروهای امنيتی برای دستگيری حسن اسدی در نتيجه عدم حضور وی در منزل بي نتيجه مانده بود. مقامات امنيتی همچنین خانواده و همسر این فعال سیاسی را تهديد کرده بودند که در صورت پيگيری وضعيت او و رسانه ای شدن موضوع، با آنان برخورد خواهد شد.

16- وحید هاشم پور دانش آموز پیش دانشگاهی و سعید هاشم پور دانشجوی کاردانی برق دو برادر هویت طلب روز سی ام اردیبهشت با یورش نیروهای امنیتی به منزل واقع در محله اسماعیل بقال تبریز دستگیر شده بودند. این دو برادر هویت طلب روز 6 خرداد از زندان مرکزی تبریز به قید وثیقه آزاد شدند.

17- مهندس محمد رضا مختاري فعال فرهنگي و حقوق بشر شهرستان میانه صبح روز چهارشنبه اول خرداد توسط نيروهاي امنيتي به اداره اطلاعات اين شهر احظار و بعد از نزديك به 6 ساعت بازجويي آزاد شده است. مهندس مختاري فارغ التحصيل مهندسي كشاورزي از دانشگاه تبريز مي باشد.

18- بر طبق گزارشات نهادهای حقوق بشر، انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان (آداپ) و سایتهای اینترنتی www.savalansesi.com و www.oyrenci.com در ایام دومین سالگرد قیام ملت آذربایجان ده ها فعال سیاسی و فرهنگی آذربایجانی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده اند که اسامی آنها به شرح زیر است.

تبریز

محمد فرهادی، کریم محمد زاده، حسین میرزاخانی، فیروز عباسقلیزاده، رضا عباسقلیزاده، صمد محمد جعفری، علی خاکپور، یاسر حیدرنژاد، حجت تاری وردیان، حجت مختارزاده، ابراهیم ( از روستای دیل بیلمز)، علی صدیقی، جمشید زارعی، محمد یرهون، احد رضوی، حمید رضائی، اکبر حسین زاده، حسن اسدی، ایرج حسنی، اکبر حسین زاده، محمد راهنما، احد رضایی، ولی عبداله پور، مهدی دهقان، مرسل بخشی، حجت سیفی نژاد، اصغر نعیمی، عبدالعجب تاروردیان، حجت ولی پور، نادر محمدپور، کمال اشرف فرشی، حسن حسین زاده، رحمان قاسمی، اسماعیل فتحی، امیر محمد بنائی، حسن طوری، فرشید مصطفائی، وحید رضایی، حسن بعثت پور، عزیز لیمانی، محمد رحمانی، ابراهیم طلوعی، صمد قروتنی، کریم محمدزاده، فیروز عباس قلیزاده، رضا عباس قلیزاده، وحید هاشم پور، سعید هاشم پور، ماشااله رزمی، رامین رزمی، فرهاد محسنی، علی تدیون قراملکی، عزیز ایمانی

سراب: مهدی نجاری

ارومیه:خدایار تیموری، ائلیاز یئکانی

خوی:حجت عراقی، سلمان عراقی، سالار عراقی، اکبر عبدالهی، پیام علمقلی لو

اهر: سخاوت عزتی

19- روز 11 خرداد نیروهای امنیتی شهرستان اهر، استاد سخاوت عزتی نویسنده و شاعر اهری را دستگیر کرده و با تفتیش منزل ایشان کامپیوتر و چندین جلد از کتاب های ایشان را مصادره کرده اند. سخاوت عزتی بعد از یک روز بازداشت و باز جویی آزاد شد.

20- روز 18 خرداد ماه نیروهای انتظامی، رحیم و عسگر فتحی پور برادران شهید حسین فتحی پور را در پمب بنزین شهرستان نقده با ضرب و شتم گارد ویژه بازداشت کردند. ایندو برادر روز 19 خرداد به جرم شرکت در گروهکهای ضد انقلاب پان تورکیست دادگاهی شده و به قید ضمانت آزاد شدند.

21- عسگر اکبرزاده از فعالین هویت طلب دانشجویی اردبیل روز دوشنبه ۲۰ خرداد ۸۷ ساعت ۵ بعد از ظهر، در منزل پدری خود توسط ماموران اداره اطلاعات اردبیل بدون ارائه حکم جلب دستگیر شد. نیروهای امنیتی هنگام بازداشت ضمن تفتیش خانه، کتابها و دفترچه ی یادداشتهای شخصی وی را نیز با خود بردند. سازمان عفو بین الملل اعلام کرد که وی به اتهام « تبلیغ علیه نظام» دستگیر شده است. به گفته خانواده این فعال دانشجویی وی در طول مدت بازداشت در بازداشتگاه اداره اطلاعات اردبیل٬ بشدت شکنجه شده است.

وی روز 18 تیرماه به قید وثیقه 30 میلیون تومانی از زندان آزاد شد. به گفته خانواده وی اکبرزاده تقریبا تمام مدت حبس را در بازداشتگاه وزارت اطلاعات تحت فشارهای جسمی و روحی قرار داشته و در این مدت اجازه تماس با وکیل و خانواده به او داده نشده است.

22- حسین حسینی دبیر سابق انجمن اسلامی آموزشکده رازی شهر اردبیل عصر روز شنبه اول تیر ماه در شهر نقده (سولدوز) دستگیر شد. وی عصر روز شنبه در محوطه نمایشگاه معرفی صنایع دستی و فرهنگ استانها، به حکم قاضی دادگاه انقلاب اردبیل و توسط ماموران اداره اطلاعات نیروی انتظامی شهر نقده دستگیر و روانه بازداشتگاه شد. حسینی که به تازگی در رشته معماری فارغ التحصیل شده است روز 18 تیر ماه با قرار وثیقه 10 میلیون تومانی از زندان آزاد شد.

23- علی اصغر طاهری صفی آباد از فعالین و نویسندگان ترک خراسان در روز 12 تیر ماه به علت نوشتن مقالات به زبان تورکی و تلاش برای احقاق حقوق ترکهای ایران توسط نیروهای امنیتی دستگیر شده است. وی هم اکنون در زندان اوین به سر می برد.

24- غلام نجفی از فعالین هویت طلب آذربایجانی مقارن ظهر روز شنبه 15 تیرماه در محل کار خود واقع در بازار تبریز دستگیر و به محل نامعلومی انتقال یافته است. به هنگام دستگیری مغازه وی مورد تفتیش و بازرسی قرار گرفته است و چند جلد از نشریات دانشجویی به عنوان مدرک جرم ضبط گردیده است. این در حالی است که نشریات دانشجویی مجوزدار بوده و اکثر آنها در کتاب فروشیها و دکه های مطبوعاتی تبریز، تهران و سایر شهرهای آذربایجان بصورت علنی بفروش می رسد.

بنا به اخبار واصله عصر همان روز محل سکونت وی توسط مأموران امنیتی مورد بازرسی و تفتیش قرار گرفته است.

25- بنا به گزارشات سایت www.savalansesi.com حمید والایی فعال سابق دانشجویی آذربایجان، روز سه شنبه ۲۵ تیر ۸۷ که در پی احضار به ستاد خبری اداره اطلاعات تبریز، در این مکان حضور یافته بود، بازداشت شده است. یکی از نزدیکان این فعال مدنی با اعلام خبر بازداشت وی گفته است که اطلاع بیشتری در مورد سرنوشت او ندارد.

والایی، ۲۷ ساله، فارغ التحصیل رشته حقوق و عضو «مجمع دانشگاهیان آذربایجانی» می باشد، که مقالات متعددی در نشریات دانشجویی آذربایجانی و همچنین ماهنامه توقیف شده دیلماج به رشته تحریر در آورده است.

26- سجاد رادمهر، آیدین خواجه ای و فراز زهتابی سه دانشجوی دانشگاه تبریز همراه با مهندس داریوش حاتمی روز 27 تیر ماه توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی انتقال داده شدند.

به گزارش نهادهای حقوق بشر بعد از جلسه دفاعیه پایان نامه کارشناسی ارشد سجاد رادمهر که بعد از ۶ ماه به تعویق انداختن توسط نیروهای امنیتی برگزار شده بود، مهندس داریوش حاتمی (افسر وظیفه ارتش در تبریز)، مهندس سجاد رادمهر، فراز زهتاب و آیدین خواجه ای بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند. ماموران امنیتی پس از بازداشت این دانشجویان، با مراجعه به منازل آنها، به جستجو و تفتیش در وسایل آنها پرداخته اند.

یک روز بعد نیز شاهرخ حاتمی، برادر داریوش حاتمی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.

احضار به دادگاه

27- روز 19 فروردین حسین یوسفی و غفور حبیب پور دو دانشجوی رشته حقوق دانشگاه آزاد تبریز با رای شعبه دو دادگاه انقلاب این شهر به شش ماه حبس محکوم شدند. اتهام این دو دانشجو در دادگاهی که به ریاست قاضی حملر برگزار شد، اقدام علیه امنیت ملی اعلام شده است.

28- شعبه ۹ دادگاه اجرای احکام تبریز، عباس لسانی، فعال مدنی و زندانی سیاسی آذربایجانی را به پرداخت جزای نقدی محکوم کرد. قاضی پرونده پس از رسيدگی به اين پرونده، عباس لسانی را با استناد به محتويات پرونده و دفاعيات وکيل مدافع وی به ۵۰,۰۰۰ تومان جزای نقدی محکوم کرد. اتهامات لسانی در اين پرونده «اخلال در امنیت عمومی»، عنوان شده است. موضوع اين پرونده مربوط به حضور وی بر مزار باقرخان در تاریخ ۱۴ مرداد ماه سال ۱۳۸۴ در تبریز بود.

این هویت طلب آذربایجانی که به اتهام تبليغ عليه نظام در حال گذراندن دوره دوازده ماهه زندان خود در زندان اهر واقع در 112 کيلومتري زادگاه خود ( اردبيل) بود، از تاریخ ۱۶ اسفند ۸۶ بطور غیر قانونی به زندان مرکزي يزد در فاصله 2000 کيلومتري اردبیل شهر محل سکونت وی منتقل شده است.

29- وحيد بهادری فعال ۲۳ ساله حرکت ملی اذربايجان و ساکن اورميه که در تاريخ ۲۰ اسفند سال ۸۶ توسط نيروهای امنیتی اروميه دستگير شده بود، روز شنبه ۲۴ فروردين سال ۸۷، در جلسه محاکمه ای که در شعبه يک دادگاه انقلاب اورمیه، بدون حضور وکيل مدافع و به رياست قاضی درويشی برگزار شد، به اتهام اقدام عليه امنيت ملی و تبليغ عليه نظام جمهوری اسلامی به هفت ماه حبس تعزيری محکوم شد.

30- حمید آرغیش (رستمی) شاعر٬ نویسنده و روزنامه نگار آذربایجانی اواخر اردیبهشت ماه جهت گذراندن دوران محکومیت خود، به زندان خوی فرستاده شده است. این نویسنده هویت طلب آذربایجانی سال گذشته توسط شعبه یک دادگاه انقلاب اسلامی شهرستان خوی به يك سال حبس تعزيری، دو سال تبعيد به بيجار و سه سال ممنوعيت نشر آثار محكوم شده بود.

او در پی بازداشتهای گسترده ۲ اسفند ۱۳۸۵(۲۱ فوریه ۲۰۰۶)٬ روز جهانی زبان مادری٬ در شهرهای آذربایجان توسط مأمورین اطلاعات خوی بازداشت شده بود. به دنبال بازداشت وی منزل و محل كار این نویسنده آذربایجانی توسط نيروهای امنيتی مورد بازرسي قرار گرفته٬ كامپيوتر، كتاب های شخصی و دست نوشته های وی توقيف گرديده بود.

31- در ایام خرداد ماه دادگاه انقلاب شهرستان ماکو اکبر لکستانی منتخب اول شورای اسلامی شهر شوط و رئیس این شورا در دور اول را به سه سال حبس تعزیری محکوم کرد.

در پرونده وی اتهاماتی چون توهین به رهبری و فعالیت تبلیغی علیه نظام درج شده است.

32- شعبه 10دادگاه تجدید نظر استان آذربایجان غربی حکم حبس یک ساله اکبر پاشایی دانشجوی هویت طلب دانشگاه اورمیه را که به مدت سه سال تعلیق شده بود، قطعی کرد.

دادگاه این فعال دانشجویی ۲۵ مرداد ۱۳۸۶ برگزار شد. در این دادگاه از او در مورد همکاری با نشریه"اویانیش"، تبلیغ و فراخوانی مردم جهت تظاهرات خرداد ٨۵ از طریق ارسال اس.ام.اس و قرائت بیانیه در تحصن خردادماه ۱۳۸۵ دانشجویان دانشگاه اورمیه بر علیه روزنامه ایران٬ سؤال شد.

33- دادگاه صمد قربانی سپهر ۲۸ ساله و از فعالان حرکت ملی آذربایجان در شهر بهار استان همدان به تاریخ ۲۵ فروردین ۸۷ در شعبه ۳۱ دادگاه انقلاب شهر ری برگزار شده و قاضی پرونده با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی، عضویت و تبلیغ گروه های پان ترکیستی و شرکت در مراسم غیر قانونی بزرگداشت ستارخان وی را به یک سال حبس تعزیری محکوم کرده که با توجه به نداشتن هیچ گونه سو سابقه کیفری حکم صادره به ۵ سال حبس تعلیقی تبدیل گردیده است.

گفتنی است آقای صمد قربانی در پی شرکت در مراسم بزرگداشت ستارخان در تاریخ ۲۴ آبان ۱۳۸۶ از سوی نیروهای اطلاعاتی دستگیر شده و بعد از تحمل 26 روز حبس در بازداشتگاه موقت زندان اوین با قرار وثیقه ۳۰ میلیون تومانی آزاد گردیده بود. او بعد از آزادی اعلام داشته بود که ماموران اطلاعاتی با اعمال شکنجه های چند روزه وی را تحت فشارهای روحی و جسمی قرار داده بودند.

34- جلسه دادگاه عبدالله جوان، ایلقار مرندلی، محمد نصرتی، سید قاسم سیدین زاده، لیلا حیدری، بهروز صفری، جلیل غنی لو، صالح کامرانی و دکتر حیدری روز سه شنبه هفدهم اردیبهشت به ریاست قاضی صلواتی و با وکالت آقایان دکتر نعمت احمدی، دکتر محمد علی دادخواه، محمدی و عباس جمالی در شعبه 15 دادگاه انقلاب تهران و به صورت غیر علنی برگزار گردید. جلسه رسیدگی به اتهامات سعید و علیرضا متین پور هم روز بیست دوم اردیبهشت ماه برگزار شد. یازپرسی پرونده این فعالین را بازپرس امنیتی دادستان کل کشور موسوی و معاونش حسن حداد بر عهده داشته اند.

چند روز پس از برگزاری جلسه دادگاه، صلواتی قاضی این شعبه، سعید متین پور، روزنامه نگار و فعال حقوق بشر، را به اتهام ارتباط با بیگانگان به 7 سال و به اتهام تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی به یکسال و مجموعا به 8 سال حبس تعزیری محکوم کرد.

بر اساس حکم صادره، صالح کامرانی فعال حقوق بشر و وکیل مدافع زندانیان سیاسی آذربایجان نیز به اتهام تبلیغ علیه نظام به یکسال حبس تعزیری محکوم شده است.

دادگاه، دو استاد دانشگاه و فعال سیاسی آذربایجان، عبدالله عباسی جوان و دکتر محمد علي حیدری و همچنین جلیل غنی لو، علیرضا متین پور ، یعقوب سالکی نیا، میر قاسم سیدین زاده، بهروز صفری و لیلا حیدری از فعالین سیاسی و فرهنگی را به اتهام تبلیغ علیه نظام به یکسال حبس محکوم کرد که این حکم به مدت 5 سال به حالت تعلیق خواهد بود.

به گزارش نهادهای حقوق بشر، این فعالین سیاسی و مدنی آذربایجان ماهها در بازداشت نیروهای امنیتی بوده اند و طی این مدت تحت شدیدترین شکنجه ها قرار داشته اند.

35- محمدرضا عوض پور دانش آموز 16 ساله تبریزی به اتهام توهین به رهبری به 6 ماه حبس محکوم گردید.

بنا به گزارش سایت www.oyrenci.com قاضی نیاکار رئیس شعبه 118 دادگاه جزائی تبریز روز 25 خرداد ماه طی حکمی محمدرضا عوض پور فعال دانش آموز 16 ساله آذربایجانی را به اتهام «توهین به مقام معظم رهبری» و با استناد به ماده 514 قانون مجازات اسلامی به شش ماه حبس محکوم نمود.

لازم به ذکر است با احتساب احکام قبلی در مجموع محمدرضا عوض پور به 15 ماه حبس محکوم گردیده است.

36- روز 29 خرداد ماه رضا داغستانی روزنامه نگار و مدیر مسئول نشریه دانشجویی چنلی بئل و عضو کانون نشریات دانشجویی که ۲ اسفند 1386 همزمان با روز جهانی زبان مادری در اورمیه بازداشت شده و بعد از تحمل ۲۷ روز حبس در سلول انفرادی یک روز مانده به عید نوروز با قرار وثیقه سنگین ۴۰ میلیون تومانی از بازداشت گاه آزاد شده بود، از سوي دادگاه انقلاب اورميه به اتهام ارتباط با گروه هاي پان ترك و تجزيه طلب و اقدام عليه امنيت ملي به هشت ماه حبس تعزيري محكوم گشت كه به دليل عدم داشتن سابقه كيفري اين حكم به مدت سه سال تعليق گشت.

37- ابراهیم جعفرزاده فعال حرکت ملی اذربایجان 29 خرداد حوالی ساعت 5 بعد از ظهر دستگیر و برای گذراندن دوران محکومیتش روانه زندان شد.

وی که در اعتراضات روز جهانی زبان مادری در خوی بازداشت و بعد از یک ماه با وثیقه آزاد شده بود از طرف دادگاه انقلاب خوی به احکام زیر محکوم گردید.

یک سال حبس تعزیری

دو سال تبعید به برازجان

سه سال محرومیت ازفعالیت اجتماعی و سیاسی قانونی

محرومیت از نمایندگی مجلس و نمایندگی شورا به مدت یک دوره

38- بنا به گزارشات نهادهای حقوق بشر عارف اولوفی ۲۶ ساله و از فعالین هویت طلب آذربایجانی در شهر ارومیه عصر روز دوشنبه ۱۰ تیرماه جهت گذراندان دوران محکومیت خود دستگیر و به زندان این شهر منتقل شد.

الوفی دانشجوی معماری دانشگاه دولتی نخجوان می باشد که در طی اعتراضات روز جهانی زبان مادری (۲ اسفند ۱۳۸۵) در ارومیه بازداشت و با قرار وثیقه آزاد شده بود. او سال گذشته در دادگاه انقلاب ارومیه به اتهام "اقدام علیه امنیت ملی" محاکمه و به ۶ ماه حبس محکوم شده بود، که در دادگاه تجدیدنظر محکومیت وی به ۴ ماه حبس تعزیری تقلیل یافت.

39- روز 19 تیرماه شهناز غلامی از فعالان جنبش زنان و جنبش هویت خواهی در آذربایجان طی ابلاغیه ای به شعبه اول دادگاه انقلاب تبریز احضار شد. اتهام وی در برگه احضاریه «تبلیغ علیه نظام» عنوان شده است. طبق این ابلاغیه شهناز غلامی باید 8:30 صبح روز چهارشنه مورخه 13/06/1387 در دادگاه حاضر شود. وکالت وی را دکتر محمد علی دادخواه عضو و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر بر عهده خواهد داشت. گفته می شود که احضار نامبرده با تلاش وی برای پوشش خبری قتل های مشکوک سه تن از فعالین هویت طلب ترک در تبریز در ارتباط است.

40- بنا به گزارش 23 تیرماه سایت حقوق بشری www.savalansesi.com دو تن از فعالان مدنی و هویت طلب آذربایجانی اهل ماکو به زندان محکوم شدند. بر اساس همین گزارش شعبه اول دادگاه انقلاب خوی، علی حسین نژاد اصل، را به اتهام «فعالیت های تبلیغی بر علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»٬ به استناد ماده ۵۰۰ قانون مجازات اسلامی به یک سال حبس تعزیری محکوم کرده است. لازم بذکر است نیروهای امنیتی هنگام بازداشت وی پس از تفتیش مغازه ،کیس کامپیوتر، سی دی ها و کتابهای او را نیز مصادره کرده بودند.

همچنین محمد نصیری، اهل ماکو دیگر فعال هویت طلب آذربایجانی می باشد که از طرف دادگاه انقلاب به شش ماه حبس تعزیری محکوم شده است.

41- علی عباسی، از فعالین سیاسی آذربایجانی اواخر تیرماه جهت گذراندان دوران محکومیت پنج ساله خویش دستگیر و به زندان این شهر منتقل شده است.

علی عباسی که هم اکنون در بند ۷ زندان مرکزی اردبیل بسر می برد، ۱۵ بهمن ۸۶ در شعبه اول دادگاه انقلاب اردبیل با اتهاماتی مانند "جاسوسی" و "اقدام علیه امنیت ملی" به رياست قاضی حسن زاده محاکمه و به ۱۱ سال زندان محکوم شده بود که در دادگاه تجدیدنظر محکومیت وی به ۵ سال حبس تعزیری تقلیل یافت.

به گفته برادر نامبرده او روز ۲۲ مهر ماه ۸۶ بازداشت و مدت ۳۸ روز را بدون تماس با وکیل و خانواده در اداره اطلاعات اردبیل تحت شدید ترین شکنجه ها قرار داشته است، بطوریکه ماموران اطلاعاتی با اعمال شکنجه های چند روزه او را تحت فشارهای روحی و جسمی قرار داده و اقدام به گرفتن اعترافات دروغ کرده بودند.

اعتصاب غذا

42- عباس لسانی، فعال مدنی و زندانی سیاسی آذربایجانی، که در پی تبعید غیر قانونی اش از زندان اهر به زندان یزد دست به اعتصاب غذا زده بود پس ازدریافت صدها نامه از طرف فعالان حرکت ملی آذربایجان و درخواست از او برای شکستن اعتصاب غذا، در تاریخ 4 فروردین بعد از تحمل ۱۵ روز گرسنگی به اعتصاب غذای خود پایان داد.

43- در تاریخ 31 فروردین چهار تن از فعالین هویت طلب آذربایجانی بنامهای ودود سعادتی، بهروز علیزاده، اردشیر کریمی و رحیم غلامی در اعتراض به فشارها دست به اعتصاب غذا زدند. حال عمومی این افراد در طی دوران بازداشت و خصوصا زمان اعتصاب غذا از طرف نهادهای حقوق بشر نامساعد گزارش شد.

44- فریدون مهدی پور فعال سیاسی اهل اورمیه که از روز یکشنبه ۲۱ بهمن ماه ۱۳۸۶ در زندان اورمیه به سر می برد٬ از اول خرداد شروع به اعتصاب غذا کرد. نهادهای حقوق بشر دلیل اعتصاب غذای این فعال هویت طلب آذربایجانی را اعتراض به وضعیت زندانیان سیاسی زندان اورمیه و همچنین عدم موافقت با درخواست آزادی مشروط وی گزارش کردند.

قتل توسط نیروهای امنیتی

45- بر طبق گزارش سایت اینترنتی www.oyrenci.com فرهاد محسنی، ۲۵ ساله و از فعالین هویت طلب تبریزی، که در جریان اعتراضات ۱خرداد امسال توسط نیروهای وزارت اطلاعات در پارک ائل گؤلو(شاه گؤلو) تبریز بازداشت و در مکان نامعلومی نگهداری می شد، توسط نیروهای امنیتی به قتل رسیده است.

طبق گزارش نهادهای حقوق بشر وی روز 1 خرداد در جریان سالگرد اعتراضات مردمی خرداد ماه تحت تعقیب نیروهای امنیتی قرار گرفته و روز 2 خرداد در پارک ائل گولو تبریز دستگیر شده است. محسنی در طی دوران بازداشت تحت شدیدترین شکنجه ها قرار گرفته بود که نهایتا منجر به مرگ وی شد. جسد وی روز 22 خرداد به خانواده اش تحویل داده شده و اجازه کالبد شکافی به آنها داده نشده است. به گفته اعضای خانواده محسنی احتمالا مرگ او به خاطر شوک الکتریکی بوده است. به گزارش سایت www.savalansesi.com نیروهای امنیتی سعی داشته اند در مراسم ترحیم محدودیتهایی ایجاد کنند. مقامات امنيتی همچنين این خانواده را برای ندادن مصاحبه با رسانه های خارجی تحت فشار قرار داده اند. لازم به ذکر است فرهاد محسنی در قیام سراسری ضد تبعیض نژادی-زبانی آذربایجان در روز اول خرداد 1385 نیز مورد اصابت گلوله از ناحیه آرنج شده و بمدت 4 ماه در زندان تبریز تحت شکنجه قرار داشته است.

46- براساس گزارش سایت www.oyrenci.com فعال سی ساله تبریزی بنام افشین عرفان خسروشاهی روز اول تیرماه ساعت 22 در دفتر کار خویش واقع در چهارراه آبرسان تبریز به قتل رسیده است.

گفته می شود افشین عرفان خسروشاهی بعد از شکنجه فراوان توسط طناب به دار آویخته شده است. ظاهرا وی قبلا چندین بار به اتهام فعالیت های هویت طلبانه توسط نیروهای اداره اطلاعات تبریز تهدید شده بود.

احضار به کمیته های انضباطی

47- بنا به گزارش سایت www.oyrenci.com سجاد رادمهر دانشجوی کارشناسی ارشد رشته ی مکانیک دانشگاه تبریز که به دستور حراست دانشگاه از برگزاری جلسه ی دفاع از پایان نامه اش منع گردیده بود و به خاطر اعتصاب غذا و اعتراض به این عمل غیر قانونی حراست دانشگاه تبریز در 12 خرداد ماه به کمیته ی انضباطی فراخوانده شده بود به یک ترم منع موقت از تحصیل بدون احتساب سنوات محکوم شده است.

در حکم مهندس رادمهر که 19 خرداد صادر گشته است اتهام ایشان اخلال در نظم دانشگاه ذکر شده است. همچنین بنا به گزارش همین سایت اینترنتی آیدین خواجه ای دانشجوی رشته حقوق این دانشگاه روز 21 خرداد به علت همراهی سجاد رادمهر به توبیخ کتبی درج در پرونده محکوم شد.

48- روز 1 تیرماه 31 دانشجوی دانشگاه ارومیه به علت آنچه که شادی پس از پیروزی تیم ملی ترکیه نامیده شده است به کمیته انضباطی احضار شدند. طبق گزارش سایت www.oyrenci.com 3 روز بعد یعنی روز 4 تیر 18 دانشجوی دیگر این دانشگاه نیز به همین دلیل به کمیته انضباطی احضار شدند.

49- در پي اعتراضات دانشجويان دانشگاه تبريز نسبت به مسائل دانشجويان ستاره دار و اقدامات غير قانوني حراست و همچنین درگيريهاي پراكنده بين دانشجويان پس از مسابقه فوتبال تركيه- آلمان، 37 تن از دانشجويان این دانشگاه در روز 16 تیر ماه به كميته انضباطي دانشگاه احضار شده اند.

مسئولین این دانشگاه نادر مهد قره باغ فعال دانشجويي ترك كه پيش از اين نیز در جريان اولین سالگرد قیام مردم آذربایجان در خرداد ماه 86 در تبريز بازداشت شده بود را به يك ترم محروميت از تحصيل محکوم کرد. كميته انظباطي در مورد 36 تن ديگر احكام محروميت از خوابگاه وتوبيخ كتبي با درج در پرونده صادر نمود.

محرومیت از تحصیل

50- با اعلام نتایج کنکور سراسری کارشناسی ارشد، کارنامه 5 تن از فعالین جنبش دانشجویی آذربایجان از طرف سازمان سنجش صادر نشد. امین امامی دانشجوی رشته ی مهندسی ساخت تولید ورودی 81، صمد پاشایی دانشجوی رشته ی کشاورزی ورودی 82، ناهید بابازاده دانشجوی رشته ی علوم تربیتی ورودی 82، ، نادر مهد قره باغ دانشجوی رشته ی مهندسی برق ورودی 82 دانشجویان دانشگاه تبریز و قادر کیانی دانشجوی رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران از جمله دانشجویانی هستند که توسط مسئولین گزینشی وزارت علوم و سازمان سنجش از دریافت کارنامه اولیه آزمون کارشاسی ارشد خود محروم شده اند. مسئولین گزینشی وزارت علوم دلیل عدم ارائه کارنامه ی اولیه آزمون کارشناسی این دانشجویان را عدم احراز صلاحیت های عمومی آنان عنوان نموده اند. همچنین مسئولین دانشگاه تبریز از برگزاری جلسه دفاع از پایان نامه سجاد رادمهر، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی مکانیک که قرار بود اواخر اسفند ماه 86 برگزار گردد، ممانعت بعمل آورده اند.

51- در تاریخ 26 فروردین، دانش آموز هويت طلب اهري بنام ابراهيم نوري 3 روز از مدرسه اخراج گرديد. مدیر مدرسه ای که وی در آن مشغول به تحصیل می باشد، طی نامه ای خطاب به ولی وی دلیل اخراج ابراهيم نوري را به دليل فعاليت هاي هويت طلبانه اش ذکر کرده است. لازم به ذكر است كه ابراهيم نوري دانش آموز سوم دبيرستان شهید مدرس اهر مي باشد كه بار ها توسط ماموران اطلاعات بازداشت شده است.

محرومیت از انتشار نشریه

52- در تاریخ ۲ ارديبهشت ۱٣٨۷ و تنها یک روز بعد از انتشار اولین شماره نشریه دانشجویی "یاغیش" کمیته ی ناظر بر نشریات دانشجویی دانشگاه اورمیه مجوز انتشار آنرا به دلیل چاپ مطالب خارج از حدود قوانین و مقررات به حالت تعلیق در آورده و به مدیر مسئول این نشریه اجازه حضور در جلسه کمیته ناظر بر نشریات برای دفاع از عملکردشان داده نشده است. این اقدام در حالی صورت گرفت که معاونت فرهنگی و دانشجویی این دانشگاه قبل از چاپ نشریه "یاغیش" کلیه مطالب آنرا خوانده و تأیید کرده بود که این روال نیز بر خلاف دستورالعمل اجرایی ضوابط ناظر بر فعالیت دانشگاهی مصوب جلسه 540 مورخ 83/3/26 شورای عالی انقلاب فرهنگی ماده 27 بند 2 که بیان می دارد "هیچ مقام دولتی و غیر دولتی حق ندارد برای چاپ مطلب یا مقاله ای در صدد اعمال فشار بر آید و یا به سانسور و کنترل محتوای نشریات مبادرت ورزد" صورت گرفته است.

53- روز 18 اردیبهشت ماه در حالي كه شماره ي دوم دوهفته نامه ي آرمان پس از دو ماه انتظار براي تائيد دانشگاه روانه ي چاپ شده بود، با دخالت مستقيم ماموران وزارت ارشاد در چاپخانه بلوكه شده و ماموران به چاپخانه اعلام كرده اند كه حق تحويل اين نشريه را ندارند.

54- روز 30 اردیبهشت نشریه دانشجویی سهند دانشگاه ارومیه قبل انتشار توقیف شد. بعد از لغو حکم توقیف این نشریه دانشجویی که در آبان 86 توقیف شده بود ، گردانندگان این نشریه از روز 30 اردیبهشت جهت انتشار دوباره ی آن اقدام کردند که با برخورد شدید مسوولین فرهنگی دانشگاه روبرو شدند.

در آخرین پیگیریهایی که توسط مدیران مسئول این نشریات صورت گرفت، مسئولان دانشگاه اظهار داشته اند که نهادهای امنیتی خارج از دانشگاه در این تصمیم دخیل بوده اند.

55- شماره هشتم نشریه بولود دانشگاه آزاد مهاباد که بعد از وقفه ای 17 ماهه انتشار یافته بود، تنها بعد از یک ساعت از شروع به توزیع آن توسط مآموران حراست دانشگاه جمع آوری شده است.

56- در تاریخ 5 خرداد ماه "سینا جهانبخش" دانشجوی دانشگاه علم و صنعت و مدیر مسئول نشریه دانشجویی "گونش" ، به دلیل انتشار ویژه نامه ای با عنوان "گذاری بر حماسه خرداد آذربایجان" که به حوادث قیام خرداد 85 و بازکاوی این قیام پرداخته بود به مدت 9 ماه از مدیر مسئولی این نشریه محروم شد.

نشریه گونش از 5 سال پیش در دانشگاه علم صنعت منتشر می شود و تاکنون 40 شماره از آن به چاپ رسیده است.

57- روز 19 تیر ماه نشریه دانشجویی سایان که در زمينه های فرهنگی، اجتماعی و دانشجویی و مسئله ملي آذربايجان در دانشگاه پیام نور اردبیل منتشر می شد از سوی کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی دانشگاه توقیف گردید. پس از فارغ التحصیلی مدیر مسئول این نشریه و معرفی عسگر اکبر زداه بعنوان مدیر مسئول جدید نشریه در شهریور سال قبل کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی داشنگاه پیام نور اردبیل با مسکوت گذاشتن 10 ماهه این نامه ، مانع ادامه انتشار این نشریه گردید.

58- روز 22 تیر ماه نیروهای امنیتی شهرستان بناب اقدام به توقیف و جمع آوری نشریه دانشجویی "آیدین گله جک"از چاپخانه در شهرستان بناب نمودند.

دانشجویان دانشگاه آزاد بناب که اقدام به نشر این نشریه دانشجویی علیرغم سختگیریهای دانشگاه وسانسور 19 صفحه ای مطالب پیش از چاپ این نشریه نموده بودند در مراجعه به چاپخانه متوجه می شوند که اداره اطلاعات بناب با مراجعه به به چاپخانه کلیه نسخه های نشریه را توقیف و با خود برده است. این در حالی است که دانشگاه برای اعمال نظرش در مورد مطالب این نشریه ،دانشجویان را چندین ماه در انتظار نگاهداشته و پس از چندین ماه 19 صفحه از مطالب نشریه را نامناسب تشخیص داده بود.

59- نشریه بیرلیک دانشگاه علامه طباطبایی پس از انتشار دو شماره در سال جدید از سوی مدیریت فرهنگی توقیف گردید. مسئولین دانشگاه علت توقیف نشریه را بکار بردن زبان ترکی و همچنین فشارهای خارج از دانشگاه عنوان نموده اند.

لغو مجوز نهادهای فرهنگی و مدنی

60- روز 1 اردیبهشت ماه، فعالیت های کانون دانشجویان ترک دانشگاه علوم پزشکی تهران (بیرلیک) که در چندین سال اخیر با برگزاری برنامه های فرهنگی گوناگون از جمله کانونهای فعال در زمینه فرهنگی در سطح این دانشگاه بود ، به دستور یکی از مسئولان فرهنگی این دانشگاه به حالت تعلیق در آمد.

60- از روز 10 اردیبهشت ماه فعالیتهای کانون آذکاب از نهادهای فرهنگی دانشگاه ارومیه به دلایل نامعلوم از طرف مسئولین این دانشگاه به حالت تعلیق در آمد.

62- روز 21 اردیبهشت ماه انجمن ادبی “مقدس اردبیلی” در قم با فشار نیروهای امنیتی تعطیل شد. نیروهای امنیتی به بهانه اینکه این انجمن مجوز ندارد و فعالیت آن باید از شب به روز انتقال یابد مانع برگزاری جلسات آن شدند.

هجوم به خوابگاههای دانشجویی

63- به گزارش سایت اینترنتی www.oyrenci.com در آستانه 19 اردیبهشت روز دانشجو در آذربایجان دانشگاه تبریز شاهد هجوم مامورین حراست به اتاقهای فعالین جنبش دانشجویی آذربایجان بود. صبح روز 18 اردیبهشت ماه عده ای از ماموران حراست دانشگاه تبریز به همراه نیروهای امنیتی به تعدادی از اتاقهای فعالین جنبش دانشجویی دانشگاه تبریز هجوم برده و بعد از 2 ساعت جستجوی اموال شخصی دانشجویان بسیاری از وسایل آنان را مصادره نموه و با خود بردند.

ماموران خراستی و امنیتی ضمن مصادره اموال، دانشجویان را تهدید به دستگیری، اخراج از دانشگاه و یا تعلیق نموده اند.

اخراج از کار

64- اواخر تیر ماه حسین اقبالی عضو موسس مجمع دانشگاهیان آذربایجان و از فعالین سابق دانشجوئی آذربایجان از کار اخراج گردید. وی لیسانس ریاضی از دانشگاه تربیت معلم آذربایجان بوده و در مدارس آذربایجان تدریس می نمود. مجمع دانشگاهیان آذربایجان طی نامه ای سرگشاده ای که به کمسیون 90 فرستاده نسبت به اخراج نامبرده اعتراض نموده و در مورد عواقب رفتارهای خشونت آمیز با فعالان آذربایجانی هشدار داده است.