ميللی شورا سايتيندان: 

منیم آدیم عاشیق حسین جوان دی

 

    رضا همراز

 

Email: r_hamraz@yahoo.com

 

میللی وارلیغیمیزین قوروقچولاری آدلانان ، توی- دویونلریمیزین بزه‏یی و گؤرکمی اولان عاشیقلارین صنعت کوکوبیر ایل یوخ ، ایکی ایل یوخ، اوچ ایل یوخ، بلکه ان آزی بئش- آلتی مین ایله گئدیب چاتیر.بونلار تاریخ بویو خالقیمیزلا چیین به چیین خوش گونلرده شن لیک قورونتولاریندا و کدر گؤنلرینده ایسه یاس تؤرهنلرینده اشتراک ائدیب اؤزلرین خالقیمیزدان قیراغا چکمهمیش و اولدوقجا محبوبیت قازانمیشلار.الده اولان یازیلی قایناقلار اساس، بو گون ددهقورقود بلکه عاشیق یا اوزانلارین اولو باباسی آدلانیر.دده قورقوددان سونرا ائله تاریخ بویو آدلی –سانلی و ایتگین سازلی – سؤزلو شاعیرلریمیز اولوب کی اونلارین داها تانینمیشلاری,عاشیق قوربانی، عاشیق غریب ، توفارقانلی ،عاشیق عابباس، دده شمشیر ، عاشیق علی عسگر ،آزافلی میکائیل ،جاوان حسین و ... گؤسترمک اولارکی ،هره سی بیر جور شیفاهی ادبیاتمیزین اساس قولو اولان عاشیق ادبیاتینین چیچکلهنمهسینده و ایره لی گئتمه سینده اؤنملی روللاری اولموشدور. بو آرا گومان کی قارداغین پایی هامیدان چوخ اولموشدور.

 

چاغداش عاشیق پوئزیامیزدا حاقلی اولاراق خالق آرتئستی لقبی ایله آدلانان و عاشیق شعریمیزده بیرچوخ میللی یؤنلره اونم و دقت یئتیرن عاشیق حسین جاوان حله بو گؤنه کیمی افتخار لا 14مین ایل لیک تاریخی بیزه آیدین اولان ایران آذربایجانیندا قاراداغ بؤلگه سینین «اوتو» کندینده 1919(1295 شمسی)نجی ایلده زهرا آدلی مهربان آنانین قوجاغینا بویا-باشا چاتیر .گنج حسین ائرکن چاغلاریندا حایات یوللاریندا آتاسین ایتیریر! عاشیغین دوغولدوغو همین اوتو کندی قاراداغین ان اسکی کندلریندن دی . اوتو سوزونه حله گیلگمیش ناغیلیندا کی مدنیتین ایلکین ناغیل لاریندان دیر راستلاشیریق . اوندان علاوه خالق ایچره ده بیر سیرا شعرلرین گوروروگ کی دیلده –دیشده گزیر . اورنگ اولاراق بو بیر بایاتی یه باخین 

 

عزیزیم اوچ قارداشیم                                                                                       اوچ باجیم اوچ قارداشیم

اوتو دن گوزون چکمز                                                                                    قراوول اوچ قارداشیم .

 

او ،آتاسین گؤرمه دیی ایچون آناسینا داها آرتیق محبت بسله میش و دئدییمیز کیمی اونون شیرین دیلی و سینه سینده اولان قالاق –قالاق شیرین شعرلری ،حکمتلی سؤزلری .اؤیودلری و نه بیلیم نه لری ایله تانیش اولور وچوخ چکمهدن یعنی 16 یاشار عاشیقلیق صنعتینه رغبت گوستریر. میکائیل اوغلو و بنیت نووه سی عاشیق حسین جاوان آنادان اولوب اولان گوندن چتین لیک له ال بایاخا اولور. حله حسین آنادان اولارکن دئدیمیز کیمی آتاسی دا وفات ائدیر. آنجاق عائیله چتینلیی بو دونه آناسی نین چینینه دوشور.جنوبی آذربایجاندا باش وئرن تیف خستهلیگی زهرا خانیمین ایکی قیزینی الیندن آلیر.بالاجا حسینی ایتیره جه ییندن قورخان آناگویا همین ایل آغدامین شرف خانلی کندینده یاشایان خالاسی اری موسی یا پناه گتیریر.او ایکی ایل اورادا قالیر .لاکین احتیاج منگنهسی گئدیکجه داریسقال لاشیب اونو داها آرتیق سیخیر.قوهوملارینین گوستریشلری ایله زهرا خانیم 1918 ینجی ایلده دهلی ممدلی کندینه کوچمهیه مجبور قالیر. کندین آغ ساققالی مشدی آدی گؤزل عائله یه حیهطینده ،سیغیناجاق وئریر.مشهدی آدی گؤزل بالاجا حسینین بویویوب عرصهیه چاتماسی ایچون الیندن گلهنی اسیرگهمهییر. او گنج ایکن کندین چوبانی اولور.حسین بو زامان کندین خیر و یاداها دوغروسو توی- دویونونه گلن قوناقلاری و عاشیقلاری ماراقلا دینله ییو وگئتدیکجه اوندا عاشیق لیغا هوسی قات-قات آرتیر.عاشیقلیغا اولان هوسینی گؤرن مشهدی آدی گؤزل واخت دان فایدالانیب کندین توی- دویونونه گلن عاشیق لاردان خواهیش  ائدیر کی، اونون نووه سی «مشهدی حسینه نوه،حسین ایسه گویا مشهدی یه بابا دئییرمیش»ایچون گویچه گولو هواسی چالسین لار، حسین ده ممد لی یه تئز تئز گلن عاشیق پاشا ، قاراچی اوغلو ابراهیم ، شاعیر محمد و باشقالارینی یانسیلانمایا باشلاییر.او ،قویون –قوزونو کویشندن گتیردکدن سونرا یار- یولداشینی باشینا ییغیب و دگه نگینی سازکیمی باغرینا باسیب اوخویور.گنج حسین دئمک علی عسگر اوجاغینا داها بورجلو اولموشدور. نییه کی اونون ایلکین و بیرسیرا سونرا کی اوستادلاری ائله علی عسگر عائیله سینه منسوب اولموشلار. خالقیندان و ائلیندن اوزونو قیراقدا بیلمه ین عاشیق دونه ،دونه خالقین آلقیش لامیشدیر.

 

ائلیم دن اویامدان من الهام آلدیم

یوردومون قدرتین داستانا سالدیم

صنعتیم له شهرت تاپیپ اوجالدیم

خالقیم دا کی اعتبارا اوجالدیم

 

گویا عاشیق حسین گونش ایلی 1319 ینجی ایلدن اساس اعتباری ایله یارادیجیلیغا باشلامیش و ایلک شعرلرین «فرمان» و سونرالار ، «جاوان » امضاء سی ایله یازمیشدیر.

 

جاوان حسین واختی ایله میلادی 1945 ینجی ایل لر عرفه سینده تبریزده میللی حوکومتین تشبثی ایله یارادیلان شاعیرلر مجلیسینین فعال و گؤرکملی اشتراکچی لاریندان ایدی.او بو مجلس ده اؤزوندن قاباقجیل و اوستاد شاعیرلرین شعرو یارادیجیلق لاریندان قیدالانمیش و بیلدیک لرین گنج لرین و نئجه دئییرلر تای- توشلرینین اختیاریندا قویور.آپاردیغیمیز تحقیق لر اساسیندا او میللی حوکومتین یگانه و آدلی- سانلی خالق عاشیغی ایدی کی شعرلری ماراقلا دوورونون مطبوعاتیندا شکیللری ایله برابر قئید اولونوب و اوخوجو کوتله سینین رغبتین کسب ائدیردی.عاشیق حله دیر ی و گنج ایکن بویوک سینما و تیاتر آرتیستی رحمتلی صمد صباحی و بویوک شاعیرهمیز مدینه خانیم گولگون ده باشقالاری کیمی دقت لرین جلب ائدیب . او داهیلر- عاشیغین یارادیجیلغی و پؤئزیاسینا دایر بلکه ده ایلکین و مفصل مقاله‏لرین مولفلری اولموشلار.دئدیک لره گؤره خالق  آرتئستی عاشیق پؤئزیا سیندا ایلک دفعه اولاراق «جیغالی- گرایلی» شعر نووعونون یارادیجیسی اولموشدور.بو گؤنلر عاشیق اوچون نفس چکمه لی گؤنلر ایدی. 1945 ینجی ایلده تبریزده دولت فیلارمونیاسینین آچیلماسی ایران اجتماعی ،تاریخینده مثل سیز نائلیت ایدی.عاشیق ایلک دفعه اولاراق بو فیلارونیستده 16 نفر عاشیق دان عیبارت کور آنسامبلی یاراتدی. او ، بو آنسامبولو ایله یاناشی فیلارمونیادا 10 نفر دن عیبارت سازچی قیزلار آنسامبلسین نودا تشکیل ائده بیلمیشدیر.او بو بویوک ایش لرله یاناشی دموکرات فرقه سینین بلکه ده گورسسی کیمی تانینیب بیر چوخ قورولتایلاردا علمی ادبی و سیاسی ییغینجاقدلاردا اشتراک ائدیب ،اوتورانلاری اؤزوندن و ان اسکی بیر تمدونه باغلی اولان ائلیدن راضی سالماغا چالشمیشدیر.و نئجه دئییرلر موفق ده اولور. جاوان حسین ایکی آذربایجاندا یعنی همی شمالدا و همی قوزی ده باش وئرن حادثه لرده اوزون قیراغا چکمه دن خالقی ایله چیین به چیین ده گئدیر و خالقی گولنده گولور خالقی آغلایاندا ایسه آغلاییر. بئله بیر سایغی لارا گوره عاشیق حله گنج چاغلاریندا او گونون بویوک اودولو اولان 21آذر میدالی ایله تلطیف اولونوب و خالق آرتئستی آدی ایله شرف لنمیشدی .عاشیغین سازین هئچ زامان توز باسماییر. آنجاق بعضی  واخت لار ائله غم – کدر هاوالاریندا کوکله نیر. بوزامان عاشیق اونا خیطاب دئییر.

 

بلکه آیری لیبسان اوز سیرداشیندان                                                               دوغماوطنیندن قان قارداشیندان

اودورمو داغیلیب هوشون باشیندان                                                               دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش ...

 

عاشیق حسین جوانین ادبی ارثی:

عاشیغین علمی- ادبی میراثیندان دانیشماق نه قدر راحات دیرسا بیر او قدر ده چتین دیر.باخین کی بو عاشیق نه اینجه طبعه مالیک ایدی.

 

گوزلرین حکم ائیله ییر                قتلیمه فرمان قارا گؤز

گؤزلرینه جان صاداغا                   دئمیشه م قوربان قارا گؤز

خسته یم جان وئریره م                 سن یئتیر درمان قارا گؤز

جان گئدیب جسد قالیب                 بیل گیلن اینان قارا گؤز

یا باشقا بیر یئرده دئییر:

نرگیز

آلا گؤز اوستونده قارا قاشلارین                 چاتیلیب یای کیمی آراسی نرگیز

گؤزل اینان طبیعت دن قاتیلیب                   وسمهسی سورمه سی قاراسی نرگیز

اوزونه باخانین خیالی چاشیر                          محبتین کمندینه دولاشیر

خومار گؤزون هانسی گوزه ساتاشیر                            تاپیلمیر دردینین چاراسی نرگیز

عشق اهلی سن جاوان حسین قیناما                        هئچ کیم دوزمز بو غوصه یه بو غمه

محبتین اوخون ووردون سینه مه                       چوخدور عاشقی نین یاراسی نرگیز.

 

تاسفلر اولسون کی ، سازلی- سؤزلو شاعیرین ادبی میراثی بیر نئچه دونه اجنبی لر طرفیندن یغمایه اوغرامیشدیر.حتی بیردونه آذربایجاندا میللی حوکومت دئوریلدیکدن سونرا ارتجاع قوه لری اونون ائوینه هجوم چکیب بیر نئچه دفعه آتش آچدیقدان سونرا ائوه داخیل اولوب آختاریش آپاریرلار،آنجاق ائودن تاپیلان قزئت ،ژورنال و بوتون ال یازمالاری توپلاییب نامردجه سینه اودویریب یاندیریرلار.بو مناسبته گوره شاعیر علی توده تبریز عاشقی عنوانی ایله نه گؤزل سؤیله میش دیر:

سنین هر بایاتین قوشمان گرایلین             ستارلارین دیلینده دوداغیندا دیر

اؤزون او گؤزلردن اوزاق اولسان دا             شکیلین کونوللر اوطاغیندا دیر

دئیرلر ائولری آختاردی دوشمن             مین قالین کیتابا اود ویردی دوشمن

فقط او بیلمه دی سنین هر نغمه ن                   دویان اورکلرین واراغیندادیر

حله لیک تبریزده ایتسه ده سسین                 یانیقلی- یانیقلی اوتسه ده سسین

دیاردان – دیارا گئتسه ده سسین                      یئنه آذربایجان توپراغیندادیر.

 

اونا نفرت گوستره ن لر حتی هیرصلهرین ساخلایا بیلمه دن اونون امکداشی زیاد اوغلو عاشیق حسینی ده بونون یئرنه توتوب چوخلو ایشکنجه لردن سونرا شهادته نایل ائدیرلر.بئلنجی بیر ایرنج صحنه نی ائشیدن عاشیق حسین جوان صنعت یولداشینی اولدورن جلادا گورون نه خطاب یازیر:

 

آزادلیق مشعلی سونرمی جلاد؟                     حقی سئون حقدن دونرمی جلاد؟

قورتولوش بایراغی ائنرمی جلاد ؟                         اوندان الهام آلیر هر قوجا ،جوان

 

اونون ستارخان داستانی ، میللی سردارا یازیلان حتی سایسی بارماقلار قدری ده اولمایان داستا نلارین گورکملی لریندن بیریسی دیر کی 1950 ینجی ایلده بیرسیراسی آزادلیق ماهنی لاری کیتابلاریندا چاپ اولموش و هامان یئردن بویوک و بیلگین ادیب و فولکلور شوناس پاشا افندی یئف بیر حیصه لرین اؤز کیتابیندا ماراقلا گتیرمیشدیر. عاشیق بوداستاندان علاوه 30 حدودوندا داستانلاری دا یارادمیشدیر.اورنک اولاراق قاراداغ سفری،کلبه جر خاطیرلری ، عاشیق حسین جوان و سروناز ،باکی  قیزلاری و باشقالاری .او ستارخان دستانینی 1940 ینجی ایللر عرفه سینده یارادا بیلمیشدیر.عاشیق حسین جوان ایفاچیلیق و یارادجلیق ده یرلندیرمک ایچون 50 ،55و 60 ایللیی چوخ طنطنه ایله ، باکیدا قورولموش دور.

 

بونلاردان علاوه اونون حاضیر جواب لیغی دا شاعیرلر ایچره ضرب المثل کیمی ایدی. او اؤزو  مظفر فیروزلا بیر گؤروشونون خاطیره سین چوخ گؤزل جه قئید ائدیب کی اؤزلویونده ماراقلی اولموشدور.

 

«قوام السلطنه نین بیرنجی معاونی مظفر فیروز باشدا اولماقلا تهراندان گلمیش سرهنگ لر سلطانلار ملی حوکومتله دانیشیق آپارماق ایچون تبریزده ایدیلر. اونلارین گلیشی مناسبتیله تبریزده کی شیر و خورشید سالونوندا کنسرت تشکیل اولونموشدو. منده اوز عاشیق آنسامبولیملا همین کنسرته دعوت اولونموشدو م. س.ج.پیشه وری ایله مظفر فیروز یان یانا اوتورموشدو،من:

 

...بیر کیمسه دن قوخوموز یوخ

هامیمیز بیر جان کمی

الده سیلاح دایانمیشیق

ایگید ستارخان کیمی

چونکی بیزه تربیتی او مرد قهرمان وئریب

... ایندی بیزیم اولکه میزده

سونسوز قدرتمیز وار

هر کیم بیزه کج باخارسا

اونا نفرتمیز وار

شرق ائلینه ایشیق سالان

ملی دولتمیز وار

وطن بیزی بو دولتین یولوندا قوربان وئریب

جاوان حسین ،یاتماگیلن

گئجه گوندو یازگیلن

او قان ایچن جلادلارین

مزارینی قاز گیلن

چیینینده ساز،الده تفنگ

دوشمن باشینی از گیلن

وطنینی تعریف ائله

او شرفه تکان وئریب

 

شعریمی اوخودوم.کنسرت قوتاردیقدان سونرا س.ج.پیشه وری منی یانینا چاغیریب سوروشدو.

 

-        عاشیق حسین سیز هارالی سیز؟بو سوال گوزله نیلمز اولسادا:

 

-        قاراداغ ماحالینین اوتو کندیندنم- دئدیکده مظفر فیروز تعجبو نو گیزله ده بیلمه دی او:

 

-        سیز جنوبی آذربایجانین اوتو uto کندیندن سیز؟

 

- بلی آقای مظفر فیروز.

 

سونرا او حیله گر جه سینه گولوشهرک الیمی سیخیب:«یاخشی اوخودوغوز ایچون منتدارم»دئدی.

 

ناظر معانی نین حیله –سینی آلت-اوست ائدن پیشه وری مظفر فیروزا دئدی کی ،سیز نه ایچون آذربایجانا اینانمیرسیز؟بو توپراقدا یوزلرله حسین کیمی اوغوللار یاشییر.افسوسلار اولسون کی،سیز اونلارین دیلینی لال  قولاقلارین کار، گوزونو کور ائتمیسیز.

 

ایندی ایسه اوزونوزو اینامینیز اولمادیقی حالدا اونو عصیانچی ،شورویلرین تبلیغاتچیسی دئیه دامغالاییرسنیز.

 

عاشیغین شعرینده تبریز:

جاوان حسین آزادلیق بئشیگی اولان اوجا و قوجا تبریزی آذربایجانین باشقا شهرلریندن گومان کی چوخ سئویب و بو مدنیت اوجاغی اولان یئره،یئرلی یئرینده شعرلرده حصر ائدیر. او تاریخ بویلو تبریزه خطاب ائدره ک اوندا آخان حاق سیزجاسینا قانلاری و گوستریلن حاق سیزلیقلاری تنقید آتشینه توتور.کیم نه بیلیر کی بلکه ده او تبریز محیطینده بویوک- بویوک نائلیت لر کسب ائتدیینه گؤره تبریزی بیر بئله آلقیشلاییر.

 

ای انسان جلادی قودورموش یاغی          ناحقدن باتیرما قانا تبریزی

انتقام گونلری گلر یئتیشر                بس دیر گتیرمه سن جانا تبریزی

***

قورخوتماز ایگیدی نه اولوم نه دار                  اوندادیر عظمت متانت وقار

اوبیلیر دونیادا حق عدالت وار                    قویماریق اودلارا یانا تبریزی

***

اونون سینه سینده بیر چراغ یانیر                    بوبیر حقیقت دیر هامی اینانیر

دشمن لر تبریزی یاخشی تانییر                        اگه بیلمز هئچ زامانا تبریزی

***

اوقارابولودلار اسن طوفانلار                      بیرزامان تبریزین گؤجونو آنلار

آزادلیق اوغروندا توکولن قانلار                  دونده ره جک گولوستانا تبریزی

***

عزمی اراده سی بیر بویوک داغ دیر          تاریخ یاشاداجاق همیشه ساغ دیر

اونون آلنی آچیق اوزوده آغ دیر              آپار سالار هر دیوانا تبریزی

***

حسینم اود یانسا یارالانماز او                      قیلنج لا کسه لر یارالانماز او

خلقیدن ال چکمز آرالانمازاو               بیلیر آذربایجان، آنا تبریزی.

***

حسین جاوان میللی حوکومت دئوریلدیکده بوتای دا قالا بیلمه ییب اوشاق لیق چاغلارین اوتای آذربایجاندا کئچیردیی یوردا دوندوکده کووره ک اوره یی سیخیلیب داریخیر و حزین حزین بئله ترنم ائدیر:

 

من جاوان حسینم سازیم دوشومده                یاغی لار تاب ائتمز مرد دوگوشومده

تبریزده دوستلارلا ایلک گؤروشومده                سازچالیب اوخوماق آرزولاریم دیر

 

نه یازیق کی ،بو آرزولار اونون گؤزونده قالیر.آنجاق ائله عومور بویو وطن ،وطن دئیب تبریزه بیر خیلی شعرلر حصرائدیر .باخین:

 

ساریلیب بوینونا بیرکورپه سایاق               دویونجا حوسنونه باخئیدیم تبریز

سن اولایدن بیرداغ منده بیر بولاق              شیرها-شیر کؤکسوندن آخئییدم تبریز

کسئیدیم ظالیمین عومور باغینی                    کوکسونه چکئیدیم هیجران داغینی

خایین گؤزله سنه باخان یاغینی                    یاندیریب اودلار یاخئیدیم تبریز

غصه نین ،کده رین کسیب هایینی                     قورتارایدیم خالقین آهی- وایینی

ظولم اوجاغی اولان قان سارایینی                     بوتون یئر اؤزوندن ییخیدیم تبریز

سنده توللایایدن هیجران یوکونو               خالق بایرام ائتدی اوعزیز گؤنو

خایین اؤره کلره پولاد سونگونو                انتقام عشقی ایله چاخئیدیم تبریز

جاوان حسین گئجه –گؤندوز انتظار               یارالی قلبینده مین بیر آرزو وار

قوینوندا قورئیدیم خزان سیزباهار                منده اؤزبورجومدان چیخیدیم تبریز.

 

البته او آنادان اولدوغو بولکه نی ده سئویب گووهنیر و بیر سیرا شعرلر تقدیم ائدیر.اؤرنک اولاراق قاراداغ ،باشلیقلی شعرینین داد-دوزو داها آرتیق اولموشدور باخین:

دونیا قرار  توتوب ساکین اولاندان        چوخ بلالر چکیب باشین قاراداغ

آلنیندا کی هرایز بیر قرینه دیر              بیلینمیر تاریخین یاشین قاراداغ

اؤرکدن چکدیگین فریاددی آهدی              دیله یین ،ایسته یین خالقا آگاهدی

هر قایان دؤیوشده بیر قرارگاهدی            سویله ییر تورپاغین داشین قاراداغ

تبریز بیرآنا دیر سنده اوغلوسان                   ائل بیلیر اورکدن اونا باغلیسان

ستارخان گوچه لی سینه داغلی سان                 اودورکی آغاریب باشین قاراداغ

سنین له اوجالار ائللرین سسی                          دایانیب آرخادا اودلار اولکه سی

سارابین اورمونون گلیر نعره سی                کوردستان تک وار ،قارداشین قاراداغ

ائلیوین بیر زامان اوجالارسسی                         اوخونار یوردومدا ظفر نغمه سی

اوپه نده گونشین ایستی نفسی                               قیزینار گدیین قاشین قارداغ

گولر هر بیر داشین هربیر اویلاغین                         سردارلار یئتیره ر آنا توپراغین

جاوان حسین الده توتاریاراغین                       قوخماز دونیا اولسا قوشون قاراداغ.

 

البته او قاراداغی موفتهسینه سئومیر. نییه کی اورادان ستارخان کیمی دونیا شهرتلی بیر قهرمان ،شهاب الدین اهرلی کیمی فیلسوف ،نباتی  اهرلی سالک  عندلیب و طوطی کیمی اینجه طبعه مالیک اولان شاعیرلر باش قالدیرمیشلار.حسین جاوان اونلارین هامیسین سئویب ،حورمت بسله ییر، آنجاق میللی سردار لقبی ایله داها آرتیق تانیش اولدوغوموز ستارخانی دیلیندن و اورییندن سالماییر و اونا عایید بئله دئییر:

 

آذر اولکه سینین قهرمان اوغلو                آزادلیق یولونون قوربانی اولدون

آند ایچدین وطنه ،ایگید ستارخان                 یوردومون ایلقاری ایمانی اولدون

یاغی دوشمن لرله ائیله دین جنگی                آت سالدین میدانا چکدین اوزنگی

چوخونون قورخودان سارالدی رنگی                  اونلارین قتلینین فرمانی اولدون

سن ایدین سرکرده آذربایجانا                       ووروش میدانیندا دوردون مردانا

قودوزجلادلاری بویادین قانا                      اوز آنا یوردونون سلطانی اولدون

سن یاراتماق اوچون گؤزل چاغلاری               گونش توتسون – دئدین اوجا داغلاری

قیزیل گوللر آچدی تبریز باغلاری                      او آزاد باغلارین باغبانی اولدون

شعله سی سن اولدون باغلی گوزلرین                    قوووتی سن اولدون محکم دیزلرین

گونشی سن اولدون گولر اوزلرین                       تمیز اوره کلرین وجدانی اولدون.

 

بو شعرلردن داها آیدین اولورکی او "خالق شاعیری" عنوانین بوشونا آلماییب و ائلی نین قوللوقوندا اولماغی و ائلینه – یوردونا شعر سویله مه یی فخر بیلیر و دئییر:

مقدس وطنه ،عزیز گونلره                     سوز یازیب اوخوماق افتخاریم دیر

آذربایجان آدی آذرکلمه سی                   اولو بابالاردان  یادیگاریم دیر

من ائل عاشیقی یم ائل دیر قدرتیم                    بو ائلین آدی ایله آرتیب شهرتیم

بودورکورپه لیکدن آرزیم نیتیم                          ائل ایله یاشاماق ایلک قراریم دیر

 

بس یئرسیز دئییل قلبینده وطن و خلقینه آزادلیق و دموکراتیا یا سونسوز محبت بسلهین عاشیق حسین جاوان یازدیغی آلاولی شعرلری ایله دوروموزون مبارز شاعیرلرین سیراسینا کئچمه یه موفق اولور.

 

خالق شاعیری عومرونون یئتمیشینجی پلهسین آرخادا قویارکن گونش ایلی 1365 ینجی ایلده گنجه نین قاسیم اووا رایونوندا وفات ائدیب قلمین و سازین یئره قویوب اورادا باسدیریلیر.دئدیکلره اساس گون اولماز کی شاعیر و عاشیغین مزارینه زیارته گئدن اولماسین ،روحو شاد مزاری نورایله اولسون دئیه 4 پارچا شعرلریندن بیرگه اوخویاق.

تبریز 30/آپریل/2007

 


 

دانیش تئللی سازیم..


 

ندیر دردین  سویله نییه  سوسموسان؟

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

کیمده ن اینجیمیسه ن ،کیمدن کوسموسن؟

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

سن کی دیل بیلیرسن ،سوز آنلایرسان

شیرین آرزولاری تئز آنلایرسان

عاریف سن ،اشاره گوز آنلایرسان

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

بلکه آیریلیبسان اؤز سیرداشیندان

دوغما وطنینده ن، قان قارداشیندان

اودورمو داغلیب هوشون باشیندان؟

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

سنده می وطنی غملی گؤرورسن؟

دیلی باغلی چوخ سیتملی گؤرورسن؟

منتظر گؤزلری نملی گؤرورسن

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

سؤیله،گؤرورسنمی ناحاق قانلاری؟

ظولمودن اود توتان خانمالاری

گناهسیز آسیلان قهرمانلاری..

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

ندیر ایسته دیین ،آرزون ،دیله یین؟

قوش کیمی چیرپینیر وورور اوره یین

گونشدن پارلاقدیر خوش گله جه یین

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

جوشا گل غصه نی پرده لرده ن آت!

سسینی ائشیتسین بوتون کاینات

سن ده مورادینا ،اؤز آرزونا چات

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

نقده ر حیات وار سن ده زینده سن

صنعت عاشیغینین سینه سینده سن

اوجالت سسین پرده –پرده گونده سن

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

وفاسیز دوست کیمی اونوتما منی

کونلومون سیرداشی ،یاخین همدمی

دولان قاریش-قاریش دوغما وطنی

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

اوتوزبئش ایل سینه م اوسته چاغلادین

اوره ییمی تئللرینه باغلادین

خالقیمین دردینه سن ده آغلادین

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

اون دورد پرده ن ، دوققوز گوموش تئلین وار

کونوللره ، اورهکلره یولون وار

میلیون نغمه ن ، یئتمیش ایکی دیلین وار

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش

منیم آدیم عاشیق «حسین جاواندی»

سنین کیمی او دا شیرین زباندی

سؤزلریم خالقیما بیر ارمغاندی

دانیش تئللی سازیم دانیش سن دانیش.

 

 

«یاوانجی اولور»

امه یی، زحمتی سئومییهن انسان

همیشه یادلارا یاوانجی اولور

لقماندا دردینه تاپانمیر درمان

همدمسیز اوتاقدا زارینجی اولور

هر انسان قلبینده مین آرزو یاتیر

زحمت سایه سینده مورادا چاتیر

کیملر کی ترینی تورپاغا قاتیر

امه یین بهره سی، سئوینجی اولور

وطنین سئومییه ن واخت سیز قوجالار

کونول روبابینده «وای» نفس چالار

خالقین سئوه ن ،خالق الی ایله اوجالار

قولوندا قدرهتلی ائل گوجو اولور

گوزگودور انسانا صنعت دونیاسی

او آینا گوستریر لکنی ،پاسی

سؤکولمور،داغیلمیر هنر قالاسی

هر تمیز اوره کده بیر بورجو اولور

« جاوان حسین » سؤزو اوره کده بیشیر

چیی سؤز یاشاماییر،قیمتدن دوشور

سنین ده بئنینده گؤوهر یئتیشیر

دوداغیندان دوشن سؤز اینجی اولور.

 

 

«ناکام اؤلمه ره م»

دؤیوشلرده برکیمیشم، بیشمیشم

قورخو ندیر،اؤلوم ندیر ، بیلمه ره م

آنامین سودونه من آند ایچمیشم

وطن آدین اوره یمده ن سیلمه ره م

آزادلیق اوغروندا قانیم تؤکولسه

مزاریمین اوستن یول لار چکیلسه

ساچلاریم آغارسا ،بئلیم بوکولسه

دوشمنه باش اییب سجده قیلمارام

شیرین آرزولاریم یئرین آلماسا

وطنیم ذلتدن آزاد اولماسا

خالقیم سئوینمه سه ،ائلیم گولمه سه

اورکدن شاد اولوب منده گولمه سه

شفق اولوب اورکلره توکوللم

چنار اولوب یول لار اوسته اکیللم

بوداغ اولوب یارپاغلار بوکوللم

شهرت جبه سینه من بوگولمهره م

چیخیب ساوالانا یوردونا باخسام

تبریزین کؤکسونه اولدوزلار تاخسام

ظفر نغمه سینی زیلده ن اوخوسام

من« جاوان حسینم » ناکام اؤلمه ره م

 

«دونیادا»

چیرپینما اوره ییم،دویونمه قلبیم

کیچیلمه دوشمنه ،اییلمه یادا

اودلار اؤلکه سینین اوجالیب باشی

دئییلیر شهرتی بوتون دونیادا

آه چکمه ،غم یئمه ، چوخ باخما یولا

آغلاما ،سیزلاما ،ائیله مه نالا

چوخ چکمز یئته رسن یئنه وصالا

دردین آرتیب اولوب حددهن زیادا

پارچالانما اوره ک، یارالانماسن

تزه بوتؤولندین ،پارالانما سن

وفالی دوستوندان آرالانما سن

دولان آرخاسینا ،دولان پیادا

چتیندیر اولومده ن یامان آیریلیق

ائیله دی قددیمی کامان آیریلیق

سیخسادا«حسینی»زامان ،آیریلیق

دوستوندان ال چکمز دؤنمز نبادا.

قایناقلار:

1-      جنوبی آذربایجان یازیچیلارینین ادبی مجموعه سی- آذربایجان روزنامه سی نین نشریاتی – تاریخ سیز- باکی

2-      تاریخی – ادبی مجموعه، نومره 2،1361عاشیق شاعر ،فدائی مقاله سی- مرسل حکیم

3-      قوشلار اویانیر- عاشیق حسین جاوانین سئچیلمیش شعرلری- توپلایان پرویز همت جو- اون سوز ، رضا همراز- چاپ ایلی 1378 – یاز آیی – شانلی انتشاراتی- تبریز

4-      آذربایجان گونده لیی- تبریز 1325- 251-250-249 ینجی سایی لار – مقاله- خالق آرتیستی عاشیق حسین جوان – صمد صباحی

5-      عاشیق حسین جاوان – علیرضا صرافی – وارلیق ژورنالی- 123 ینجی سایی- تهران

6-      احرار هفته لیی- خط سوم آدلی اؤزل سایی -عاشیق حسین جاوانین حیاتی و ادبی ارثینه بیر باخیش مقاله سی – پرویز همت جو – تبریز 1381

7-      21آذر نشریه سی – ایکینجی نومره

8-شخصی یادداشتلار