دوکتور صدیقه عدالتی .آذربايجان فدرال دموکرات حرکاتى نين ايجراييه هئياتى نين عوضوو.

ایتالیا پارلئمانیندا ایکی گونلوک سئمینارین آچیلیش مراسیمینده کی چيخيش

حؤرمتلی ایتالیا پارلئمانی و سئناتینین عوضولرى

خانیم لار، بئی لر

من آذربایجان فدرال دموکرات حرکاتی آدینا و ایران فدرال میللیتلرینین کنگره سینین بیر عوضوو اولاراق، بو پروقرامی دوزنله ین یو.ان.پی.او.(دوؤلتسیز میللتلر تشکیلاتی) نا اؤز تشکورلریمی، بیزه بو فورصتی وئردیگی ایچین کی، ایران توپلومونون دموکراسی یه گئچیش یولونداکی مانعلرحقینده اؤز فیکرلری میزی اورتایا قویاق، بیلدیرمک ایستیرم. من چیخیشیمدا بو مانعلرین آرخاسینداکی تمل ندنلره و بونلاری اورتادان قالدیرما ايستراتژیلریمیز حقینده دانیشاجاغام.

ایراندا دموکراسى یوخلوغونون ان آيدين سببی اؤلکه ده اوتوریتئر بیر دینی دیکتاتورلوغونون حاکیمیتی دیر. 30 ایلدیر کی اؤلکه تئوکراتیک لیدئرلر طرفیندن ایداره ائدیلیر. ایران دوؤلتی ايلاهى رهبرلیک آلتیندا اولدوغونو و ايلاهى یئتکیلیلر طرفیندن ائداره ائدیلدیگینی سؤیله ییر.

تئوکراسی ایرانداکی ایقتیدار سیستئمی نین اساسیدیر. بو ندنله دوؤلت یالنیز ترقی و یئنیلیگه مانع دئییل ، عینی زماندا دوشونجه، ایفاده و ویجدان اؤزگورلوغونو دا یاساقلاماقدادیر.قیساجاسی ایراندا دموکراسى نین تملی اولان هر شئی یاساقدیر.

ایران ایسلام جومهورییتی نین آنا یاساسی ایسلامی، ایرانین رسمی دینی اولاراق تعيين ائديرو آچیقجاسینا شیعه مذهبینه بؤیوک بیر آیریجالیق تانیمیشدیر.بو، ایرانلیلارین آراسینداکی هم رأی لیگی (همبستگی) یوخ ائتمیشدیر.آچیقجا بو آنایاسا ایرانلی لارین برابر وطنداشلیق حقلرینی رد ائدیر و اونلاری بیرینجی و ایکینجی صینیف وطنداش اولاراق صینیفلاندیریر. بو آنایاسا غئیری فارس میللتلره، سنی موسلمانلارا، قادینلارا و دینی آزینلیقلارا آیری سئچکیجیلیک اویقولاماقدادیر.

دموکراسى ائکسیکلیگی نین ایکینجی بؤیوک گؤسترگه سی غئیری فارس ایرانلی لارین اؤلکه نین سیاسی صحنه سیندن حذف اولونمالاری دیر.میثال اولاراق ایران تورکلری ایرانین ان بؤیوک میللتی اولماسینا رغمن سیاسی گوجه صاحیب دئییلدیر.

ایران ایسلام جومهورییتی پهلوی لرین باشلاتدیغی اوزون عؤمورلو سیاسی پیلانی کی هدفی غئیری فارس میللتلری آسیمیله ائتمک ایچین آنا دیللرینی و کولتورلرینی قوللانما حقی نی یاساقلاماقدی، دوام ائتمکده دیر. ایسلامی رئژیم یالنیز بو پولیتیکانی دوام ائتمکله قالماییب، شاهین بو آسیمیلاسیون پولیتیکاسینی داها دا گوجلندیرمیشدیر.نیتی غئیری فارس میللتلرین گلیشمه لرینی ضعیفلتمک و ایران توپلومو ایچینده کی روللارینی یوخا چیخارتماقدیر.

غئیری فارس میللتلرین، ائییتیمده اؤز آنا دیللرینی قوللانما حقیندن یوخسول بیراخیلمالاری یالنیز حاکیم گوجلرین طرفیندن گوج، بیلگی و حاکیمیتین مونوپولیزه ائتمه سیله قالماییب، عینی زماندا تارتیشما، سورقولاما، الشدیرمه و آنالیتیک دوشونمه یتنگی نین(استعداد) ده قیسیتلانماسینا سبب اولوبدور.

غئیری فارس بؤلگه لرینده کی ایقتیصادی گلیشمه ده بو پولیتیکادان بؤیوک درجه ده ائتکیلنمیشدیر. میثال اولاراق کرمان ایالتینده ایقتیصادی یاتیریم درجه سی گونئی آذربایجاندان 300 قات داها چوخدور.

ایسلام دئوریمیندن اؤنجه 1979 ایلینده گونئی آذربایجان اؤلکه ده کی ان گلیشمیش ایکینجی صنعتی شهردی. بیر نئچه ایل سونرا 17. درجه یه دوشدو.

گونئی آذربایجان ایراندا مدرن ائییتیم و مدرسه سیستئمینین قوروجوسودور. ایراندا ایکینجی یونیوئرسیته و ایلک قازئته اورادا تشکیل اولموشدور. آنجاق ایندی ساوادلی لارین ساییسی اؤلکه سطحینده 20. درجه یه دوشموشدور.

ایراندا دموکراتیک گلیشمه نی انگلله ین بیر باشقا اؤنملی سبب ده اؤلکه ده قادینلارین اؤز حقلریندن محروم اولمالاریدیر.ایسلام جومهورییتی نین قورولوشوندان بو یانا ایراندا جینسی آپارتاید یاشانیر. ایران ایسلام جومهورییتی نین آنایاساسی قادینلاری ایکینجی صینیف وطنداش اولاراق ساییر.1979 ایلینده ایسلام جومهورییتی نین قورولماسیندان سونرا بعضی قیسیتلامالار قادینلارا اویقولانمیشدیر، مثلأ ایجباری حیجاب و بعضی پئشه لرده قادینلارین ایستیخداملاری میثال ایچین، حاکیم اولاراق چالیشمالاری یاساقلانمیشدیر.

بو انگللری اورتادان قالدیرماق ایچین بیز آذربایجان فدرال دموکرات تشکیلاتی اولاراق بو استراتژی لری تکلیف ائدیریک:

1= بیزه گؤره ایسلام جومهورییتی نین دییشمه سی، لاییق و دموکراتیک بیر سیستئمین قورولماسی آنجاق قادین حرکاتی، میللیتلرین، ایشچی حرکاتی و اؤزگورلوک حرکاتی نین ایش بیرلیگی ایله مومکوندور.

2= بیز دیش گوجلرین عسگری ایشقالینه قارشیییق و یابانجی موداخیله لری رئژیمین موخالیفتده اولان گوجلری یوخ ائتمک ایچین بیر بهانه اولاراق قوللاناجاغینا، حاکیمیتده کیلرین گوجونو داها دا گوجلندیره جگینه اینانماقداییک. عسگری رئژیم اؤز سلطنتی نی دوام ائتدیرمک ایچین اونا قارشی اولانلاری یوخ ائدجکدیر.

3= بیز بیرلشیک میللتلرین گوونلیک کونسئیی طرفیندن قبول ائدیلن تحریملری و آوروپا دیش ایشلری باخانلارینین یئنی تکلیفلری نی دستکلیریک. بیز بونلارین ایسلام جومهورییتینه باسقی اویقولایاجاغینا اینانیریق.آنجاق بو تدبیرلرین تمامأ ایران حوکومتینه یؤنلیک اولماسی گرکليگينى و معصوم اینسانلارا ضرر وئرمه مه سی گرکليگينی تأکید ائدیریک.

4= بیزجه ایراندا دیکتاتورلوغون اوزون عؤمورلو اولماسی نین اساس ندنلریندن بیرینین سیاسی گوجون بوتؤولوکله تهراندا موتمرکیز اولماسیدیر. بو ندنله گوج و نوفوذ ایالتلر آراسیندا بؤلونمه لیدیر.بیز اینانیریق کی فدرال بیر سیستم تهرانداکی گوجون موتمرکیز اولماسینی قیسیتلایاجاقدیر.

ایران ایچین بیزیم اؤنریمیز ائتنیک فدرالیزمدیر.

ایران فدرال جومهورییتی ایران میللتلری نین و ائتنیک قوروپلاری نین گؤنوللو بیرلیگی ایله قورولوب، دموکراتیک و میللی فدرال سیستئمین اساسیندا و ایکی پارلمانلی سیستئمه باغلی اولمالیدیر. بو ائتنیک فدرالیزم تمامن ایرانین میللی و چوخ دیللیى لیک گرچگینه اویقون اولاجاقدیر.

5= بیزجه، یالنیز اويله بير آنا یاسا، ایرانین سیاسی جوغرافی چرچیوه سینده یاشایان اینسانلاری بیر آرایا گتیره بیلیر کی، لایيک ليگه دایانیر و بوتون وطنداشلارین برابر حقلره صاحیب اولمالارینی قارانتی ائدیر، ایرانین چوخ میللتلی اولماسینی و او میللتلرین دیللرینی رسمییته تانیر و ایندیکی سیاسی قورولوشونو بیر ائتنیک فدرالیسم سیستئمله دییشدیریر.

صدیقه عدالتی 2010