ایران حکومتینین اتم انرژی مناقشه سی و بیزیم دوروموموز

 

آیدین تبریزی

 

بو گونلر ایران حکومتینین اتم انرژی مناقشه سی چوخ حساس و اونملی نقطه یه یئتیرمکده دیر و نظره گلیر کی بو تارتیشما سونوجونا یاخینلاشیر. چون کی بو مناقشه نین نتیجه سی مستقیما بیزیم ملتین طالعینه اثر قویاجاق، بو قونویا توخونماق و بوتون احتماللاری و امکانلاری تحلیل ائتمک و هر دورومدا بیزیم گرکلی اولان ایشلریمیزی کی بیزیم منفعت لریمیزله اویغون اولا تانیماق، چوخ اهمیت لی دیر. آما بو مساله یه یاناشمادان اونجه بیر قونویا دقت ائتمه لییک اودا بودور کی بو مناقشه نین نتیجه سی بیزیم الیمیزده دئییل و منجه بیز یالنیز باشارا بیلریک کی گله جه یی حدس ووروب و اوز وضعیتیمیزی دیرلندیریب و هر دوروما حاضیرلیق آپاراق. بو چوخ یانلیش اولاجاق کی اوز گوجوموزو تانیمامیش، دونیانین سوپر گوج ئولکه لرینین قاباغیندا دوروب و بو مناقشه نین نتیجه سین دئیشمک ایسته یک. بونا گوره بو یازی دا ایستک بو دئییل کی بو مناقشه نین نتیجه سینی دئیشمک یوللارین آختاراق و یا اونو اوز ایسته دیگیمیز سونوجا چاتدیراق، بلکه هدف بودور کی مختلف امکانلاری تانییب و اونلارین هامیسینا حاضیرلیق آپاراق.

هر شئی دن قاباق، مناقشه نین بوگون کو دورومونو تانیماق چوخ اونملی دیر. بیرلشمیش ملت لرین امنیت شوراسی سون قطعنامه سینده ایران حکومتینه بیر گرکلی اولان (لازم الاجرا) اولتیماتوم وئرمیشدیر کی اورانیوم غنی لشدیرمه چالیشیقلارین دوردورسون یا تحریم لره حاضیر اولسون. ایران دولتی بو قطعنامه نی رد ائدیب آنجاق اوجور کی غیر رسمی منبع لر دئییرلر بیر اونری (پیشنهاد) وئریب کی بلکه حاضیر اولا بو چالیشیقلاری محدود شکیلده مذاکره لر سیراسیندا دوردورسون. آما همین گونلرده سولانا اعلان ائتدی کی ایران تعلیقی رد ائدیب و ایرانین تحریمی 5+1 ئولکه لرین طرفیندن نظره آلیناجاق دیر. ایندی بو دورومدا تحریم لر چوخ آرتیق احتمال ایله تصویب اولاجاق نیه کی قطعنامه ده بو مساله یه بوتون 1+5 ئولکه امضا آتیب لار آنجاق ایندی کی بو تحریم نه قدر جدی اولاجاق بیر مساله دیر کی زامان اونو گوستره جک.

آما بیر احتمال بودور کی ایران حقیقتا بو محدود دوردورمانی (تعلیقی) قبول ائتسین. بو دورومدا یئنه هر شئی کئچمیش ایلده کی وضعیت کیمی اولاجاق کی تعلیق اولونموشدو آنجاق مذاکره لر نئچه آیلاردان سونرا نتیجه یه چاتمادی. بو فرق ایله کی ایندی ایرانین پرونده سینده، امنیت شوراسی نین ایکی محکوم اولماق قطعنامه سی وار و بو دورومدا غرب ئولکه لری اوستون بیر موضعدن دانیشاجاقلار و یالنیز همیشه لیک تعلیق ایسته یه جکلر. اولور کی باشقا مساله لرده چوخ امتیازلار وئرسینلر آنجاق تعلیق باره سینده گری اوتورماقلارینین احتمالی چوخ آزدیر. ایندی سورو بودور: گوره سن ایران حکومتی بو مساله نی (تعلیقی) که بوقدر اونون اوچون حیثیتین قویوبدور و اونون علیهینه تبلیغات ائله ییبدیر قبول ائده جک یا یوخ؟ بو بیر مساله دیر کی کیمسه جاوابین بیلمیر! آما بیز گرک هر ایکی احتمالا حاضیر اولاق خصوصیله او احتمالا کی حکومت تعلیقی قبول ائتمه یه و بیر ساواشین احتمالی چوخالا.

هر حالدا اگر ایران حکومتی تعلیقی قبول ائتمه سه یا بیر موقت تعلیق دن سونرا یئنه تعلیقی سیندیرسا، احتمالی چوخدور کی تحریم لر آزدان باشلاییب و یوکسلسین. آنجاق تحریم ایران حکومتین تسلیم اولماغا مجبور ائده بیلمز و اوندان اونملی سی بودور کی تحریم دونیا اقتصادینا دا چوخ ضررلی اولا بیلر خصوصیله او زامان کی نفت تحریمی ده آرایا گلسه. اونا گوره تحریم لر اوزون سورمه یه جک و یالنیز بیر مرحله اولاجاق کی نظامی یوروشه یول آچابیلر. بو دورومدا سورو بودور کی آیا او مرحله ده ساواش اولاجاق یوخسا آمریکا، ایرانی دا شمالی کره کیمی بیر اتم بومباسی اولان اولکه کیمی تانیاجاق؟

ایران مساله سی شمالی کره ایله چوخ فرقلی دیر. اگر ایران تحریم اولسا و حکومت تسلیم اولماسا ساواشین احتمالی چوخ یوکسک اولاجاق نئچه دلیله گوره. بیرینجی سی بو کی بوش همیشه دئییب کی بوتون انتخاب لار ماسا اوستونده دیر (میز اوستونده دیر) یعنی ساواش سون چوزوم اولاراق نظرده آلینیب. بعضی لر دئدیغی کیمی بو بیر گورخودوجو ایفاده اولابیلر آنجاق بیر مساله چوخ اونملی دیر کی ایرانا قارشی ساواش هم جمهوری خواه لار و هم دموکرات لار طرفیندن دستکله نیر. نظرسنجی لر گوستریر کی ایرانا قارشی ساواشی، آمریکا و حتی اروپا ملتی ده، سون چوزوم یولو اولاراق، دستک له ییرلر!

بونو عراق ساواشیلا مقایسه ائدنده گوروروک کی آمریکادا دموکرات لار و اروپادا آلمان و فرانسه ساواشا قارشییدیلار و بویوک ساواشا قارشی گوستری لار و میتینگ لر قورولوردو آنجاق ایندی هئچ خبر یوخدور!؟ بونو بو حقیقت له بیر یئره قویاندا کی ایندی هر گون چوخ تانینمیش قزئته لرده بو باره جدی مقاله لر یازیلیر، داها آرتیق اویاندیریجی اولمالیدیر. مثلا آمریکانین معروف تایم مجله سی، جلد اوستو مقاله سینده (کی ان اونملی و باش تیتری اوزونه اختصاص وئرمیشدیر) یازمیشدیر کی «ایران ایله ساواش نه شکیلده اولاجاق؟». او یازی دا دئمیشدی کی اکتبرون بیریندن (مهر آیینین 9) آمریکانین ناولاری و حربی گمی لری ان یوکسک حاضیرلیقدا اولاجاقلار و گله جک امری گوزله یه جکلر کی ایرانا ساری گئتسینلر. 1500 هدف دقیقا تانینیب و اونلارین وورولماسینا پروگراملار حاضیرلانیب و ....

بیر آیری کانادالی قزئته، تورنتوسان، سابقه سیز بیر مقاله ده آچیقجاسینا یازمیشدیر کی ایرانا قارشی گرک اتم بومباسی ایشه آپاراق و اوندان مدافعه ائتمیشدی! کی شاید ناکازاکی و هیروشیمادان سونرا دونیا دا ایلک دفعه اولا کی بو قدر صراحتله اتم بومباسیندان فایدالانماقدان سوز گئدیر (بونا باخمایاراق کی سوزو گئتدیغی بومبالار هیروشیماداکی بومبادان ضعیفدیر و استرتژیک بومبا آدلاندیریلیر). آما گورخودوجو بودور کی بو قدر صریح ساواشدان سوز آچیلان زامان، دونیانین هئچ یئرینده ساواشا قارشی میتینگ لر گوروشمور!؟ دئیه سن هامی بو ساواشی دستکله ییر یا لاپ آزی، اونا جدی شکیلده قارشی دئییل !؟  

بعضی لر دئییرلر کی آمریکا عراق دا باتلاق دا قالیب و بو سوزلری دئمکدن ایرانی گورخوتماق ایسته ییر. بو نظر ده دوز اولابیلر آنجاق بو مساله چوخ اونملی دیر کی حتی دموکراتلاردا عراق ساواشیلا بونا گوره مخالف ایدیلر کی صدام تئروردان حمایت ائتمیردی آنجاق هامی تصدیق ائدیر کی ایران تئروریست گروپلارا دستک وئریر. رایس ایران حکومتین تئرورون مرکز بانکی اولماغا محکوم ائدیب و کیمسه بو نظرله مخالفت ائتمه ییب! شاید او زامان ایراندا خاتمی ایش اوستونده اولماسایدی، ایرانا قارشی ساواش عراقدان اونجه اولاردی! بو حقیقتلری بیر یئره قویماق دئییر کی ایران حکومتی یالنیز بیر یولو وار اودا بودور کی بوتون قونولاردا تسلیم اولا. اورانیوم غنی لشدیرمه نی دوردوروب، حزب الله و حماسا دستک وئرمه سین، اسرائیلی رسمیته تانییب و عراقدا مداخله ائتمه سین و شاید آیری ایستکلر کی ایندی بللی دئییل.

کیمسه قاطعیت له دئیه بیلمز کی سونوندا ایران حکومتی تسلیم اولاجاق یا یوخ. چوخ دوستلاریمیز بوجور فیکیرلشیرلر کی ایران حکومتی، اگر بیلسه کی بیر ساواشا معروض قالاجاق، حکومتی ساخلاماق اوچون گری اوتوراجاق آنجاق معلوم دئییل کی اونلار حقیقتا اینانالار کی ساواش جدی دیر (مثلا صدام آخر گونه جک اینانمیردی کی ساواش اولاجاق و تهدیدلری بولوف سانیردی! طارق عزیز دئمیشدیر کی ساواشدان ایکی گون قاباق روسیه بیزه اطمینان وئرمیشدیر کی اصلا ساواش اولمایاجاق!؟) و یادا رژیم بوجور حساب ائده کی بو ساواش یالنیز هاوادان اولاجاق و عراق کیمی یئردن یوروش اولمایاجاق کی حکومتی دئییشمه یه سبب اولا (نئجه کی تمام مقاله لر ایندیه جک بوجور یازیبلار و یئردن اولان ساواشی رد ائدیب لر) و بو ساواش اونلارین حکومتین خطره سالمایاجاق و بلکه فیکیرلشه لر کی بو ساواش اونلارین قدرتین ایراندا داها گوجلندیرر و اونلار، ایران-عراق ساواشی کیمی او فرصت دن مخالف لری ازمه یه استفاده ائده لر و ساواشدان سونرا اوزلرین مظلوم گوستریب و بوتون اسلام دونیاسیندا اوزلرین قهرمان کیمی تانیتدیرالار (نئجه کی صدام ایلک ساواشدان سونرا، مخالف لری ازمه یه باشاردی!) آیری طرفدن سیاست دونیاسیندا هئچ ئولکه بوتون سیاست لرین آچیقجاسینا آرایا قویمور و آمریکا و اروپا اگر ساواشا قرار وئریرسه لرده، یالنیز نئچه ساعات یوروشدن قاباق اخطار وئره جک لر و اوندان اونجه دیپلماتیک یولو مناقشه نین یالنیز چوزوم یولو کیمی اعلان ائده جک لر! پس نه ساواشین اولماسی و نه ده اولماماسی قطعی شکیلده بللی دئییل، آما بو قطعی اولماماق گرک بیزی بیر یاندا دوروب و منتظر قالماغا مجبور ائتمه یه و نئجه کی بوش دئییر بوتون امکانلار ماسا اوستونده دیر، بیز ده گرک بوتون امکانلاری و احتمال لاری نظر ده آلیب و اونلارا حاضیر اولاق.

چوخ تحلیل چی لر دئییرلر کی اگر ساواش اولورسا، جرج بوشون حکومت دوره سی قورتارماقدان قاباق اولاجاق نیه کی یئنی بیر جمهور باشکانی گله جک سئچگیلر اوچون چوخ محدودیت لری اولا بیلر و بویوک اقدام لارین مسئولیتین بوینونا آلابیلمز. اگر بو تحلیلی قبول ائتسک، بو احتمالی ساواشین یاخین زامان لاردا اولماسینا (2008 میلادی ایلینه جک) اینانمالییق. آما چوخ اونملی بیر سورو بودر کی آیا بو احتمالی ساواش، عراقین ایلک ساواشی کیمی یالنیز هاوادان اولاجاق یا ایکینجی ساواش کیمی حکومتی دئیشمه یه جک دوام ائده جک؟

بو سورونون جاوابی حقیقتا هئچ آیدین دئییل. بیر نظر بودور کی عراق تجربه سی گوستردی کی بیر رژیم دئیشمه پلانی اوقدر کی اول ده هاسات نظره گلیردی، دئییلمیش و آمریکا حقیقتا بو قدر چتین لیک لری گوزله میردی و داها حاضیر دئییل بیر آیری بویوک باتلاقا دوشسون نیه کی ایران، عراق لا مقایسه ده داها بویوک بیر ئولکه دیر و عراق ساواشیندان سونرا داها گوجلنیبدیر. پس اگر آمریکا ساواشا تصمیم توتارسا ترجیح وئرر کی اوزاقدان و معرکه یه گیر مه میش دن، هدف لرینه یئتیرسین. آما آیری طرفدن بیر عده دئییرلر کی آمریکا- ایران ساواشی اگر اول ده بیر هاوا بومباردومانی شکلینده اولسادا، ایرانین عکس العمل لری کی اسرائیل یا عراقداکی آمریکا پایگاهلارینا قارشی و یا هرمز تنگه سین باغلاماق شکلینده اولاجاق بو ساواشی بویودوب و بیر تام ساواشا تبدیل ائده بیلر. آیری طرفدن آمریکالیلار بیلیرلر کی ایران حکومتی اونلارین بویوک اورتا شرق (خاورمیانه بزرگ) طرح لری نین ان بویوک مخالف لریندن دیر و ایران حکومتی بو طرحه راضی اولماسا نتیجه وئرمه یه جکدیر و بو قدر هزینه کی ایندیه جک وئریبلر فایداسیز اولاجاق (بیر آمار نئچه آی قاباق دئییردی کی آمریکا ایندیه جک 437 میلیارد دلاردان آرتیق خرج ائله ییب! بونا آمریکانین سیاسی حیثیتین کی تام بو مساله یه قویوب آرتیرمالییق) و بعید دیر کی اونلار بو ساواش فرصتیندن حکومتی دئیشمه یه استفاده ائتمه یه لر و حقیقت بودور کی آمریکا اتمی چالیشیقلاردان بیر بهانه کیمی فایدالانیر و اونون اصلی هدفی اوز طرح لرین منطقه ده ایرلی سورمکدیر کی بیر اوزاقدان اولان یوروش کی حکومتی دئیشمه یه اونلاری ایستکلرینه یئتیره بیلمز.

هر حالدا اگر بو احتمالی ساواش، ایلک عراق ساواشی کیمی یالنیز هاوادان اولسا بیزیم وضعیتیمیز حقیقتا چوخ آغیر اولاجاق. حکومت بوتون مخالف لرین و حتی منتقدلرین شدت ایله ازه جک و چالیشاجاق بوتون سس لری بوغسون. هر سیاسی و مدنی حرکتین هزینه سی آرتاجاق و بو بیزه چوخ آغیر بیر ضربه وورا بیلر نیه کی بیزیم ان بویوک گوجوموز سیویل و مدنی حرکت لریمیزدیر کی او دورومدا اونلارین داوامی چوخ چتین اولاجاق. عراقین ایلک ساواشدان سونراکی دورومو گوستریر کی رحم سیز بیر امنیتی سیستم قورولابیلر کی هر مخالفین و هر منتقدین سسین ان شدت له کسه و هئچ مدنی پروتسته و اطاعت سیزلیگه امکان وئرمه یه. بو دوروم چوخ آغیر دوروم اولابیلر و ایللر بویو بیزیم حاقلاریمیزا چاتماغی دالا سالاجاق. آما بو شکیلده بیر دوروم چوخ اوزون سوره بیلمز و ایچریدن داغیلماغا ساری گئده جک.

آما اگر بو احتمالی ساواش، بیر تام ساواشا چئوریلیب و حکومتی دئیشمه یه جک دوام ائتسه، ایندی کی عراق دورومونا اوخشار بیر وضعیت ایراندا دا تکرار اولابیلر. آنجاق ایران دا، عراقداکی کیمی چوخ گوجلو تئرورلار گوزله نیلمیر. نیه کی ایران دا رادیکال اسلامچی لیک ملت آراسیندا چوخ آزدیر و اصولا ایرانلی لار انتحاری تئرورلاردان حمایت ائتمه ییرلر و بوجور تئرورلار، رادیکال سنی مسلمان لار آراسیندا او جومله دن القاعده و طالبان کیمی گروپلاردا واردیر. تئرور گروپلارین ان بویوک سرمایه لری گنج رادیکال اسلامچی لاردیلار کی ایران گنج لری آراسیندا بوجور دوشونجه لر چوخ ضعیفدیر و شاید اونون دلیلی حکومت طرفیندن لوث اولان تبلیغات لار اولابیله کی داها گنج لری اوز طرفینه چکه بیلمیر!

آما بو آرادا بیر استثنا واردیر و اودا سلاح لی کورد قوه لردیلر کی نئچه دلیله گوره بیزه چوخ خطرلی اولابیلر لر. بیرینجی بو کی اونلار ایللر بوندان اونجه دن، بویوک کوردستان آدی آلتیندا آذربایجان توپراقلاریندا گوزلری واردیر و بونو دفعه لرله اونلارین سوزلرینده و عمل لرینده گورموشوک. آیری مساله بودور کی آذربایجانداکی کوردلرین سنی اولدوقلارینا گوره مذهبی آنلاملاری شیعه ایرانلیلاردان چوخ فرقلی دیر. نیه کی اونلار هله لیک اوز مذهبی لیدرلرینه چوخ اینانجلی دیرلار (بونون دلیلی شاید بو اولا کی اونلارین مذهبی لیدرلری ایندی کی مذهبی حکومتده هئچ رول لاری اولماییب و شیعه لرین انقلاب دان اونجه ده کی اولان اینانجلاری، هله لیک اونلاردا قالیر) و همین رادیکال دوشونجه نی، شوونیستی میللتچی لیک له قاریشدیریب و بیر بالقوه تئرورچولارا تبدیل اولا بیلرلر. بیز بو بویوک تئرور مساله سینه قارشی حاضیر اولمالییق نیه کی اگر بیر گوجلو مرکزی حکومت اولمازسا، کورد سلاح لی قوه لری بیزیم ملتین امنیتین خطره سالابیلر نئجه کی انقلاب دان سونرا سولدوزدا ملته سالدیری آپاردیلار.

بیر آیری مساله ده بودور کی تاسوفله کوردلر کی عراق دا آمریکا ایله یاخین ایش بیرلیگی آپاریب و بیر گوجلو لابیه چئوریلیب لر، اوز تبلیغات لاریندا غربی آذربایجانی بوتولوک له کورد منطقه سی تانیتدیریبلار کی اونون اثرین بعضی مشهور خبرگزاری لرده گورموشوک. انگلیسین بویوک مدیاسی، بی بی سی بیر خریطه یایمیشدیر کی اوندا غربی آذربایجانی کورد منطقه تانیتدیر میشدی. بو یانلیش اطلاعات تئروریست گروپلارا بویوک دستک اولا بیلر. بیز گرک گئج اولمامیشدان تورکیه و آذربایجان دولت لری و پارتیا لاری ایله ایش بیرلیگی آپاریب و دونیا مئدیالارینا داخل اولوب و بو یانلیش یاییلمیش اطلاعاتی دانیلماز سندلر ایله دئییشیب و بو بویوک خطرین قارشی سین آلاق. بو یولدا بیز گرک خرداد آیینین بویوک اعتراضلاریندان داها آرتیق فایدالاناق. نیه کی ایندی داها او بویوک آکسیالار بوتون دونیادا تانینمیشدیر و بیز گرک غربی آذربایجانین اورمو، سولدوز، قوشاچای، خوی و باشقا شهرلرینین اعتراضلارینی بیر محکم سند اولاراق دونیا مئدیالاریندا تانیتدیراق و او شهرلری آذربایجانین دانیلماز توپراقلاری کیمی اعلان ائدک.

بعضی دوستلار دئییرلر کی بو آمریکانین و انگلیسین رسمی سیاستی دیر کی غربی آذربایجانی کوردلره وئرسین. آما بو سوز دوغرو اولابیلمز. نیه کی غرب ئولکه لرینده سیاست بیر ایکی نفرین الینده دئییل و بوتون سیاست لر بویوک لابی چی لیک لر واسیطه سیله تنظیم اولونور. ایندی اگر کوردلر بو گونه جک باشاریلی اولوب لار بونا گوره دیر کی اونلار عراق ساواشیندان سونرا آمریکانین بیر یاخین متفقی کیمی عمل ائدیبلر و آمریکانین منطقه ده کی سیاست لرینده گوجلو لابی چیلیگه باشلاییب لار. هابئله بیزیم منطقه ده اولان رقیب لریمیز او جومله دن ارمنی لر و فارس لاردا بیزی ضعیف ساخلاماق اوچون، بو مساله ده کوردلره لابی چیلیک ائدیرلر. بو مساله نین دئیشمه یی یالنیز تورکیه، آذربایجان دولت لر و پارتیالاری واسیطه سی ایله لابی چیلیگی آرتیریب و معتبر سندلر و فاکت لارا دایاناراق، حقیقتی دونیانین گوزو اونونه سرمه لییک.

بو آرادا تورکیه دولتی و پارتیالارینا بو آنلامی چاتدیرمالییق کی بو یانلیش سیاستی کی عراق دا قاباغا توتدولار و اوز گوجلرین تانیمامیش، آمریکانین قارشی سیندا دورماق ایسته دیلر، داها آرتیق قیراغا قویمالیدیلار. اونلار گرک کورد مساله سی باره ده حقیقت لر اساسیندا فیکیرلشه لر و بونو بیله لر کی بیر آزاد و دموکراتیک ئولکه اولماق ایسته سه لر و اروپا بیرلیگینه گئتمک ایسته سه لر، تورکیه کوردلرین انسانی حقلرینه بویون ایمه لیدیلر و نه قدر بو یولدا اوزلری آیاق قاباغا قویسالار، ئوزگه ئولکه لرین غرض لی مداخله لرینه مانع اولا بیلرلر. منجه تورکیه سونوندا بیر فدرالیسمه بویون ایمه لیدیر و اونلار بونو دوشونمه لیدیلر و اوزلری کنترل اولونموش بیر وضعیت ده بو فدرالیسمی اوز اللری ایله یاراتمالیدیرلار. نیه کی نه قدر بونون قارشیسیندا قالیرسالار، غرض لی مداخله لر ایشی داها چتین لشدیره جک و بو یولدا ان یانلیش حرکت بودور کی تورکیه دولتی، ایران و سوریه حکومتینه یاخینلاشماق ایله اوز طالعین بو توتالیتر حکومت لره باغلایا. اونلار گرک بیله لر کی اگر آمریکا دا ایرانا ساواش آچماسا، ایران ان آزی بولونمه سه ده، فدرال حکومته چئوریله جک چون ایراندا هئچ ملت حتی فارسلاردا اکثریت ده دئییل لر و بو حقیقت یئترلی دیر کی ایناناق بو متمرکز وضعیت دوام ائده بیلمه یه جک. پس اونلار گرک بو مساله یه اینانیب و چالیشمایالار کی ایراندا ملت لرین حاقلارینین الده ائدیلمه سی نین قاباغین آلالار و ایران آذربایجانلیلارینا غیر مستقیم ضربه وورالار. تورکیه منطقه نین تورک ملتلرینین لیدری اولماق ایسترسه، گرک اوز ایچینده کی کورد مساله سینی دموکراتیک یولویلا حل ائتسین تا باشارا بیلسین جرات ایله منطقه ده تورک ملت لرین منفعت لریندن حمایت ائسین و هابئله اونلارین گوجلو حمایتیندن فایدالانسین.

باشقا مساله کی چوخ اونملی دیر بودور کی بیزیم تشکیلات لار گرک داها آرتیق بیرلشیب و ایش بیرلیگی آپارالار و بیر دموکراتیک پرنسیب لره دایانان جبهه یارادالار. بو چوخ اونملی دیر نیه کی، دونیا گوجلری آذربایجان ملتین بیر گوجلو تشکیلات و تمثیل چی سینه داها آرتیق دیر وئره جک لر تا اون لار جا، کیچیک و داغیناق پارتیالارا. اگر بیزیم تشکیلات لاریمیز حقیقتا آذربایجانا اورک یاندیریرلارسا گرک بیر حداقلی ایستک لر اوسته ائتلاف ائدیب و اختلاف نظر اولدوغو یئرده ده، ایش بیرلیگی آپارماغی دموکراتیک اصل لره دایاناراق اوره نسین لر (کی بو دموکراسی نین الفباسی دیر!) بو مساله گرچک لشیرسه بیز باشارا بیله جه ییک او فرضی دورومدا داها آرتیق آذربایجان منفعتلرینی الده ائدک. بیز گرک اوره نک کی اگر داخلی ایشلریمیزده اختلاف نظریمز اولسادا، خارجی ایشلریمیزده گرک یالنیز آذربایجان منفعتلرینین تمثیلچی سی اولاق.