بیانیه جنبش دانشجویی آذربایجان در خصوص 21 فوریه روز جهانی زبان مادری: زبان ترکی می باید در ایران رسمی شود

يئيگون(جمعه) ۲ اسفند ۱٣٨۷ - ۲۰ فوريه ۲۰۰۹

www.oyrenci.com

حق تحصیل به زبان مادری یکی از حقوق اولیه انسانی است که مجامع جهانی اهمیت خاصی به آن قائل شده و همه ساله در ارتباط با از بین رفتن زبانهای قومی و بومی هشدار داده و در جهت پاسداشت آن تلاشهای وافری انجام می دهند. زبان مادری بعنوان سرچشمه اصلی هویت یک شخص از اهمیت زیادی برخوردار بوده و شکل بندی شخصیت انسانی هر کس نشأت گرفته از آن می باشد. یکی از مهمترین فعالیتها در این رابطه نامگذاری 21 فوریه بعنوان روز جهانی زبان مادری توسط یونسکو است که نشان از اهمیت آن در بین کشورهای جهان می باشد. این فعالیتها در سطح بین المللی در حالی صورت می پذیرد که در کشور کثیرالمله ایران چنین اهمیتی به زبانهای مادری اقوام و ملل غیر فارس داده نشده و همه ساله با اعمال سیاستهای تبعیض آمیز زبان مادری اکثریت اقوام  و ملل در حال از بین رفتن می باشد. هر چند طی سالهای اخیر تلاشهایی در جهت زنده نگه داشتن زبانهای غیر فارسی که بیش از نیمی از کشور ایران را شامل می شود، توسط فعالین اقوام صورت گرفته است ولی برخوردهای سنگین با این فعالین هر سال تشدید یافته و سیاست از بین بردن زبان و فرهنگ اقوام و ملل غیر فارس با سرعت بیشتر ادامه دارد. این تبعیض آشکار در حالی رخ می دهد که حاکمیت جمهوری اسلامی همه ساله پولهای هنگفتی را برای اعتلای زبان فارسی در کشورهای تاجیکستان و افغانستان از بیت المال مردم هزینه می کند.

زدايش سيستماتيك زبان مادرى بخش بزرگى از انسانهاى ساكن در مرز هاى ايران به معنى زدايش حافظه تاريخى و نابودى ثروت فرهنگى ميليون ها انسان است. اين زدايش جزو جدايى ناپذيرى از سيستم حكومتى در ايران در هشتاد سال اخير بوده و حتى انقلاب بهمن ٥٧ نيز كوچكترين خللى در آن وارد نياورده است. ممنوعيت زبان مادرى ترك هاى ايران يكى از مؤلفه هاى اساسى حكومت هاى سياسى تهران بوده است. رژيم پهلوى ها و رژيم جمهورى اسلامى در نابودى زبان تركى در ايران يك وجه اشتراك بزرگ اما ناگفته و نانوشته داشته اند. هيچ اميدى نيست كه در صورت وقوع تغييرات سياسى در تهران تغييرى در اين سياست ضد فرهنگى و ضد بشرى بوجود آيد. ايجاد اختلال در روند سالم فرهنگى انسان آذربايجانى و تلاش  براى  بريدن او از گذشته خود و تخریب پل هاى ارتباطى با تاريخ او به سرشت فصل ناپذير سياست هاى مركزى تبديل گشته است. اين چنين سياست هاى بيمار تنها بايد به زباله دانى هاى تاريخ سپرده شوند.

ممنوعيت زبان تركى در ايران در طول بيش از هشتاد سال گذشته و راه كارهاى آزادى آن يكى از گره گاههاى بزرگ در مسير اعتلايى حركت ملى آذربايجان است. از بین بردن زبان مادرى بخش بزرگى از انسانها در ايران چهره كريه تبعيض از سوى حكومت هاى تهران را بيش از پيش به نمايش گذاشته و باز گرداندن زبان ملت ترك در ايران به  مقام و درجه شايسته آن به يكى از اهداف اوليه خيزش اجتماعى در آذربايجان تبديل گشته است.

در حال حاضر حاکمیت جمهوری اسلامی در حالی با فعالین حقوق مدنی و زبانی اقوام برخورد می کند که در قانون اساسی آن به صراحت حق تحصیل به زبانهای مادری اشاره شده و حق برخورداری همه ملت از حقوق برابر شهروندی نیز در آن آمده است. در این خصوص فعالین حقوق ملی صدها مرتبه با عناوین مختلف از قبیل نامه نگاری، انتشار بیانیه، برگزاری مراسمات مختلف صدای اعتراض خویش را نسبت به تبعیض زبانی موجود در ایران به گوش مسئولان رسانده اند ولی تا بحال هیچ نتیجه عملی از طرف حاکمیت مشاهده نشده است. در این ارتباط خیل کثیری از فعالین این عرصه تحت انواع محاکمه ها و اتهامات قرار گرفته و زندانهای طولانی مدت را تجربه کرده اند. در صورتیکه خواسته آنها برخورداری اقوام و ملل از حقوق برابر در خصوص فرهنگ و زبان خویش و حق تحصیل به زبان مادری است. در این بین ملت ترک آذربایجان به خاطر اکثریت آن در ایران فشارهای زیادی را تا بحال تحمل کرده و هر روز به این فشارها و ظلمها افزوده می شود. علاوه بر مشکل افت تحصیلی شدید دانش آموزان در مناطق مختلف آذربایجان به علت تحصیل به غیر از زبان مادری، بازداشت و زندانی کردن فعالین عرصه حقوق زبانی، محاکمه غیر قانونی آنان، اعمال انواع فشارهای روانی و فیزیکی برای کسانی است که تنها خواستار اجرای قانون اساسی کشور و پایبندی جمهوری اسلامی به کنوانسیونها و تعهدات بین المللی هستند. بطور یقین با توجه به شکاف قومی ایجاد شده در کشور در اثر نادیده انگاشتن حقوق اقوام و ملل در صورت عملی نشدن این خواسته مهم این شکاف عمیق تر شده و در نهایت نیروی گریز از مرکز در بین ملتهای تحت ستم افزایش خواهد یافت.

جنبش دانشجويى آذربايجان با پاسداشت روز جهانی زبان مادری، در راستای تحقق یافتن حقوق قانونی و ملی ملت آذربایجان معتقد است كه رسميت دادن به زبان تركى در كنار زبان فارسى و درج صريح و روشن آن در قانون اساسى كشور تنها راه زدايش استعمار فرهنگى موجود است. زبان مادرى ميليونها تورك آذربایجانی مى بايد از مهد كودك تا مقاطع عاليه دانشگاهي هم چون زبان فارسى در تمام موسسات آموزشى و پرورشى تدريس گردد. همچنین تأسیس فرهنگستان زبان و ادبیات ترکی از اهم خواسته های جنبش دانشجویی آذربایجان است.

گله جک بیزیمدیر

www.oyrenci.com