آمئریکا سسی ایله موصاحیبه ده، اکبر آزاد : منی گوناه‌سیز یئره حبس ائتدی‌لر

 

چهارشنبه  ۲۴ مهر ۱٣٨۷ -  ۱۵ اکتبر ۲۰۰٨

علی اکبر رئوف اوغلو، واشینقتون

 

ایران‌داکی آذربایجان تورک‌لری‌نین تانینمیش فعال‌لارین‌دان بیری اکبر آزاد اؤتن آی اؤلکه‌نین پایتاختیندا بیر ایفطار مراسیمینده حقوق-محافظه اورقان‌لاری طرفین‌دن حبس اولونوب. ا. آزاد واختی ایله تئهراندا آذربایجان تورکجه‌سینده چیخان «وارلیق» ژورنالینین رئداکسیا هئیتی‌نین عضوو اولوب. 2004-جو ایلده بابک قالاسینا یوروش‌دن سونرا 67 گون تبریز زیندانیندا و تئهرانین مشهور ائوین حبس‌خاناسیندا تک آدام‌لیق کامئرادا ساخلانمیشدی. اؤتن آی ایسه ا. آزاد لا بیرلیکده داها 10-12 آذربایجان‌لی حبس اولونوب. بو گون‌لرده محکمه طرفین‌دن ضامینه بوراخیلمیش ا. آزاد باشینا گلن‌لری "آمئریکانین سسی"نین امکداشی علی اکبر رئوف اوغلونا نقل ائدیب. موصاحیبه نی تقدیم ائدیریک:

 

سوال: سیزی نه اوچون حبس ائتمیشدی‌لر؟

جاواب: بیزی رمضان آییندا حبس ائتدی‌لر. دوست‌لار عائله‌لری ایله بیرلیکده بیزی اؤز ائولرینده ایفطار قوناق‌لیغینا دعوت ائتمیشدی‌لر. اما مراسیم باشلامامیش‌دان اول محافظه قوه‌لری ائوه سوخولا‌راق، هئچ یئمک یئمییمیزه ده ایمکان وئرمه‌دن بیزی یاخالادی‌لار. آج حالدا گئتدیک حبسه. ایندی حادثه‌نین اوزرین‌دن 34 گون کئچیر. من اؤزوم 23-24 گون دوستاقدا قالدیم. بیر نفرلیک کامئرادا ساخلانیلیردیم. بیزه قارشی موختلیف اتهام‌لار ایره‌لی سوروردولر کی، گویا آذربایجانی ایران‌دان آییرماق ایسته ییریک. اما قطعیت له دئییرم کی، دوست‌لاریمیزین هئچ بیرینده نه اینکی بئله بیر پلان، هئچ بئله تفککور ده یوخ‌دور. اولا بیلر، اونلارین هامی‌سی ساده‌جه آذربایجان فعال‌لاری‌دیرلار. و بیر سیرا بشری اینسانی حاق‌لار وار کی، هامی کیمی بیز ده اونلاری موطا‌لیبه ائدیریک. اما بورادا بیر قباهت یوخ‌دور آخی. بیز ده هامی کیمی بوتون دونیوی حاق‌لارا حؤرمت بسله ییریک. ایسته ییریک کی، اوشاق‌لاریمیز اؤز آنا دیل‌لرینده تحصیل آلسین‌لار، اؤز اراضیمیزده ایش اولسون. ایندی ایرانین هاراسینا الینی اوزاتسان، اورادا آذربایجان‌لی‌لار ایشله ییرلر. اؤز ائولری‌نین یانیندا، اؤز رایون‌لاریندا ایش اولمادیغینا گؤره، وطن‌لرینده دیدرگین یاشاییرلار. اساس مسئله بودور. اما بو دوشونجه طرزی بیزیم حبسیمیز اوچون سبب اولماما‌لی ایدی. آخی بیز اورادا هئچ نه ائتمیردیک، ایفطارا توپلاشمیشدیق. اورادا دا هئچ ندن دانیشیلمیردی. لاپ توتاق کی، بیر سؤز دانیشیلسا بئله، آخی بو آدی سؤز ایدی. آخی اورتادا هئچ بیر پلان دا یوخ ایدی. آنجاق ندنسه بیزی بو وضعیتده یاخالادی‌لار و دوست‌لارین هامی‌سی دا حبس مدتینده موختلیف خسته‌لیک‌لره دوچار قالدی‌لار. معده، اورک خسته‌لیک‌لری و سایر

 

سوال: سیزی حبس ائدن‌لر کیم‌لر ایدی: پولیس، یوخسا کشفیات ایشچی‌لری؟ نئیه گؤره محض سیزین توپلاشدیغینیز منزیله گلمیشدی‌لر؟

جاواب: اونلار تهلوکه‌سیزلیک ناظرلیگی‌نین ایشچی‌لری ایدی - اطلاعات-دان گلمیشدی‌لر.

 

سوال: بس نئجه اولدو کی سیزی آزاد ائتدی‌لر؟ سیزه قارشی ایره‌لی سورولن اتهام‌لار تصدیقلنمه‌دی، یوخسا ایستینطاق هله ده داوام ائدیر؟

جاواب:  هله ایستینطاق داوام ائدیر. بیزی اتهام ائدیردی‌لر کی، گویا تهلوکه‌سیزلیگی پوزموشوق. ایندی ده بیزی ضامینه بوراخیب‌لار. بیرینجی نؤوبه‌ده کونکرئت آدام‌لار بیزه ضامین دوردو. اما سونا دئدی‌لر کی، وثیقه گتیرین. "وثیقه" دئینده بورادا یا آدام باشینا معین مبلغده پول، یا دا دیری ایران پولو ایله 50 میلیون اولان منزیل سندی نظرده توتولور. بو ایسه بیزده یوخ‌دور. اونا گؤره ده تخمینن صاباح - بیری‌سی گون هر شئی معلوم اولا‌جاق. بلکه یئنی‌دن حبسه سالدی‌لار بیزی.

 

سوال: حاضردا نئچه نفر یولداشینیز حبسده‌دیر؟

جاواب: بو گونه قدر حبس‌دکی یولداش‌لاریمیزی اوچ مرحله‌ده آزادلیغا بوراخیب‌لار. اولجه قادین‌لارلا اوشاق‌لاری آزاد ائتدی‌لر. سونرا داها اوچ دوستوموزو بوراخدی‌لار. اوچونجو مرحله‌ده منی و دیگر 3 نفری بوراخدی‌لار. حاضردا ایسه داها 5 نفر حبسده قالیر. اونلارین آراسیندا موهندیس حسن راشیدی اولدوقجا آغیر وضعیتده‌دیر. اونون هم اورک خسته‌لیگی وار، هم ده آستمایا توتولوب. بو یاخین‌لاردا باغلانمیش "دیلمانج" ژورنالینین علیرضا صررافی ده هله حبسده‌دیر. اوندان علاوه سعید موغانلی، حسن رحیم‌لی بایات و مهدی نعیمی دا حبسده‌دیرلر. مهدی طلبه‌دیر و آذربایجان مدنی مراسیم‌لرینده گؤزل آپاریجی‌لیق ائدیر. من بیر مسئله نی وورغولاماق ایسته ییرم کی، بیزیم بوتون دوست‌لاریمیز هامی‌سی صولح سئون دینج اینسان‌لاردیرلار. اونلار ساده‌جه هامی کیمی، اؤز حاق‌لارینین قایغی‌سینی چکیرلر. ایراندا 30 میلیون آذربایجان تورکو یاشاییر.  اؤز آنا دیلیمیزده دانیشماق و اؤز مدنیتیمیز آلتیندا یاشاماق بیزیم اساس حاققیمیز‌دیر. اما بو مسئله بو گونون مسئله‌سی دئییل. اونا گؤره ده بیزی اساس‌سیز یئره حبس ائتدی‌لر. ایران آزربایجان‌لی‌لارینین حاق‌لاری 100 ایلدیر کی تاپدانیر، اؤزلری ایسه دؤیولورلر. هله ده بو داوام ائدیر

 

سوال: حبس‌خانادا سیزینله نئجه داورانیلیردی؟

جاواب: بیزیم هامیمیزی تک-تک 6-7 مئترلیک کامئرا‌لاردا ساخلاییردی‌لار. دئمک اولار کی، هامیمیزی 10-12 دفعه ایستینطاقا چاغیریب‌لار. منیم اؤزومو 11 دفعه ایستینطاق ائتدی‌لر. و بیر سیرا اتهام‌لار ایره‌لی سوردولر. دئییردی‌لر کی گویا تهلوکه‌سیزلیگی پوزموشوق. داها سونرا 10-15 ایل بون‌دان قاباقکی هانسیسا حادثه‌دن بحث ائتدی‌لر کی، بئله بیر شئی ده بیزیم یادیمیزا دوشموردو. بیزه داها چوخ پسیخولوژی تضییق ائدیردی‌لر. آرادا دوست‌لارین ایکی‌سینی سیخما-بوغمایا سالیردی‌لار. اما دؤیمه یوخ ایدی.

 

سوال:  داها اول ایراندا بئله بیر حال اولوبمو کی، ایفطار مراسیمینده، یاخود دا آدی بیر قوناق‌لیقدا توپلاشان‌لار حبس ائدیلسین؟ یعنی بو اؤلکه‌ده ییغینجاق‌لارلا باغ‌لی هانسیسا قاداغا وارمی؟

جاواب: بو گون ایران آزربایجانیندا وضعیت بئله‌دیر کی، اجتماعی تشکیلات‌لارین هامی‌سی باغلانیب. بیز ایسه چوخ‌دان ایدی کی، غئیری-سیاسی بیر تشکیلات یاراتماغی آرزو ائدیردیک. 9-10 آی اؤنجه بونونلا باغ‌لی مدنیت ناظرلیگینه مراجعت ائتدیک. آچماق ایستدیگیمیز غئیری-حکومت تشکیلاتینین آدینی دا آرتیق معیین لشدیرمیشدیک. دیل و مدنیت اوجاغی – یعنی قیساجا اولا‌راق دئمو. بو، 9 آیدا عرضینده بیزه هئچ بیر جاواب وئریلمه‌دی. اما گؤرونور، گوناه‌لاریمیزین بیری بودور کی، بیز بئله بیر تشکیلات یاراتماق ایستمیشیک. من اونون تاسیس‌چی‌لرین‌دن بیری اولما‌لی ایدیم. دیگر هم تاسیس‌چی ایسه حسن راشیدی اولما‌لی ایدی کی، او دا ایندی حبسده‌دیر. دونن عائله‌سی اونا حبس‌خانادا باش چکیب. دئیی‌لنه گؤره، وضعیتی آغیردیر، دانیشا بیلمیر. اما یئنه ده دئییرم کی، بو مسئله‌نین تئهران‌داکی ایفطار قوناق‌لیغی ایله هئچ بیر علاقه‌سی یوخ ایدی. اگر بیزیم بیر یئره توپلاشماغیمیزی ایستمیردی‌لرسه، گلیب قاپینین آغزیندا دئیردی‌لر کی، بورا ییغیشمایین، قوناق‌لیق اولماسین. داها بئله بیر حادثه نی گرک یاراتمایایدی‌لار...

 

اویرنجی طرفینده ن حاضیرلاندی